Συντάξεις αγροτών: Τα νέα όρια ηλικίας - Ποιοι βγαίνουν στα 62 και ποιοι στα 67

Συντάξεις πολλών ταχυτήτων και με όρια ηλικίας που είναι μεταξύ 62 και 67 ετών δικαιούνται οι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ, με βασική προϋπόθεση να έχουν 15 έτη πληρωμένων εισφορών ως αγρότες ή (αν δεν έχουν τις εισφορές) να μπορούν να αποδείξουν ότι είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΓΑ και απασχολούνται για 25 έτη με τη γεωργία.

Η σύνταξη στα 62 καταβάλλεται με προϋπόθεση να έχουν 40 έτη ασφάλισης είτε στον ΟΓΑ είτε και σε άλλα Ταμεία, αλλά από τα 40 έτη, τα 15 θα πρέπει να είναι στον ΟΓΑ. Αν δεν συμπληρώνουν τη 15ετία, θα συνταξιοδοτηθούν στο 67ο έτος. Στη 15ετία δεν συνυπολογίζονται πλασματικοί χρόνοι σύμφωνα με τον «Ελεύθερο Τύπο».

Η σύνταξη στο 67ο έτος καταβάλλεται εφόσον συμπληρώνονται είτε τα 15 κατ’ ελάχιστον απαιτούμενα έτη ασφάλισης στον ΟΓΑ είτε η 25ετής ενασχόλησή τους με το επάγγελμα του αγρότη μέσα από την εγγραφή τους στα μητρώα του Οργανισμού.

Τυχόν χρόνος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας από τον ΟΓΑ συνυπολογίζεται στη 15ετία.

Στην περίπτωση που ο ΟΓΑ είναι τελευταίος ασφαλιστικός φορέας, αλλά ο ασφαλισμένος δεν έχει 15 έτη, καθώς επίσης και αν ο ΟΓΑ δεν είναι αρμόδιος για την κρίση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, τότε η αίτηση θα διαβιβαστεί στο προηγούμενο Ταμείο, όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώσει το 67ο έτος.

Αν, για παράδειγμα, ένας ασφαλισμένος έχει 25 χρόνια στον ΟΑΕΕ και άλλα 12 έτη στον ΟΓΑ (σύνολο 37 έτη) με ηλικία 65 ετών, δεν θα πάρει σύνταξη από τον ΟΓΑ στα 67, γιατί δεν συμπληρώνει 15ετία στο Ταμείο. Αυτό που θα γίνει είναι ότι στα 67 θα κάνει αίτηση στον ΕΦΚΑ-ΟΓΑ, αλλά η συνταξιοδότησή του θα κριθεί με διατάξεις ΟΑΕΕ.

Για να συνταξιοδοτηθεί από τον ΟΓΑ θα πρέπει απαραίτητα να έχει συμπληρώσει μια 15ετία, δηλαδή να μείνει ασφαλισμένος σε αγροτική δραστηριότητα για άλλα 3 χρόνια.

Τα υπέρ στην επιλογή αυτή είναι ότι θα καταβάλλει μικρότερες ασφαλιστικές εισφορές σε σύγκριση με τις εισφορές που θα πλήρωνε αν άφηνε τον ΟΓΑ για να ασκήσει άλλο επάγγελμα.

Προσοχή: Στην περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης, αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του ΟΓΑ, τότε για να διαβιβαστεί η αίτηση στο προηγούμενο Ταμείο ο ασφαλισμένος θα πρέπει να έχει 1.000 ημέρες ασφάλισης συνολικά στον ΟΓΑ, εκ των οποίων οι 300 την τελευταία πενταετία, αλλιώς η αίτηση για σύνταξη δεν διαβιβάζεται στον προηγούμενο ασφαλιστικό φορέα και βγαίνει απορριπτική απόφαση έως ότου συμπληρωθούν οι προϋποθέσεις (1.000 ημέρες ασφάλισης συνολικά, με τις 300 εντός της τελευταίας 5ετίας). Για να συμπληρωθούν οι 1.000 ημέρες επιτρέπεται να αναγνωριστεί μόνον η στρατιωτική θητεία για τους άνδρες.

Το πλεονέκτημα που διαφοροποιεί τον ΟΓΑ από τα υπόλοιπα Ταμεία είναι η δυνατότητα του υποψήφιου συνταξιούχου, εφόσον το επιθυμεί, να συνεχίσει την απασχόλησή του ως αγρότης χωρίς να έχει ποινή μείωσης της σύνταξης κατά 30%.

Το ίδιο καθεστώς, δηλαδή χωρίς μείωση σύνταξης, ισχύει και στους συνταξιούχους άλλων Ταμείων που ασκούν μετά τη συνταξιοδότησή τους αγροτική δραστηριότητα από την οποία αποκομίζουν ετησίως ως 10.000 ευρώ. Αν υπερβαίνουν το ποσό, έχουν μείωση σύνταξης κατά 30%.

