Σύνοδος Ευρωπαίων ΥΠΕΞ με τη συμμετοχή Μπλίνκεν για Ουκρανία και ρωσικές απαιτήσεις

Με φόντο την κλιμάκωση της ουκρανικής κρίσης και τον διπλωματικό πυρετό των τελευταίων ημερών, τη Δευτέρα πραγματοποιείται συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά την οποία ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, θα ενημερώσει για τη συνάντησή του με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ και τις νέες «εγγυήσεις» που ζητά η Μόσχα. Στο επίκεντρο της συνεδρίασης, ωστόσο, βρίσκεται ο τρόπος που η Ευρωπαϊκή Ένωση θα απαντήσει στη Ρωσία για το ζήτημα της Ουκρανίας και για ακόμη μια φορά το βασικό ζητούμενο είναι η ενιαία ευρωπαϊκή «φωνή».

Οι επικεφαλής της αμερικανικής και ρωσικής διπλωματίας δεν σημείωσαν κάποια πρόοδο στις εκτεταμένες συνομιλίες για την Ουκρανία κατά τη συνάντησή τους στη Γενεύη σήμερα, Παρασκευή, αλλά συμφώνησαν να συνεχίσουν τον διάλογο.

Ανώτερος ευρωπαίος αξιωματούχος μιλώντας με δημοσιογράφους για τη συμμετοχή Μπλίνκεν στην επικείμενη Σύνοδο των ευρωπαίων ΥΠΕΞ, ανέφερε:

«Στόχος είναι να μοιραστεί με τους υπουργούς Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα νεότερα σχετικά με τον διάλογο μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ. Και, από πλευράς της ΕΕ, είναι να μοιραστούμε με τον υπουργό Μπλίνκεν το πώς προχωράμε στους εσωτερικούς μας προβληματισμούς».

Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ θα συναντηθούν αυτοπροσώπως στις Βρυξέλλες, ενώ ο Μπλίνκεν θα συμμετάσχει μέσω τηλεδιάσκεψης.

Ερωτηθείς για την αντίδραση της ΕΕ σε περίπτωση ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο ευρωπαίος αξιωματούχος ήταν κατηγορηματικός:

«Η αντίδραση θα είναι πολύ γρήγορη, αντίδραση θα είναι εξαιρετικά ξεκάθαρη».

Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο επιβολής ευρωπαϊκών κυρώσεων στη Ρωσία, δήλωσε ότι πρόκειται για έναν σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης που οι «27» ελπίζουν ότι δεν θα χρειστεί. «Η εφαρμογή των κυρώσεων εξαρτάται από το είδος των κυρώσεων που συμφωνούμε, κάποιες απαιτούν μεγαλύτερη προσοχή, μερικές μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα» πρόσθεσε, ενώ επανέλαβε την έκκληση του μπλοκ προς τη Μόσχα για αποκλιμάκωση της έντασης.

Οι αισιόδοξες εκτιμήσεις αναλυτών για την στάση της ΕΕ κάνουν λόγο για κοινή γραμμή σε σειρά κυρώσεων που πιθανώς να συμφωνηθούν μέχρι τις 24 Ιανουρίου, στη Σύνοδο των ΥΠΕΞ.

Ωστόσο, κάποια κράτη μέλη ανησυχούν για το κόστος των ενδεχόμενων κυρώσεων στις δικές τους οικονομίες, γεγονός που προστίθεται στον ήδη υπάρχοντα προβληματισμό για τις προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία και την ενεργειακή κρίση που αντιμετωπίζουν.

Νέα προειδοποίηση του Βερολίνου στη Μόσχα δια στόματος Σολτς

«Εάν υπάρξει στρατιωτική ενέργεια, θα έχει υψηλό κόστος», προειδοποίησε για μία ακόμη φορά τη Μόσχα ο Καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι αυτήν τη στιγμή οι προσπάθειες επικεντρώνονται στην αποφυγή κλιμάκωσης της έντασης.

Για ταχύτατες και σοβαρές συνέπειες -οικονομικές, πολιτικές και στρατηγικές- προειδοποίησε η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, από κοινού με τον Αμερικανό ομόλογό της, μετά τη χθεσινή τους συνάντηση.

Στις διαβουλεύσεις του Βερολίνου συμμετείχαν, εκτός από τους Μπέρμποκ και Μπλίνκεν, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν Υβ Λεντριάν και ο βρετανός υφυπουργός Εξωτερικών Τζέιμς Κλέβερλι.

Υπενθυμίζεται ότι ο βρετανός υπουργός Άμυνας, Μπεν Ουάλας, προσκάλεσε τον Ρώσο ομόλογο του, Σεργκέι Σοϊγκού, να επισκεφθεί το Λονδίνο τις επόμενες εβδομάδες, ανακοινώνοντας την απόφαση της κυβέρνησης του Μπόρις Τζόνσον να προμηθεύσει την Ουκρανία με ελαφρά αντιαρματικά αμυντικά οπλικά συστήματα για «λόγους αυτοάμυνας».

Νέες απαιτήσεις εγείρει η Μόσχα

Λιγότερο από 20 λεπτά πριν από την έναρξη της συνάντησης Μπλίνκεν - Λαβρόφ, η Ρωσία έκανε γνωστό ότι μεταξύ των απαιτήσεών της περιλαμβάνεται η αποχώρηση των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ από την Ρουμανία και την Βουλγαρία, μέλη της Ατλαντικής Συμμαχίας, στο πλαίσιο συνθήκης που θέλει να αποσπάσει από τις δυτικές δυνάμεις με αντάλλαγμα την αποκλιμάκωση της ουκρανικής κρίσης.

