Ο Πούτιν "θανατώνει εκ προμελέτης" τους Ρώσους επιστρατευμένους στην Ουκρανία

Ο ρωσικός στρατός στέλνει κληρωτούς στην πρώτη γραμμή του μετώπου στην Ουκρανία, μετά από δύο, μία ή και… καμία ημέρα στρατιωτικής εκπαίδευσης. 

Ψυχικά πτοημένοι, σωματικά ακατάλληλοι, ανεπαρκώς εξοπλισμένοι και καθοδηγούμενοι, αυτοί οι στρατεύσιμοι είναι κάτι περισσότερο από κρέας για κανόνια, καθώς οι ουκρανικές ταξιαρχίες συνεχίζουν τη διμέτωπη αντεπίθεσή τους στα νότια και στα ανατολικά της χώρας. "Οι άνδρες που επιστρατεύονται και εκπαιδεύονται για μία ή δύο ημέρες είναι αδύνατον να ενισχύσουν ουσιαστικά τις ρωσικές θέσεις", εξηγεί το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) στην Ουάσινγκτον.

Ο ρωσικός στρατός βρισκόταν σε υποχώρηση στα ανατολικά και μετρούσε πληγές στα νότια, όταν το Κρεμλίνο κήρυξε μερική επιστράτευση στις 21 Σεπτεμβρίου. Επισήμως, η Μόσχα ήθελε να κινητοποιήσει τουλάχιστον 300.000 άνδρες με στρατιωτική εμπειρία, να τους επανεκπαιδεύσει και έπειτα να τους στείλει στην Ουκρανία για να αναπληρώσουν τους περίπου 80.000 νεκρούς και τραυματίες του ρωσικού στρατού μέσα σε επτά μήνες εχθροπραξιών.

Στην πράξη, η κινητοποίηση αυτή δεν κύλησε και πολύ ομαλά. Διαδηλώσεις –βίαιες, σε ορισμένες περιπτώσεις– ξέσπασαν σε όλη τη Ρωσία, καθώς δεκάδες χιλιάδες άνδρες άρχισαν να εγκαταλείπουν τη χώρα για τις γειτονικές. Άνδρες που δεν θα έπρεπε να υπόκεινται σε στράτευση –φοιτητές, ασθενείς ηλικιωμένοι– οδηγούνται με λεωφορεία –υπό ένοπλη φρουρά– σε στρατιωτικές βάσεις, όπου οι εκπαιδευτές τους συμβουλεύουν (πριν τους στείλουν στο μέτωπο) να πακετάρουν… ταμπόν για να κλείνουν τα τραύματα από σφαίρες.

Το ISW ανέδειξε ένα βίντεο που δείχνει έναν στρατεύσιμο με το 1ο Σύνταγμα Τεθωρακισμένων να δηλώνει ότι δεν λαμβάνει επανεκπαίδευση προτού πάρει τον δρόμο για το μέτωπο της Χερσώνας. "Ανέτοιμες ατομικότητες, χωρίς ομαδικό κλίμα, χωρίς εμπιστοσύνη στους επικεφαλής, χωρίς να πιστεύουν σε έναν σκοπό, με λίγες πιθανότητες να επιβιώσουν, χωρίς υποστήριξη από την κοινή γνώμη – στοιχεία που οδηγούν στην αποτυχία", έγραψε στο Twitter ο Mark Hertling, Αμερικανός στρατηγός εν αποστρατεία. "Ναι, 300.000 στρατεύσιμοι. Ο Πούτιν θανατώνει εκ προμελέτης τον ίδιο τον στρατό του".

Μονάχα η αναλγησία και η απόγνωση δεν εξηγούν την εντελώς απερίσκεπτη ανάπτυξη των ανέτοιμων στρατευμένων. Ο ρωσικός στρατός πραγματικά δεν μπορεί να εκπαιδεύσει νέους στρατιώτες.

