Μέγαρο Μαξίμου: Δεξιά στροφή και επιχείρηση «πρώην πρωθυπουργοί» με στόχο την αυτοδυναμία

Προχωρώντας στα τέλη του 2025, το πολιτικό σκηνικό μοιάζει να εισέρχεται σε μια φάση αναμόρφωσης, προκειμένου να λάβει τη διάταξη με την οποία θα φτάσουμε στις επόμενες εθνικές εκλογές. Ανακατατάξεις και κινητικότητα τόσο στα αριστερά, όσο πιθανότατα και στα δεξιά του πολιτικού φάσματος κυοφορούν τις εξελίξεις που με απώτερο ορίζοντα πιθανότατα την άνοιξη του 2026 θα οριστικοποιήσουν τη μεγάλη εικόνα των κομματικών σχηματισμών.

Η ΝΔ βαδίζει στον έβδομο χρόνο διακυβέρνησης της χώρας, διατηρώντας ένα χαρακτήρα πολιτικά μάλλον κεντρογενή περισσότερο και κρατώντας, σύμφωνα με τις μετρήσεις της κοινής γνώμης, σε σημαντικό βαθμό ένα κατώφλι του 28 έως 30%. Αυτή η βάση εκκίνησης, ευελπιστούν στο επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου ότι μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο όχι απλώς για διατήρηση της εκλογικής κυριαρχίας της κυβερνητικής παράταξης, αλλά ακόμα και για μια τρίτη αυτοδυναμία.

Οι δεξιές δεξαμενές

Προκειμένου όμως να υπάρχουν όντως βάσιμες ελπίδες για την τρίτη κυβερνητική θητεία, είτε αυτή γίνει με ισχνή αυτοδυναμία, είτε με συνεργασία με κάποιο μικρό κόμμα, η ΝΔ πρέπει αφενός να μην χάσει καθόλου υποστηρικτές, αφετέρου να συσπειρώσει ευρύτερες δυνάμεις. Το βασικό στοίχημα λοιπόν θα είναι η επαναπροσέγγιση με ένα ευρύ σύνολο πολιτών που στο παρελθόν έχουν στηρίξει τον Κυριάκο Μητσοτάκη ή τη ΝΔ ευρύτερα, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει αποστασιοποιηθεί και αποξενωθεί ψυχικά από την κυβέρνηση.

Σε αυτό ακριβώς το πεδίο, οι επιτελείς του στρατηγικού σχεδιασμού της κυβερνητικής παράταξης προσπαθούν να «διαβάσουν» τις απώλειες και καταλήγουν στο ότι αυτές προέρχονται από τα δεξιά, από το πιο παραδοσιακό και συντηρητικό κοινό της ΝΔ. Προς αυτή την κατεύθυνση συνεπώς σκοπεύουν να στρέψουν το επόμενο διάστημα την προσοχή τους στην Ηρώδου Αττικού, με σκοπό να αναθερμανθεί η σχέση αυτού του κοινού με την κυβέρνηση και να ανοίξουν δίοδοι επικοινωνίας με δεξαμενές ψηφοφόρων που θεωρούν τη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη όχι αρκετά δεξιά για τις αντιλήψεις τους.

Το γεγονός ότι στα δεξιά της ΝΔ υπάρχουν πλέον πλήθος κομματικοί σχηματισμοί -ενδέχεται δε να προστεθούν κι άλλοι- προφανώς καθιστά μια τέτοια προσπάθεια δύσκολη. Η προσέγγιση σχεδιάζεται με δύο τρόπους, ενεργητικά και παθητικά. Ενεργητικά, η κυβέρνηση σκοπεύει τους επόμενους μήνες να επενδύσει αρκετά στο κομμάτι της βελτίωσης του αισθήματος ασφάλειας του πολίτη, σε σκληρότερη προσέγγιση σε ό,τι αφορά την παράνομη μετανάστευση, αλλά και σε μια πιο αυστηρή στάση έναντι προκλήσεων στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής. Παθητικά, θα γίνουν προσπάθειες προκειμένου να ανακοπούν περαιτέρω φυγόκεντρες τάσεις και να υπάρξουν γέφυρες με τον κορμό των παραδοσιακών ψηφοφόρων του κόμματος.

Το λιώσιμο των πάγων με Καραμανλή και Σαμαρά

Για αυτό τον τελευταίο σκοπό στο Μαξίμου έριξαν βάρος τον τελευταίο καιρό στην προσπάθεια να πέσουν αισθητά οι τόνοι με τους πρώην προέδρους και πρωθυπουργούς Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά. Τους δύο πολιτικούς τους διαχωρίζουν ωστόσο, και ακολουθούν διαφορετική τακτική απέναντί τους.

