Λιβύη: Αντιδράσεις και στην κυβέρνηση για τη συμφωνία με την Τουρκία για έρευνες πετρελαίου και φυσικού αερίου

Σφοδρές αντιδράσεις και στο εσωτερικό της Λιβύης, με αμφισβήτηση της νομιμότητας του τελευταίου Μνημονίου που υπέγραψε η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά με την Τουρκία για την ανάθεση στην τουρκική εταιρεια ΤΡΑΟ ερευνών για υδρογονάνθρακες στην Λιβύη, προκαλούν και οι τελευταίες δηλώσεις του τούρκου υπουργού ενέργειας Αλπαρσλαν Μπαϊρακτάρ ότι η χώρα του θα ανταποκριθεί στην «πρόσκληση» της λιβυκής πλευράς.

Ο υπουργός Πετρελαίου και Αερίου της Λιβύης Μοχαμεντ Αουν κατήγγειλε σοβαρές παραβιάσεις του νομικού πλαισίου από την κρατική εταιρεία πετρελαίου National Oil Corporation (NOC) υπό την καθοδήγηση της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά. Ο Μ. Αουν έκανε λόγο συγκεκριμένα για μη εξουσιοδοτημένες συμφωνίες με την Τουρκία για έρευνες πετρελαίου και φυσικού αερίου στις ακτές της Λιβύης προειδοποιώντας ότι αυτές οι ενέργειες υπονομεύουν την ακεραιότητα και την αξιοπιστία της NOC που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του πετρελαϊκού τομέα της Λιβύης από το 1970.

Σύμφωνα με λιβυκά ΜΜΕ ο Αουν καταδίκασε την NOC για την προώθηση μιας πρότασης να στείλει ένα τουρκικό σκάφος σεισμικής έρευνας για να εξερευνήσει για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης χωρίς να ακολουθήσει τις νομικές διαδικασίες. Τόνισε ότι τέτοιες συμφωνίες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται μέσω διαφανούς δημόσιου διαγωνισμού, κάτι που δεν έγινε στην προκειμένη περίπτωση. Επικρίνοντας την NOC ότι παραβιάζει τους νομικούς κανόνες ο κ.Αουν υποστήριξε ότι η παράκαμψη των νομικών κανόνων ανοίγει την πόρτα στη διαφθορά και αποδυναμώνει την εμπιστοσύνη του κοινού στον θεσμό.

Η Τουρκία εκμεταλλευόμενη την στρατιωτική και πολιτική στήριξη που προσφέρει στην προσωρινή και αμφισβητούμενη κυβέρνηση της Τρίπολης είχε υπογράψει το 2022 με την Λιβύη, Μνημονιο για κοινές έρευνες στις θαλάσσιες περιοχές της Λιβύης από την τουρκική κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ σε συνεργασία με την NOC. Το Μνημόνιο αυτό είχε κηρυχθεί άκυρο από διοικητικό δικαστήριο της Τρίπολης ομως η Τουρκία συνεχίζει να το επικαλείται θεωρώντας ότι παραμένει σε ισχύ.

Ο Υπουργός ενέργειας της Τουρκίας μάλιστα μόλις την Τετάρτη παρουσιάζοντας το πρόγραμμα ερευνών και εξορύξεων της Τουρκίας ειχε εκφράσει το ενδιαφέρον της χώρας του για έρευνες για ενεργειακούς πόρους στα ανοικτά της Λιβύης μετά από «πρόσκληση» των Λιβυκών Αρχών τονίζοντας ότι «η Λιβύη μας απηύθυνε πρόσκληση για να διεξάγουμε σεισμικές έρευνες στην θαλάσσια επικράτεια της και είμαστε πρόθυμοι να προχωρήσουμε..».

Η έντονη αντίδραση του Μ.Αουν εντάσσεται στην μεγαλη πολιτική σύγκρουση στο εσωτερικό της Λιβύης που έχει οδηγήσει τις προηγούμενες εβδομάδες στο κλείσιμο μεγάλων μονάδων παραγωγής πετρελαίου και μείωσης των εξαγωγών κατι που πλήττει την αξιοπιστία της NOC έναντι των ξένων αγορών και στερεί εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ο Μ.Αουν βρίσκεται σε διαρκή αντιπαράθεση και με τον πρωθυπουργό Ντμεϊμπά και πιθανότατα να θέλει να παίξει ρόλο σε μια μεταβατική κατάσταση.

Το γεγονός πάντως ότι κορυφώνεται η πολιτική κρίση στην Λιβύη χωρίς να είναι ορατή η αποκατάσταση της ομαλότητας υπάρχει ο κίνδυνος η Τουρκία να θελήσει να εκμεταλλευτεί την συγκυρία και να επιβάλει τετελεσμένα επισπεύδοντας την υλοποίηση του επίμαχου Μνημονίου, το οποίο θα φέρει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση την Ελλάδα εφόσον επιχειρηθούν έρευνες σε περιοχές της δυνητικής ελληνικής υφαλοκρηπίδας την οποία εποφθαλμιούν οι αξιώσεις της Τρίπολης βάσει του Τουρκολυβικού Μνημονίου αλλά και οι μονομερείς κινήσεις της με το κλείσιμο του Κόλπου της Σύρτης.