Η συνήθης ρωσική πρακτική προβλέπει πως οι ταξιαρχίες πρώτης γραμμής αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της εκπαίδευσης των νεοσυλλέκτων. Συγκρίνετε αυτό το δόγμα με την πρακτική των δυτικών στρατών, όπου οι νεοσύλλεκτοι περνούν εβδομάδες ή και μήνες σε ειδικά στρατόπεδα εκπαίδευσης βάσεις προτού πάρουν φύλλο πορείας για τις μονάδες τους, όπου εκεί λαμβάνουν πρόσθετη εκπαίδευση για να μπορούν να σταλούν σε ένα πεδίο πολέμου. 

Οι ρωσικές ταξιαρχίες –έκαστη αριθμεί μερικές χιλιάδες στρατιώτες– αποτελούνται συνήθως από τρία τάγματα. Δύο τάγματα είναι επανδρωμένα και εξοπλισμένα για μάχη. Το τρίτο τάγμα περιλαμβάνει στρατεύματα υποστήριξης και εκπαιδευτές. Αυτό το τάγμα παραλαμβάνει τους νεοσύλλεκτους και τους εκπαιδεύει ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν στους σχηματισμούς πρώτης γραμμής των ταξιαρχιών. 

Σε πολλές ταξιαρχίες, όμως, αυτά τα τρίτα τάγματα δεν είναι διαθέσιμα για να εκπαιδεύσουν νεοσύλλεκτους. "Η Ρωσία έχει αναπτύξει πολλά από αυτά τα τάγματα στην Ουκρανία", σημειώνει το βρετανικό Υπουργείο Άμυνας. Ορισμένα διαλύθηκαν στη μάχη. Άλλα παραμένουν στην πρώτη γραμμή.

Βραχυπρόθεσμα ο ρωσικός στρατός δεν μπορεί να δημιουργήσει ετοιμοπόλεμο ανθρώπινο δυναμικό. Μακροπρόθεσμα, ίσως μπορέσει να αποκαταστήσει τα τρίτα τάγματά του και να προχωρήσει στην εκπαίδευση των νεοσύλλεκτων σε επίπεδο μονάδας – αλλά αυτό, μόνο εάν σταματήσει τις πολεμικές επιχειρήσεις και μετακινήσει μεγάλο αριθμό έμπειρου στρατιωτικού προσωπικού μακριά από το μέτωπο.

Μια τέτοια κίνηση είναι ριψοκίνδυνη όσο ο ουκρανικός στρατός έχει το momentum. Οι Ρώσοι θα πρέπει να επιλέξουν: ή θα εγκαταλείψουν εδάφη στην Ουκρανία ώστε να έχουν την ευκαιρία να αποκαταστήσουν τη πολεμική τους ισχύ, είτε θα πυκνώσουν τις υφιστάμενες γραμμές τους στο μέτωπο με στρατιές ανεκπαίδευτων ανδρών.

Η πρώτη επιλογή θα μπορούσε να αποβεί μοιραία για ένα καθεστώς που προβάλλει την ισχύ του για να διατηρήσει τη νομιμότητά του. Η δεύτερη κρατά –προς το παρόν– το καθεστώς στην εξουσία, αλλά μπορεί να υπονομεύσει τη νομιμότητά του μελλοντικά, καθώς όλο και περισσότερες οικογένειες αποχαιρετούν τα αδέλφια, τους γιους και τους πατεράδες τους – ενδεχομένως για πάντα.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς το σενάριο όπου η Ρωσία αντιστρέφει την ολέθρια πορεία που ακολουθεί και διασώζει τους πολεμικούς της στόχους. "Το ερώτημα είναι εάν όλο αυτό θα τελειώσει φέτος ή του χρόνου", έγραψε στο Twitter ο Mike Martin, συνεργάτης του Τμήματος Πολεμικών Σπουδών στο King's College του Λονδίνου.

Forbes