Εξαπλώνεται η ευλογιά των πιθήκων-Εξετάζονται νέα δείγματα στην Ελλάδα

Σε αυξημένη επιφυλακή βρίσκονται οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές της Ελλάδας για τον εντοπισμό, ταυτοποίηση και έγκαιρη απομόνωση νέων -μολυσμένων με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων– ατόμων, μετά το πρώτο κρούσμα που επιβεβαιώθηκε και στη χώρα μας.

Ο συνολικός αριθμός παγκοσμίως άγγιξε πλέον τα 1.362 επιβεβαιωμένα περιστατικά ευλογιάς των πιθήκων, με τα 922 από αυτά να εντοπίζονται μόνο σε 4 χώρες της δυτικής και νοτιοδυτικής Ευρώπης.

Tουλάχιστον τρία δείγματα την εβδομάδα εξετάζονται το τελευταίο διάστημα στα εξειδικευμένα εργαστήρια του ΕΟΔΥ, για τον έγκαιρο εντοπισμό κρουσμάτων του ιού της ευλογιάς των πιθήκων.

Οι γιατροί βρίσκονται σε αυξημένη επαγρύπνηση και υπάρχει μεγάλη ευαισθητοποίηση, εν μέρει και εξαιτίας της έναρξης της τουριστικής περιόδου και της αθρόας εισροής τουριστών στη χώρα μας. Έτσι, αποστέλλονται αρκετά δείγματα στα αρμόδια εργαστήρια από άτομα που εμφανίζουν πυρετό και εξάνθημα.

Ωστόσο, όπως λένε πληροφορίες,  τα περιστατικά αυτά είναι μεν εμπύρετα και εμφανίζουν εξάνθημα, αλλά στην πραγματικότητα δεν πληρούν τα κριτήρια του «ύποπτου κρούσματος», σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

Κυρίως, όμως, δεν έχουν ιστορικό ταξιδιού σε χώρες που υπάρχει έξαρση ή ενδημεί ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων, παράγοντας που «ενοχοποιεί» ευθύς εξαρχής ένα πιθανό νέο περιστατικό.

Έτσι τα περισσότερα από τα δείγματα αυτά, αποδεικνύονται τελικά ότι είναι ανεμοβλογιά.

Στην Ελλάδα ωστόσο, επιβεβαιώθηκε την Πέμπτη από το Εργαστήριο Μικροβιολογίας του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, το πρώτο επίσημο κρούσμα του ιού monkeypox στη χώρα με μοριακή εξέταση, αλλά και περαιτέρω φυλογενετική ανάλυση του στελέχους.

Πρόκειται για άνδρα 59 ετών, ο οποίος είχε επισκεφθεί πρόσφατα την Πορτογαλία, χώρα η οποία βρίσκεται στην τρίτη θέση, στην κατάταξη των χωρών με τα περισσότερα κρούσματα παγκοσμίως (σχεδόν 200 περιστατικά).

Μεγάλη έξαρση σε Βρετανία, Ισπανία, Πορτογαλία και Γερμανία

Στην παγκόσμια κατάταξη των χωρών με διασπορά της νόσου, προηγείται η Βρετανία με 322 επιβεβαιωμένα περιστατικά και δεύτερη η Ισπανία με 259. Μετά την τρίτη Πορτογαλία με 191 κρούσματα, ακολουθούν:

Γερμανία (150), Καναδάς (111), Γαλλία (91), Ολλανδία (60), ΗΠΑ (45), Ιταλία (26), Βέλγιο (24), Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (13) και Ελβετία (12).

Παγκοσμίως έχουν εντοπιστεί συνολικά, 1.460 ύποπτα περιστατικά και 1.362 επιβεβαιωμένα, σύμφωνα με το map.monkeypox.global.health.

Αξίζει να αναφερθεί πως από τα 1.362 επιβεβαιωμένα κρούσματα, τα 922 εντοπίζονται μόνο σε 4 χώρες της δυτικής και νοτιοδυτικής Ευρώπης και συγκεκριμένα σε Βρετανία, Ισπανία, Πορτογαλία και Γερμανία.

Μονοψήφια νούμερα σε επιβεβαιωμένα κρούσματα έχουν: Ιρλανδία, Τσεχία, Σλοβενία, Αυστραλία, Σουηδία, Γκάνα, Ισραήλ, Φινλανδία, Λετονία, Νορβηγία, Δανία και Αργεντινή, ενώ μόλις 1 κρούσμα έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα, εκτός από την Ελλάδα, σε Μαρόκο, Ουγγαρία, Μεξικό, Μάλτα, Αυστρία και Βραζιλία.

