Πτώση F-4 Phantom: Ο αντιπτέραρχος ε.α. Γεωργούσης για την πτήση χαμηλής ναυτιλίας

Για «δύσκολους και βίαιους ελιγμούς» που κάνουν οι εκπαιδευόμενοι ιπτάμενοι, κάνει λόγο ο αντιπτέραρχος ε.α. Ευάγγελος Γεωργούσης, ο οποίος σε συνέντευξή του στο CNN Greece περιγράφει την απαιτητική εκπαίδευση και άσκηση των πιλότων.

«Οι εκπαιδευόμενοι ιπτάμενοι, οι πιλότοι κάνουν αυτή την εκπαίδευση και προσπαθούν με διάφορους ελιγμούς, -κάποιους μπορεί να έχετε δει και σε διάφορα έργα που έχουν γυριστεί-, οι οποίοι είναι δύσκολοι, είναι βίαιοι, πρέπει να γίνουν σε συγκεκριμένο σημείο, σε συγκεκριμένο χρόνο», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργούσης

Παράλληλα, εξηγεί πως ο χρόνος και η ταχύτητα παίζουν καταλυτικό ρόλο σε μια πτήση χαμηλής ναυτιλίας, όπως ονομάζεται η άσκηση που έκαναν οι δύο χειριστές, και οι πιλότοι εκπαιδεύονται στο να προλαμβάνουν τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν στην επόμενη φάση.«Διότι πρέπει να αναλογιστούμε ότι όταν πετάει ένα αεροσκάφος με 450 μίλια στα 300 πόδια, ο χρόνος που διατίθεται στον ιπτάμενο από την πρόσκρουση στο έδαφος είναι 1-2 δευτερόλεπτα. Δεν είναι παραπάνω. Επομένως η σκέψη και η εκπαίδευσή του τον βοηθάει να προλαμβάνει τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν στην επόμενη φάση της πτήσης και έτσι λειτουργεί, έτσι είναι εκπαιδευμένος», τονίζει, επισημαίνοντας, ωστόσο, πως υπάρχουν αστάθμητοι παράγοντες.

«Καμιά φορά, όμως, υπάρχουν αστάθμητοι παράγοντες που μπορεί είτε ο ίδιος να ολιγωρήσει είτε να του δημιουργήσουν ένα πρόβλημα στην αφοσίωσή του στην πτήση τη συγκεκριμένη».

Ο κ. Γεωργούσης περιγράφει αναλυτικά ποια είναι η άσκηση που πραγματοποιούσαν οι δύο πιλότοι με το F-4 Phantom, το οποίο έπεσε σε θαλάσσιο χώρο στην Ανδραβίδα και στοίχισε τη ζωή στον 29χρονο συγκυβερνήτη, υποσμηναγό Μάριο – Μιχαήλ Τουρούτσικα.

«Η συγκεκριμένη άσκηση που πετούσε ο σχηματισμός των δύο F-4 που απογειώθηκαν από το αεροδρόμιο της Ανδραβίδας έχει να κάνει με την εκπαίδευσης των ιπταμένων στην πτήση σε χαμηλά ύψη προκειμένου να διεισδύσουν στην περιοχή που τους ενδιαφέρει, να μην γίνουν αντιληπτοί και αποκαλυφθούν από το εχθρικό σύστημα αεράμυνας και εφόσον φτάσουν στο σημείο που θέλουν, να κερδίσουν το ύψος γρήγορα, να προσβάλουν το στόχο και να φύγουν ασφαλείς από την περιοχή του στόχου», σημειώνει και συνεχίζει:

«Αντιλαμβάνεστε ότι αυτή η εκπαίδευση γίνεται σε χαμηλά ύψη, 300 πόδια και μερικές φορές χαμηλότερα, είτε πάνω από ξηρά είτε πάνω από έδαφος, είτε πάνω από πεδιάδες, είτε βουνά ή χαράδρες. Δηλαδή γίνεται εκμετάλλευση κάθε στοιχείου του εδάφους της επιφάνειας. Και βεβαίως πάνω από θαλάσσιες περιοχές που η χώρα μας, για την εκπαίδευση τουλάχιστον, έχει πάρα πολλές».

