Κατατέθηκε στη Βουλή νομοσχέδιο για την παραγωγή βιομεθανίου-Περιλαμβάνει διατάξεις για τη λειψυδρία

Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου "Πλαίσιο για την προώθηση της παραγωγής βιομεθανίου, κανόνες για την οργάνωση της αγοράς παραγωγής υδρογόνου και τα γεωγραφικά περιορισμένα δίκτυα υδρογόνου - Μερική ενσωμάτωση Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1788 και άλλες διατάξεις για την προστασία του περιβάλλοντος".

Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, "το προτεινόμενο σχέδιο νόμου αποτελεί αναγκαίο βήμα για τη ρύθμιση της παραγωγής βιομεθανίου και υδρογόνου στη χώρα, δια της εισαγωγής, για πρώτη φορά, διατάξεων που θα επιτρέψουν την εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων υδρογόνου και βιομεθανίου και τη σύνδεσή τους στο Ε.Σ.Φ.Α. ή σε Δίκτυο Διανομής Φυσικού Αερίου, ή σε ΓεΠεΔΥ, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο της ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 8ης Μαρτίου 2022, "REPowerEU: Κοινή ευρωπαϊκή δράση για πιο προσιτή οικονομικά, εξασφαλισμένη και βιώσιμη ενέργεια", αλλά και την Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 2024, "σχετικά με κοινούς κανόνες για τις εσωτερικές αγορές ανανεώσιμων αερίων, φυσικού αερίου και υδρογόνου, και με την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2023/1791 και την κατάργηση της οδηγίας 2009/73/ΕΚ" (σειρά L), η οποία εν μέρει ενσωματώνεται".

Σκοπός του σχεδίου νόμου, όπως αναφέρεται, είναι η διαμόρφωση του πλαισίου παραγωγής και συμμετοχής του βιομεθανίου και του υδρογόνου (ανανεώσιμου υδρογόνου και υδρογόνου χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών), ως ανανεώσιμων αερίων, στο ενεργειακό μείγμα της χώρας, προς επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα του 2024 (Ε.Σ.Ε.Κ., Β' 6983), στο ευρύτερο πλαίσιο απαναθρακοποίησης και διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών. Στην κατεύθυνση αυτή θεσπίζεται ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό νομοθέτημα για την παραγωγή βιομεθανίου και υδρογόνου και την έγχυσή τους στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (Ε.Σ.Φ.Α.) ή στα Δίκτυα Διανομής Φυσικού Αερίου (Δίκτυα Διανομής), τη διάθεσή τους σε τελικούς πελάτες που δεν συνδέονται με το Σύστημα ή τα Δίκτυα Διανομής και τη χρήση τους ως καυσίμων κίνησης. Παράλληλα, ρυθμίζεται η έγχυση του υδρογόνου σε Γεωγραφικά Περιορισμένα Δίκτυα Υδρογόνου (ΓεΠεΔΥ).

Εθνικό δίκτυο μονοπατιών

Στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουν περιληφθεί και ρυθμίσεις για την επιτάχυνση της υλοποίησης του έργου του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας "Δημιουργία εθνικού δικτύου μονοπατιών και διαδρομών πεζοπορίας", "μέσω της απλοποίησης της διοικητικής διαδικασίας για την έγκριση και σύναψη των απαραίτητων προγραμματικών συμβάσεων". Για έργα που εμπίπτουν, ολικώς ή μερικώς, σε δάση ή δασικές εκτάσεις, προβλέπεται η εξαίρεση από την υποχρέωση λήψης γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών, όπως αυτή ορίζεται στην παρ. 13 του άρθρου 57 του ν. 2218/1994 (Α' 90), "για λόγους επιτάχυνσης της διαδικασίας με διασφάλιση, όμως, της εφαρμογής της δασικής νομοθεσίας, δεδομένου ότι προηγείται αξιολόγηση και εισήγηση από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες. Έτσι, διασφαλίζεται τόσο η αποτελεσματική υλοποίηση του έργου, όσο και η απαραίτητη περιβαλλοντική εποπτεία, μέσω της συμμετοχής των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στη διαδικασία σύναψης των προγραμματικών συμβάσεων", όπως περιγράφεται στην εισηγητική έκθεση.