Αναφορικά με τον Κώστα Καραμανλή, υπήρξε ξεκάθαρη προσπάθεια από το κυβερνητικό επιτελείο να κλείσει το κεφάλαιο της αντιπαράθεσης και να αποκατασταθεί η εικόνα του στο πλαίσιο της παράταξης. Η ρήξη μαζί του δεν ήταν ποτέ πρόθεση της κυβέρνησης, διαμηνύουν στελέχη και γίνονται προσπάθειες για λιώσιμο των πάγων με τον πρώην πρωθυπουργό, ώστε τουλάχιστον αυτός να μην προχωρήσει σε κάποια κίνηση στήριξης άλλου κόμματος ή εν πάση περιπτώσει να «δείξει» στην κατεύθυνση καταψήφισης του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Η τυπική μεν, αλλά υπαρκτή μετά από καιρό συνάντηση των δύο ανδρών στο πλαίσιο της παρουσίασης του βιβλίου του Ευριπίδη Στυλιανίδη για την Τεχνητή Νοημοσύνη, έδωσε έναν τόνο αισιοδοξίας, ότι οι σχέσεις θα βελτιωθούν, σε σχέση με το απόλυτο μηδέν που βρέθηκαν το προηγούμενο διάστημα. Με την μεριά του έτερου πρώην πρωθυπουργού, ωστόσο, του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος αποφάσισε να μην παραστεί στην παραπάνω εκδήλωση, τα πράγματα είναι σαφώς πιο σύνθετα.

Καταρχάς, η προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι και με εκείνον γίνεται παράλληλα, ο ίδιος ο πρωθυπουργός έδωσε το μήνυμα στη συνέντευξή του στη ΔΕΘ. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν σκέψεις και συζητήσεις στα τραπέζια του Μαξίμου να υπάρξει μια προσπάθεια προσέγγισης και συζήτησης με τον κ.Σαμαρά. 

Από τη μεριά του ίδιου του πρώην πρωθυπουργού τα χαρτιά παραμένουν κλειστά, δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν δεδομένο ότι το επόμενο διάστημα θα προχωρήσει στην ανακοίνωση νέου φορέα, ωστόσο ο πυρήνας των συνεργατών του παραμένει σιβυλλικός και κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή αν ο κ.Σαμαράς θα κάνει αυτό το βήμα και πότε. Ανάλογα με τις επιλογές του θα επηρεαστεί αισθητά το τοπίο στα δεξιά της ΝΔ, και οι απόψεις όσων υποστηρίζουν ότι πρέπει να αναληφθεί πρωτοβουλία προσέγγισής του στοχεύουν να προλάβει το Μαξίμου μια τέτοια κίνηση.

Με Αλέξη Τσίπρα αμέσως καλύτερα

Τον ευρύτερο πολιτικό σχεδιασμό του Μεγάρου Μαξίμου φαίνεται ότι τον διευκολύνει σημαντικά για το επόμενο διάστημα η επανεμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα στο προσκήνιο. Και μάλιστα, οι κινήσεις του πρώην προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ και πρωθυπουργού φαίνεται ότι εξυπηρετούν τους στόχους σε αυτή τη φάση της κυβέρνησης σε δύο μέτωπα. Ο νέος πολιτικός φορέας του κ.Τσίπρα, που όλοι πλέον αναμένουν μετά τις αρχές του 2026, πέρα από το ότι αναμένεται να αυξήσει σημαντικά τις εσωτερικές συγκρούσεις και την εσωστρέφεια στην Κεντροαριστερά, θα κάνει πιο εύκολη την επικοινωνιακή δουλειά του κυβερνητικού επιτελείου.

Με τον Αλέξη Τσίπρα να πρωταγωνιστεί σε μεγάλο βαθμό στις εξελίξεις στα αριστερά της, η ΝΔ -εκτιμούν στελέχη της και σύμβουλοι της κυβέρνησης- θα είναι ευκολότερο να διατηρήσει συσπειρωμένη τη βάση των κεντρογενών ψηφοφόρων που στήριξαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη το 2019 και το 2023. Ταυτόχρονα όμως θα μπορέσει να συνομιλήσει πιο άμεσα με πολίτες που βρίσκονται στα πιο δεξιά και διατηρούν αρνητικά συναισθήματα για την περίοδο διακυβέρνησης του κ.Τσίπρα. Ας μην ξεχνάμε και την ιδιαίτερα αρνητικά φορτισμένη σχέση που είχε ο Αντώνης Σαμαράς με τον Αλέξη Τσίπρα την περίοδο 2012-15.

Την εξαιρετικά κακή άποψη που τρέφουν για τον ίδιο πολιτικά κοινά ευρύτερα της Αριστεράς φαίνεται ότι αντιλαμβάνεται ο κ.Τσίπρας, γι’ αυτόν τον λόγο και προτάσσει μεταξύ άλλων στο νέο πολιτικό του αφήγημα την έννοια του «συμπεριληπτικού πατριωτισμού». Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να προδικάσει σήμερα με ασφάλεια πώς θα εξελιχθεί όλο αυτό το στρατηγικό παιχνίδι. 

Το σίγουρο είναι ότι σε αυτή τη φάση και για το επόμενο διάστημα το Μέγαρο Μαξίμου θα στοχεύσει στα δεξιά του με δύο στόχους: να συγκρατήσει περαιτέρω απώλειες και να επανασυσπειρώσει δυνάμεις. Τα πολιτικά εργαλεία που θα επιστρατεύσει είναι η καταλλαγή με τους πρώην προέδρους και πρωθυπουργούς που έχουν βρεθεί απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη, η αύξηση της προσοχής σε τομείς που παραδοσιακά αφορούν τα δεξιότερα κοινά και η αξιοποίηση της επιστροφής Τσίπρα για την ανακίνηση ανακλαστικών από το παρελθόν.