Σύνταξη με 4 διαφορετικά ποσά
Οι συντάξεις ΟΓΑ για όσους αποχωρούν από 1ης/1/2017 και μετά αποτελούνται από 4 διαφορετικά ποσά:

Τη βασική σύνταξη, που βαίνει μειούμενη κατά 4% κάθε έτος για τους νέους από το 2003 και μετά συνταξιούχους και η οποία μηδενίζεται το 2027. Για το 2023, το ποσό της βασικής σύνταξης ανέρχεται σε 68 ευρώ.
Τη σύνταξη βάσει εισφορών που κατέβαλαν υποχρεωτικά οι ασφαλισμένοι στον κλάδο κύριας ασφάλισης αγροτών με τις 7 ασφαλιστικές κατηγορίες από 1ης/1/1998 ως 2016. Αυτό το κομμάτι σύνταξης υπολογίζεται με συντελεστή 2% στο σύνολο των ποσών που έχουν καταβληθεί στις ανάλογες ασφαλιστικές κατηγορίες.
Τη σύνταξη από τον κλάδο πρόσθετης ασφάλισης που λειτούργησε στη δεκαετία 1988-1997, με τρεις ασφαλιστικές κλάσεις προαιρετικών και όχι υποχρεωτικών εισφορών. Οι ασφαλισμένοι που είχαν επιλέξει μία από τις τρεις κλάσεις και δεν πλήρωσαν μπορούν να ζητήσουν να αναγνωρίσουν τα χρόνια αυτά ως πλασματικά έτη χωρίς να προσμετρηθούν στο σύνολο των πλασματικών ετών που έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν για να συμπληρώσουν 40 έτη ασφάλισης και να συνταξιοδοτηθούν στα 62.
Την εθνική και ανταποδοτική σύνταξη που θεσπίστηκαν με το νόμο 4387/2016 και αφορούν στον διανυθέντα χρόνο ασφάλισης από το 2017 και μετά.
Το άθροισμα από τα 4 επιμέρους ποσά βγάζει και την τελική σύνταξη του ΟΓΑ.

Τα 4 ξεχωριστά ποσά σύνταξης ισχύουν για όσους αποχωρήσουν μέχρι το 2031, γιατί στον ΟΓΑ ο νόμος Κατρούγκαλου εφαρμόζεται σταδιακά με μεταβατική περίοδο.

Για το λόγο αυτόν στο διάστημα από το 2017 ως το 2031 ένα ποσοστό σύνταξης θα υπολογίζεται με το παλιό καθεστώς (κύρια+πρόσθετη+βασική) και το υπόλοιπο είναι με το νέο σύστημα (εθνική+ανταποδοτική σύνταξη).

Για κάθε έτος ως το 2031 μειώνεται το ποσοστό σύνταξης που θα καταβάλλεται με το παλιό σύστημα και αυξάνεται το ποσοστό σύνταξης με το νέο σύστημα.

Για παράδειγμα, όσοι κάνουν αίτηση το 2023 θα πάρουν το 53,60% της σύνταξης με το παλιό σύστημα και το 46,40% με το νέο. Αν, δηλαδή, το τελικό ποσό είναι 500 ευρώ, τα 268 ευρώ θα είναι η σύνταξη με το παλιό σύστημα και τα 232 ευρώ με το νέο σύστημα. Οσοι κάνουν αίτηση το 2026 θα έχουν το 33,50% της σύνταξης με το παλιό σύστημα και 66,50% με το νέο κ.ο.κ. Από το 2032 οι συντάξεις ΟΓΑ θα είναι εξολοκλήρου με το νέο σύστημα (εθνική συν ανταποδοτική σύνταξη), ενώ όλες οι εκδοθείσες ως τότε θα επανυπολογιστούν, ώστε να μετατραπούν σε συντάξεις του νέου συστήματος.

Πότε χορηγείται σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας από τον ΟΓΑ
Σε γονείς και αδέλφια αναπήρων με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, που δεν εργάζονται και δεν νοσηλεύονται, και σε συζύγους αναπήρων με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, εφόσον έχουν διανύσει τουλάχιστον 10ετή έγγαμο βίο, ο ΟΓΑ χορηγεί σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας εφόσον οι ασφαλισμένοι του έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης ως τις 18/8/2015. Ο χρόνος αυτός πρέπει να είναι πραγματικός χρόνος ασφάλισης στον ΟΓΑ.
Στην άσκηση του δικαιώματος συνταξιοδότησης από γονέα ανάπηρου τέκνου πρέπει ο άλλος γονέας, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση, να μη λαμβάνει ή να μη δικαιούται σύνταξη από οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή το Δημόσιο, να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 2.400 ημέρες ή 8 χρόνια πραγματικής ασφάλισης, από τα οποία 600 ημέρες ή 2 χρόνια τα τελευταία 4 χρόνια σε φορείς κύριας ασφάλισης ή και το Δημόσιο και να εργάζεται.