Λειψυδρία

Με το νομοσχέδιο καθορίζεται η διαδικασία για την κήρυξη μιας περιοχής σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας και επιτρέπεται να ορίζονται η Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτευούσης (Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε.) καθώς και η Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.), ως αναθέτοντες φορείς του ν.4412/2016, επί δημοσίων συμβάσεων έργων, μελετών, προμηθειών ή υπηρεσιών, που δεν υπάγονται στις αρμοδιότητές τους, εφόσον το αντικείμενο αυτών συνδέεται άμεσα με την κατασκευή ή αποκατάσταση κρίσιμων υποδομών για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση των συνεπειών που απορρέουν από τη λειψυδρία. Παρέχονται επίσης οι απαιτούμενες εξουσιοδοτήσεις σχετικά με τη:

   - διαδικασία διενέργειας των διαγωνιστικών διαδικασιών και την ανάθεση της παρακολούθησης της εκτέλεσης των ανωτέρω συμβάσεων στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (Ε.Ε.ΣΥ.Π. Α.Ε.), διά της Μονάδας Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας

   - σύσταση ομάδων εργασίας από υπαλλήλους των ανωτέρω εταιρειών, ειδικούς επιστήμονες ή εμπειρογνώμονες, για τη μελέτη και την παρακολούθηση ειδικών θεμάτων που αφορούν στο αντικείμενο των σχετικών συμβάσεων

   - σύναψη συμβάσεων μίσθωσης έργου για προσλήψεις στις προαναφερόμενες εταιρείες επιστημονικού ή άλλου προσωπικού, που θα απασχολείται στην αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας.

Επιτρέπεται επίσης η σύναψη σύμβασης μεταξύ της Ε.ΥΔ.ΑΠ. Α.Ε. ή της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. και της οικείας Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης ή του οικείου ο.τ.α. α' βαθμού που παρέχει υπηρεσίες ύδρευσης, με την οποία ανατίθεται στις εν λόγω εταιρείες, η λήψη των αναγκαίων μέτρων για την αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας. Προβλέπεται παράλληλα ότι εντάσσονται στην κατηγορία των "Αυτοδίκαια Εντασσόμενων Στρατηγικών Επενδύσεων" οι επενδύσεις που συνδέονται άμεσα με την κατασκευή κρίσιμων υποδομών για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση των συνεπειών που απορρέουν από τη λειψυδρία, εφόσον αποτελούν αντικείμενο δημοσίων συμβάσεων του ν.4412/2016, με αναθέτοντα φορέα την Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε. ή την Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., εφαρμοζομένων των σχετικών διατάξεων του ν.4864/2021 σχετικά με τα κίνητρα χωροθέτησης, την ταχεία αδειοδότηση, τη δικαστική επίλυση των σχετικών διαφορών κ.λπ..

 Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, "η αύξηση των αναγκών ύδρευσης τα τελευταία χρόνια είναι έντονη. Οι υδρευτικές ανάγκες για το 2021 (σύμφωνα με το Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Πόσιμου Νερού του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας) ανέρχονται σε 1.037 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, γεγονός που υποδηλώνει απώλειες νερού περίπου πενήντα τοις εκατό (50%). Ενδεικτικά, η χώρα κατατάσσεται στη 19η θέση παγκοσμίως, ως προς τον κίνδυνο εμφάνισης λειψυδρίας, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, η οποία έχει συνέπειες, τόσο στην προσφορά (μείωση βροχοπτώσεων), όσο και στη ζήτηση (αύξηση της κατανάλωσης για άρδευση και γενικές χρήσεις) ύδατος. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από έρευνα του "World Resources Institute" (https://www.wri.org/data/aqueduct-40-country-rankings). Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δε (https://www.statistics.gr/el/statistics/-/publication/SOP07/-), κατά την περίοδο 2000-2022 η άντληση υπόγειων υδάτων αυξήθηκε κατά ογδόντα τοις εκατό (80% - από 3.453 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως σε 6.221), ενώ η χρήση επιφανειακών υδάτων μειώθηκε κατά σαράντα τοις εκατό (40% - 3.852 εκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2022 έναντι 6.471 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων το 2000). Κατά συνέπεια, υπάρχει σημαντικός κίνδυνος για τη διαθεσιμότητα του ύδατος, όσο η κλιματική κρίση εξελίσσεται".

Με το νομοσχέδιο παρατείνονται προθεσμίες που αναφέρονται στη:

   - θητεία των μελών Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής και Συμβουλίων Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων

   - συνέχιση υλοποίησης οικοδομικών αδειών, με την καταβολή περιβαλλοντικού τέλους, χωρίς να απαιτούνται, για τις περιπτώσεις που έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός, άλλες εγκρίσεις, γνώμες ή καταβολές προς το δημόσιο ή τους ο.τ.α. (αρ. 68, 69 του ν.5197/2025)

   - διενέργεια ελέγχων οικοδομικών αδειών στις νήσους Θήρας και Θηρασιάς

   - αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών σε περιοχές της νήσου Μυκόνου καθώς και οικοδομικών εργασιών στον Υμηττό.