Τι είναι το Σύνδρομο Άπνοιας του Ύπνου που πλήττει το 30% του πληθυσμού

Ο σύντομος ύπνος οδηγεί σε σύντομη ζωή. Οι συνέπειες της έλλειψης ύπνου είναι υπεύθυνες για μία μεγάλη κατηγορία παθήσεων. Συμπτώματα και τρόποι αντιμετώπισης.
«Αναπνέω σωστά, Κοιμάμαι καλά, Ζω καλύτερα». Αυτό είναι φέτος το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Ύπνου, 14 Μαρτίου. Η Ομάδα Εργασίας της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ) για τη «Μελέτη διαταραχών αναπνοής στον ύπνο» σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Υπνολογίας υλοποιούν εκστρατεία ενημέρωσης με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού γύρω από τις αναπνευστικές διαταραχές στον ύπνο, καθώς και την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία τους.

Η ιδιαιτερότητα της αναπνευστικής διαταραχής στον ύπνο είναι ότι δεν αποτελεί υπόθεση μίας μόνο ειδικότητας, όπως εξηγεί ο Στέλιος Λουκίδης, Πρόεδρος ΕΠΕ, Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Δ/ντής Β’ ΠΠΚ ΠΓΝ «Αττικόν»: «Οι διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο αποτελούν ένα από τα σημαντικά ζητήματα που απασχολούν την ιατρική. Δεν είναι θέμα πρακτικά μιας ειδικότητας αλλά είναι μια οντότητα που απασχολεί πολλές ειδικότητες στην καθημερινότητα». Ο κ. Λουκίδης προσθέτει ότι «οι διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο είναι μια σιωπηρή κλινική διαταραχή που συνήθως τις μεγαλύτερες επιπτώσεις της τις έχει την ημέρα σε πολλαπλά συστήματα».

Επικίνδυνη ιδέα να αφαιρούμε ώρες ύπνου
Οι συνέπειες της έλλειψης ύπνου ποικίλλουν και είναι υπεύθυνες για μία μεγάλη κατηγορία παθήσεων, όπως διευκρινίζει ο Εμμανουήλ Βαγιάκης, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας, Πνευμονολόγος – Εντατικολόγος, Δ/ντής ΕΣΥ, Επιστημονικός Υπεύθυνος Εργαστηρίου, Κέντρο Διαταραχών Ύπνου, ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός».

«Ο ύπνος, μαζί με τη λήψη τροφής, νερού και την αναπνοή είναι βασικός βιολογικός πυλώνας της ύπαρξής μας και η μακροχρόνια στέρησή του είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για ένα ευρύ φάσμα παθήσεων. Αν συνδυάσετε όλες αυτές τις συνέπειες για την υγεία, γίνεται εύκολα αντιληπτό γιατί ο σύντομος ύπνος οδηγεί σε σύντομη ζωή.

Η ιδέα ότι μπορεί να κόψουμε χρόνο ύπνου για να τον αφιερώσουμε σε άλλες δραστηριότητες, είτε εργασιακές, είτε αναψυχής, είναι μια πολύ επικίνδυνη ιδέα. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει, εκτός των άλλων, σε υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας με αποτέλεσμα μείωση της απόδοσης μας στην εργασία ή στις σπουδές και σοβαρά τροχαία ατυχήματα».

Τι είναι το Σύνδρομο Άπνοιας του Ύπνου
Η φετινή παγκόσμια ημέρα είναι αφιερωμένη στην υγιεινή του ύπνου. Ήρθε λοιπόν η ώρα να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τον ύπνο και τις διαταραχές του αφού δεν είναι κάτι που απλά συμβαίνει στο τέλος της ημέρας αλλά καθορίζει την έναρξη της επόμενης σύμφωνα με την Γεωργία Τρακαδά, MD, PhD, MSc, Γενική Γραμματέα Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας, Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής European Sleep Research Society, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Θεραπευτική Κλινική.