Προσοχή: Αν η 25ετία με προϋπάρχουσα αναπηρία συμπληρωθεί από 19/8/2015 και μετά, ή αν υπάρχει η 25ετία αλλά η αναπηρία πιστοποιηθεί από 19/8/2015 και μετά, τότε η συνταξιοδότηση των γονέων, συζύγων, αδελφών ατόμων με αναπηρία προϋποθέτει και όριο ηλικίας που ξεκινά από τα 55 και καταλήγει στα 62. Η αύξηση του ορίου συντελείται με βάση το έτος που συμπληρώνεται η 25ετία ή πιστοποιείται η αναπηρία. Σύμφωνα με το νόμο 4336/2015, όσοι πιάνουν τις προϋποθέσεις από 19/8/2015 ως 31/12/2015 βγαίνουν με σύνταξη σε ηλικία 55 ετών και 11 μηνών, το 2016 το όριο ανεβαίνει στα 56 και 9 μήνες, το 2017 είναι 57 και 8 μήνες, το 2018 είναι 58 και 6 μήνες, το 2019 το όριο ηλικίας είναι 59 και 5 μήνες, το 2020 είναι 60 και 3 μήνες, το 2021 είναι 61 και 2 μήνες και με 25ετία ή πιστοποίηση αναπηρίας από το 2022 και έπειτα οι γονείς, σύζυγοι και αδέλφια αναπήρων παίρνουν σύνταξη από τον ΟΓΑ στα 62.

 Τι ισχύει για τις συντάξεις αναπηρίας
Οι ασφαλισμένοι του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών δικαιούνται σύνταξη αναπηρίας από κοινή νόσο εφόσον κριθούν ανίκανοι για εργασία σε ποσοστό 50% (με τον νέο νόμο 4997/2022 – μίνι Ασφαλιστικό) και έχουν χρόνο ασφάλισης και καταβολής εισφορών πέντε ετών, από τα οποία δύο έτη μέσα στην πενταετία που προηγείται του έτους κατά το οποίο πιστοποιήθηκε η αναπηρία ή έχουν πραγματοποιήσει δέκα πέντε χρόνια ασφάλισης και καταβολής εισφορών, οποτεδήποτε.

Οταν η αναπηρία οφείλεται σε εργατικό ατύχημα ή ατύχημα κατά την απασχόληση και ο ασφαλισμένος κριθεί ανίκανος για εργασία σε ποσοστό 67% δίδεται σύνταξη ανεξάρτητα από το χρόνο ασφάλισης. Σε περίπτωση ατυχήματος εκτός εργασίας δίδεται σύνταξη αν ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει τον μισό χρόνο ασφάλισης που απαιτείται για τη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο και κριθεί ανίκανος για εργασία σε ποσοστό 67%.

Συντάξεις χηρείας – Παγίδες
Η χήρα δικαιούνται το 70% της σύνταξης του θανόντος με κατώτατο όριο τα 387,9 ευρώ για το 2023.

Αν υπάρχουν τέκνα, παίρνουν μερίδιο 25% του ποσού της σύνταξης, που ελάμβανε ή δικαιούτο να λάβει ο θανών και μειώνεται αναλογικά το ποσό για τον επιζώντα σύζυγο.

Προσοχή; Στην περίπτωση που ο επιζών σύζυγος έχει δική του σύνταξη μετά την πρώτη τριετία από την καταβολή της σύνταξης θανάτου, τότε το 70% της σύνταξης χηρείας περιορίζεται στο 35%. Αν ο επιζών σύζυγος συνταξιοδοτείται από τον ΟΓΑ, τότε του αφαιρείται το ποσό της βασικής σύνταξης προκειμένου να πάρει και τη σύνταξη λόγω θανάτου. Αυτή η παγίδα οδηγεί σε πολλές περιπτώσεις στην αποποίηση της σύνταξης θανάτου, γιατί δεν συμφέρει να χάσουν μέρος της δικής τους σύνταξης οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ.

Αναγνωριζόμενοι χρόνοι

Οι ασφαλισμένοι έχουν δικαίωμα αναγνώρισης έως 7 πλασματικών ετών ασφάλισης για να συμπληρώσουν 40 έτη και να συνταξιοδοτηθούν στα 62.

Οι πλασματικοί χρόνοι ασφάλισης που μπορούν να αξιοποιηθούν είναι στρατιωτικής θητείας, σπουδών, παιδιών, κενών διαστημάτων ασφάλισης κ.ά.
 

ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΟΓΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΤΟΥ 2023

Τα ποσοστά παλιάς και νέας σύνταξης για τους αγρότες

1. Βασική σύνταξη ΟΓΑ+εισφορές
2. Εθνική+ανταποδοτική σύνταξη