Το ΝΑΤΟ απέρριψε κατηγορηματικά το αίτημα της Ρωσίας για αποχώρηση των δυνάμεων της Συμμαχίας από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία καθώς και την ιδέα της δημιουργίας σφαιρών επιρροής στην Ευρώπη.

«Το ΝΑΤΟ δεν θα αποκηρύξει την ικανότητά μας να προστατεύουμε και να υπερασπιζόμαστε ο ένας τον άλλον, μεταξύ άλλων και με την παρουσία στρατευμάτων μας στο ανατολικό τμήμα της Συμμαχίας», ανέφερε η εκπρόσωπος Οάνα Λουνγκέσκου σε μια ανακοίνωσή της.

Η Μόσχα έχει ζητήσει από το ΝΑΤΟ δεσμευτικές εγγυήσεις ότι θα σταματήσει την επέκτασή του και θα επιστρέψει στα όριά του του 1997.

Για τη Μόσχα, η πιθανότητα ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και ανάπτυξη νατοϊκών δυνάμεων αποτελεί «κόκκινη γραμμή», με το Κρεμλίνο να ζητά από την Ουάσινγκτον και τους συμμάχους της να αναλάβουν μια δεσμευτική υπόσχεση αποκλείοντας την επέκταση του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, τη Γεωργία ή οποιαδήποτε άλλη χώρα του πρώην σοβιετικού μπλοκ.

Η Ρωσία έχει ζητήσει επίσης από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους νομικά δεσμευτική εγγύηση ότι θα αποκλειστεί μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία, καθώς και την απομάκρυνση ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων και οπλικών συστημάτων από τις χώρες που εντάχθηκαν στη Συμμαχία μετά το 1997 -στις οποίες περιλαμβάνονται η Πολωνία, οι πρώην σοβιετικές δημοκρατίες Εσθονίας, Λιθουανίας και Λετονίας και βαλκανικά κράτη.

Οι απαιτήσεις της Μόσχας συμπεριλαμβάνουν επίσης πάγωμα των περιπολιών από ρωσικά και αμερικανικά πλοία, να μην διενεργούνται ασκήσεις στην Ουκρανία, την Ανατολική Ευρώπη, τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία δίχως να έχει προηγηθεί δική της ενημέρωση και συναίνεση.

Επιπλέον, ζητούν να καταβληθούν προσπάθειες για τη μείωση του κινδύνου επεισοδίων στα οποία εμπλέκονται πολεμικά πλοία και αεροσκάφη της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ, κυρίως στη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα, μείωση του εύρους των στρατιωτικών ασκήσεων, μεγαλύτερη διαφάνεια και άλλα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Το ΝΑΤΟ απέρριψε κατηγορηματικά το αίτημα της Ρωσίας για αποχώρηση των δυνάμεων της Συμμαχίας από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία καθώς και την ιδέα της δημιουργίας σφαιρών επιρροής στην Ευρώπη.

«Το ΝΑΤΟ δεν θα αποκηρύξει την ικανότητά μας να προστατεύουμε και να υπερασπιζόμαστε ο ένας τον άλλον, μεταξύ άλλων και με την παρουσία στρατευμάτων μας στο ανατολικό τμήμα της Συμμαχίας», ανέφερε η εκπρόσωπος Οάνα Λουνγκέσκου σε μια ανακοίνωσή της.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας ανέφερε ότι οι εγγυήσεις που ζητά η Μόσχα από τη Δύση περιλαμβάνουν και την πρόβλεψη της αποχώρησης των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων από τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία. Απαντώντας σε ερώτηση του τι θα σήμαινε αυτό για τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, οι οποίες εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ μετά το 1997, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι θέλει να αποσυρθούν από αυτές τις χώρες όλοι οι ξένοι στρατιώτες, τα όπλα και άλλα στρατιωτικά συστήματα.

Το ΝΑΤΟ απέρριψε αυτήν την απαίτηση, σημειώνοντας ότι θα δημιουργούσε «μέλη πρώτης και δεύτερης τάξης, κάτι που δεν μπορούμε να δεχτούμε», όπως εξήγησε η εκπρόσωπος.

«Απορρίπτουμε κάθε ιδέα περί σφαιρών επιρροής στην Ευρώπη. Θα ανταποκρινόμαστε πάντα σε οποιαδήποτε επιδείνωση του περιβάλλοντος ασφαλείας, ακόμη και μέσω της ενίσχυσής της συλλογικής άμυνάς μας», πρόσθεσε. «Το ΝΑΤΟ επαγρυπνεί και συνεχίζει να αποτιμά την ανάγκη ενίσχυσης της ανατολικής πλευράς της Συμμαχίας μας», κατέληξε.

Περίπου 1.000 Αμερικανοί στρατιώτες, 140 Ιταλοί και 250 Πολωνοί σταθμεύουν στη Ρουμανία. Η Γαλλία ανακοίνωσε ότι είναι διατεθειμένη να στείλει στρατιώτες στη χώρα αυτή στο πλαίσιο μιας ενδεχόμενης ενίσχυσης της ΝΑΤΟϊκής παρουσίας.