Ανιχνεύθηκε σε 59χρονο στην Ελλάδα

Εντωμεταξύ, σε σταθερή κατάσταση και σε απομόνωση εξακολουθεί να νοσηλεύεται στο Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός», ο 59χρονος άνδρας που κόλλησε ευλογιά των πιθήκων μετά από ταξίδι που πραγματοποίησε στην Πορτογαλία.

Ο ασθενής εμφάνισε πυρετό και ήπιο εξάνθημα. Η γενετική ανάλυση του δείγματος στο Εργαστήριο Μικροβιολογίας του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ επιβεβαίωσε ότι πρόκειται:

για κρούσμα του ιού Monkeypox (ιός της ευλογιάς των πιθήκων), όπως είχε διαγνώσει αρχικά το Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας του ΕΟΔΥ, και

για στέλεχος Monkeypox που ανήκει στον κλάδο της Δυτικής Αφρικής (West African clade), το οποίο ανιχνεύεται σε κρούσματα στην Ευρώπη & ΗΠΑ και συνήθως προκαλεί ήπια και τελικά αυτοπεριοριζόμενη νόσο.

Την ίδια στιγμή, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΟΔΥ συνεχίζουν την ιχνηλάτηση των επαφών του 59χρονου, ώστε να εντοπιστεί εάν τυχόν νόσησε και δεύτερος άνθρωπος, μετά από επαφή μαζί του.

Η επιδημιολογική διερεύνηση, ωστόσο, δεν αναμένεται να φέρει δυσάρεστα αποτελέσματα, καθώς ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων δεν είναι αερομεταδιδόμενος, διασπείρεται εξαιρετικά δύσκολα και σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα με σωματική επαφή.

Από τον ΕΟΔΥ διευκρινίζεται πως «ο κίνδυνος για το ευρύ κοινό είναι ιδιαίτερα χαμηλός, ωστόσο, συνιστάται η τήρηση των γενικών κανόνων ατομικής υγιεινής».

Αξιοπερίεργη η εμφάνιση κρουσμάτων σε μη ενδημικές περιοχές

Ερωτηματικά έχει προκαλέσει στους επιστήμονες η διασπορά του ιού της ευλογιάς των πιθήκων σε χώρες εκτός Αφρικής, ήπειρο στην οποία, η νόσος μέχρι σήμερα ήταν ενδημική.

Ο δυτικοαφρικανικός κλάδος του ιού για παράδειγμα -που εντοπίστηκε στην γενετική αλληλούχιση του δείγματος της Ελλάδας- έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα σε δείγματα κρουσμάτων που ανέφεραν ιστορικό ταξιδιού σε χώρες της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής και όχι στη Δυτική ή την Κεντρική Αφρική.

Η επιβεβαίωση της παρουσίας του ιού της ευλογιάς των πιθήκων σε άτομα που δεν έχουν ταξιδέψει σε ενδημική περιοχή είναι άτυπη, λένε οι επιστήμονες και ακόμη και ένα κρούσμα σε μια μη ενδημική χώρα θεωρείται επιδημία.

Κι ενώ τα περισσότερα κρούσματα δεν συνδέονται με ταξίδια από ενδημικές περιοχές, τα κράτη μέλη αναφέρουν επίσης μικρό αριθμό κρουσμάτων σε ταξιδιώτες από τη Νιγηρία, όπως έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν.

Η ξαφνική και απροσδόκητη εμφάνιση της ευλογιάς των πιθήκων ταυτόχρονα σε πολλές μη ενδημικές χώρες υποδηλώνει, σύμφωνα με τους ειδικούς, ότι μπορεί η νόσος να προϋπήρχε σε πολλές περιοχές και να μην ήταν ανιχνεύσιμη η μετάδοση της, για κάποιο άγνωστο χρονικό διάστημα.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), επισημαίνει πως αυτή είναι η πρώτη φορά που πολλά κρούσματα και συρροές της ευλογιάς των πιθήκων αναφέρονται ταυτόχρονα σε μη ενδημικές και ενδημικές χώρες και σε ευρέως ανόμοιες γεωγραφικές περιοχές. Ωστόσο, αξιολογεί τον κίνδυνο σε παγκόσμιο επίπεδο, ως μέτριο.