«Ο ύπνος δεν αποτελεί προνόμιο ή πολυτέλεια, αλλά αδιαπραγμάτευτη βιολογική ανάγκη. Ωστόσο, το ⅓ των ενηλίκων είτε δεν κοιμούνται αρκετά, είτε αντιμετωπίζουν κάποια διαταραχή ύπνου με πιο συχνή το Σύνδρομο Άπνοιας του Ύπνου. Αποτελεί χρόνιο νόσημα.

Οι περιοδικά επαναλαμβανόμενες διακοπές της αναπνοής στον ύπνο (άπνοιες ή υπόπνοιες), προκαλούν διαλείπουσα υποξαιμία, που συσχετίζεται με καρδιαγγειακή νοσηρότητα, αιφνίδιο θάνατο, σακχαρώδη διαβήτη και συχνές αφυπνίσεις, που διαταράσσουν την ποιότητα του ύπνου και επιφέρουν ημερήσια υπνηλία με εμπλοκή σε τροχαία ή άλλα ατυχήματα. Η συχνότητα ανέρχεται στο 30% του γενικού πληθυσμού, όμως μόλις το 20% των ατόμων που πλήττονται είναι διαγνωσμένοι και λαμβάνουν κατάλληλη θεραπεία».

Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοούμε
Η πρόληψη και η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι καίριας σημασίας για την υγεία του ύπνου. αναφέρει η Κατερίνα Βλάμη, MD, MSc, PH, Πνευμονολόγος, Δ/ντρια ΕΣΥ Πνευμονολογίας, Υπεύθυνη Μονάδας Μελέτης Ύπνου, Β’ ΠΠΚ, ΠΓΝ «Αττικόν». Συμπτώματα που απαιτούν άμεση προσοχή και πιθανή ιατρική παρέμβαση είναι:

το έντονο ροχαλητό,
οι παύσεις στην αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου,
η νυχτερινή συχνουρία,
οι πρωινοί πονοκέφαλοι
η έντονη κόπωση

Η κ. Βλάμη σημειώνει ότι για την προαγωγή της υγείας του ύπνου συνιστώνται:

η τήρηση σταθερού προγράμματος ύπνου,
η αποφυγή αλκοόλ και βαριών γευμάτων πριν τον ύπνο,
η διατήρηση υγιούς βάρους,
η τακτική σωματική άσκηση
η επίσκεψη σε εξειδικευμένο πνευμονολόγο ή ιατρό ύπνου όταν υπάρχουν ανησυχητικά συμπτώματα

Το Σύνδρομο Άπνοιας Ύπνου επηρεάζει την καρδιαγγειακή υγεία
Δεν είναι μόνο η ποιότητα του ύπνου αλλά και η καρδιαγγειακή υγεία που επηρεάζεται άμεσα από το Σύνδρομο Άπνοιας Ύπνου (ΣΑΥ). Η αξιοποίηση ωστόσο νέων τεχνολογιών μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά τους ασθενείς, με την Σοφία Σχίζα, MD, PhD, FERS, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας και Διαταραχών Ύπνου, Δ/ντρια Πνευμονολογικής Κλινικής ΠαΓΝΗ, Head of ERS Assembly 4 Sleep Disordered Breathing, να αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Το ΣΑΥ δεν είναι μια ενιαία πάθηση αλλά ένα πολυσυστηματικό νόσημα με διαφορετικούς φαινότυπους. Η έγκαιρη ανίχνευσή του είναι ζωτικής σημασίας, καθώς επηρεάζει όχι μόνο την ποιότητα του ύπνου αλλά και την καρδιαγγειακή υγεία. Από τον υπνηλικό ασθενή έως τον αϋπνικό ή τον ασυμπτωματικό, η ποικιλία των εκδηλώσεων απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση. Η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, όπως η τηλεϊατρική και η τεχνητή νοημοσύνη, μπορεί να συμβάλει στη διάγνωση, θεραπεία και μακροπρόθεσμη παρακολούθηση των ασθενών. Στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Sleep Revolution, όπου συμμετέχουν ελληνικά Εργαστήρια Ύπνου, αναπτύσσονται καινοτόμες λύσεις για τη βελτίωση της αντιμετώπισης του ΣΑΥ. Η διασφάλιση της ποιότητας του ύπνου αποτελεί επένδυση στη συνολική ευεξία και τη μακροχρόνια υγεία μας».