Ο ίδιος εξηγεί και τον επικίνδυνο ελιγμό τον οποίο πραγματοποιούν οι πιλότοι, προκειμένου να «πάρουν» ύψος.

«Αυτή η πτήση γίνεται επίσης με αρκετά μεγάλες ταχύτητες, πάνω από 400 μίλια, διότι πρέπει να έχουν την ενέργεια τα αεροσκάφη αυτά σε κάποιο σημείο να κερδίσουν ύψος. Στην περίπτωση αυτή, στο σκέλος προσέγγισης προς το σημείο που θα κάνανε την προσβολή, πετούσαν χαμηλά πάνω από τη θάλασσα, στο λεγόμενο τακτικό σχηματισμό, είναι ένας ειδικός σχηματισμός των δύο αεροσκαφών για να μπορούν να ελίσσονται πιο ελεύθερα. Τώρα σ’αυτή τη φάση, κάτι συνέβη».

Καθώς η έρευνα για τον εντοπισμό του 31χρονου κυβερνήτη του αεροσκάφους, Ευστάθιου Τσιτλακίδη βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ο αντιπτέραρχος ε.α. εξηγεί και ποιο είναι το πρωτόκολλο σε αυτές τις περιπτώσεις.

«Η Επιτροπή Διερεύνησης σε αυτές τις περιπτώσεις, τα πρωτόκολλα λένε, περισυλλογή ότι είναι δυνατόν από το απωλεσθέν αεροσκάφος, από τα συντρίμμια του, εξέταση για να διαπιστωθεί από κάθε άλλο στοιχείο που υπάρχει αλλά και από αυτά, εάν υπήρξε βλάβη στο αεροσκάφος, εάν υπήρξε, λειτούργησε σύστημα εγκατάλειψης, όλα αυτά τα στοιχεία που συνθέτουν και εμπλέκονται στη διαδικασία ενός αεροπορικού δυστυχήματος μαχητικού αεροσκάφους. Και είναι κοινά σε όλες τις αεροπορίες του κόσμου».

«Ακόμα είναι σε εξέλιξη η έρευνα για τον δεύτερο ιπτάμενο, τον κυβερνήτη του συγκεκριμένου αεροσκάφους που δεν έχει βρεθεί. Υπάρχουν κάποια στοιχεία. Εκφράζεται μια ελπίδα μήπως βρεθεί κάτι έστω και σε περιοχές που λόγω της μεγάλης ταχύτητας μπορεί να υπάρχουν στοιχεία ή να βρεθεί ο ίδιος».

Σχετικά με τα αίτια του δυστυχήματος, ο κ. Γεωργούσης εκτιμά ότι η μεγάλη ταχύτητα πρέπει να προσμετρηθεί. «Αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να πούμε τίποτα για τα αίτια. Πιστεύεται ότι η πτήση σε χαμηλό ύψος με μεγάλη ταχύτητα είναι ένα στοιχείο που πρέπει να μετρηθεί».

Τέλος, αναφορικά με τα συστήματα που διαθέτουν τα σύγχρονα αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας, ο κ. Γεωργούσης λέει πως αυτά είναι δύο: «Το λεγόμενο ραδιουψόμετρο, το οποίο μετράει ανά πάσα στιγμή το ύψος του αεροσκάφους από το σημείο που βρίσκεται. Υπάρχει φωνητική προειδοποίηση στα ακουστικά της κάσκας που τον ενημερώνει ότι πλησιάζει ή βρίσκεται στο ελάχιστο ύψος που έχει βάλει στο συγκεκριμένο όργανο. Π.χ. αν έχεις βάλει 300 πόδια και δεν πρέπει να κατέβεις κάτω από αυτά, μία φωνή στα ακουστικά σου από τον υπολογιστή του αεροσκάφους σε ενημερώνει ότι είσαι στα 300 πόδια. Αν έχεις βάλει 200 θα σε ενημερώσει ότι είσαι στα 200».

«Αυτόματο terrain masking δεν γίνεται, δεν υπάρχει μηχάνημα που να ακολουθεί. Υπήρξε μία προσπάθεια, αλλά οι τόσο απότομες εναλλαγές και η διατήρηση δεν νομίζω ότι είναι δυνατή να ακολουθηθεί από ένα μηχάνημα», καταλήγει ο αντιπτέραρχος.