Ανδρέας Ροδινός και Μουσταφά Καραγκιουλέ
Ανδρέας Ροδινός: Ο Ρεθεμνιώτης λυράρης ( 1912 -1934 ).
Μουσταφά Καραγκιουλέ ο βιολάτορας της Κισσάμου ( 1845 – 1930 ).
Ο Ανδρέας Ροδινός γεννήθηκε στο Ρέθυμνο το 1912 και πέθανε το 1934, μόλις στα 22 του χρόνια, από φυματίωση. Ασχολήθηκε από μικρός με τη λύρα και σε ηλικία 18 χρονών ήταν ήδη ένας φθασμένος λυράρης. Αγάπησε τη μουσική με πάθος και δεν δέχτηκε ποτέ να πάρει χρήματα για την τέχνη του.
Ήταν γιος φούρναρη από το Ατσιπόπουλο Ρεθύμνης και η μητέρα του Χρυσούλα από τα γειτονικά Φραντζεσκιανά Μετόχια το γένος Μαμαγκάκη ( ήταν θεία του συνθέτη Νίκου Μαμαγκάκη).
Ξεκίνησε να παίζει λύρα από την ηλικία των 13 ετών. Συνεργάστηκε με τον περίφημο καλλιτέχνη του λαούτου Σταύρο Ψύλλο.
Θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες μορφές της κρητικής μουσικής και αν και το έργο που άφησε πίσω του, λόγω του πρόωρου θανάτου του, δεν είναι μεγάλο (κάποιες ελάχιστες ηχογραφήσεις από συρτά και πεντοζάλια) ωστόσο επηρέασε σε πολύ μεγάλο βαθμό τους καλλιτέχνες της γενιάς του αλλά και τους μεταγενέστερους. Λέγεται ότι το ταλέντο του ήταν τέτοιο που αν ζούσε θα είχε αφήσει μια πολύ μεγάλη κληρονομιά στην μουσική παράδοση του νησιού του.
Άριστος δεξιοτέχνης αλλά και εκφραστής της κρητικής μουσικής, δεν έγραψε κάποια δική του μελωδία, διασκεύασε όμως και εκτέλεσε με μοναδικό τρόπο τις μελωδίες και τους σκοπούς του τόπου του, ώστε να μιλάμε σήμερα για την γνωστή ενότητα με τα «Συρτά Ροδινού» όπως έχουν πλέον επικρατήσει να λέγονται. Πρόκειται για μελωδίες από διάφορα συρτά τις οποίες «έδεσε» με απίστευτη ευρηματικότητα μεταξύ τους και με το μοναδικό του παίξιμο τις έκανε να αποτελούν σημείο αναφοράς όλων των μουσικών της Κρήτης. Λέγεται από πολλούς ότι κανείς δεν έχει καταφέρει να ξεπεράσει την ερμηνεία του Ροδινού στα συρτά αυτά. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι ηχογραφήσεις που έχουμε είναι με τον ίδιο άρρωστο, λίγο πριν πεθάνει, αφού ο λαουτιέρης και φίλος του που τον συνόδευε, Γιάννης Μπερνιδάκης (Μπαξεβάνης), είχε καταφέρει, μαζί με άλλους, να τον πείσουν να μπει στο στούντιο και να γράψει. Ο ίδιος ο Μπαξεβάνης ενώ ήταν να τραγουδήσει αρνήθηκε, ώστε να μείνει «ατόφιο» το παίξιμο του Ροδινού και να περάσει στις επόμενες γενιές.
«Ξύπνα Αντρέα Ροδινέ παίξε γλυκά τη λύρα
ν’ αναστηθούνε οι νεκροί που ‘ναι βαθειά στο μνήμα!»
- Κείμενο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Βήμα Ρεθύμνης” τον Απρίλη του 1959 με τίτλο “Ανδρέας Ροδινός-25 Χρόνια από το θάνατο του”.
- Μουσταφά Καραγκιουλέ ο βιολάτορας της Κισσάμου.
Μεγάλος Τουρκοκρητικός, μουσικός από τα Χανιά που το έργο του έμεινε ανεξίτηλο στην Κρητική μουσική παράδοση. Γεννήθηκε στα Καλλεργιανά Κισσάμου περί τα μέσα του 1845 και πέθανε στη Σμύρνη το 1930.
Οθωμανός πάππου προς πάππου. Ο ανώτερος πολιτισμός των υποδούλων τον κατέκτησε.
Έμαθε την μουσική μας και την υπηρέτησε σωστά. Ήταν πολύ πλούσιος, αλλά και μερακλής. Έπαιζε το βιολί του και τραγουδούσε γλυκά, άσχετα αν αυτούς που διασκέδαζε ήταν Χριστιανοί ή Τούρκοι. Σκορπούσε τη γλυκάδα του δοξαριού του σε οντάδες και κατώγια και των δυο αντίπαλων φυλών. Έσβηναν τα μίση, σιγούσαν τα πάθη. Μετά την επανάσταση του 1897 και την ίδρυση της Κρητικής πολιτείας, ο Καραγκιουλές, εγκαταστάθηκε στα Χανιά.
Ο Καραγκιουλές, μετά και την υποχώρηση των Τούρκων στα αστικά κέντρα της Κρήτης αρχικά και μετά την πρώτη ανταλλαγή πληθυσμών, έφυγε για την Σμύρνη, όπου και χάθηκαν τα ίχνη του. Από μαρτυρία του Αθ. Δεικτάκη στο αφιέρωμα του για τον τρανό καλλιτέχνη, κάποιοι Κισσαμίτες στρατιώτες τον συνάντησαν στην Σμύρνη το '22 πολύ γερασμένο.
Συνέθεσε τέσσερεις Χανιώτικους συρτούς μεταξύ των οποίων τον πασίγνωστο << Του Καραγκιουλέ>>, ένα από τα πιο δημοφιλή Κρητικά μουσικά κομμάτια.
Γνωστοί σκοποί του είναι:
1ος συρτός Καραγκιουλές το 1882
2ος συρτός Καραγκιουλές το 1886
Γιουσούφης συρτός το 1888
Καλλεργιανός συρτός το 1890.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Αθανασίου Π. Δεικτάκη Χανιώτες Λαϊκοί Μουσικοί που δεν υπάρχουν πια, Κίσαμος 1999
Μυθοι και Θρύλοι της Κρήτης
-
27 Μαρτιου 2024, 13:10Κρήτη: Τέσσερα ξενοδοχεία βγαίνουν στο σφυρί τον Απρίλιο σε Ρέθυμνο, Πλακιά και Χερσόνησο
-
26 Μαρτιου 2024, 18:33Εικαστική παρέμβαση έξω από το Μποδοσάκειο- Συνεργασία διεθνούς φήμης καλλιτέχνη με μαθητές
-
27 Μαρτιου 2024, 07:59Λασίθι: Κινητοποίηση της Πυροσβεστικής για φωτιά στη Σητεία- Σε ύφεση το πύρινο μέτωπο
-
27 Μαρτιου 2024, 09:40Βολές στο κέντρο... της Τετάρτης!
-
26 Μαρτιου 2024, 16:45Κρητικός Αγριόγατος: Αισιοδοξία από τα ευρήματα μελέτης για τη διατήρηση του άγριου αιλουροειδούς (φωτο)
-
26 Μαρτιου 2024, 14:01Ηράκλειο: Επιτέθηκαν και χτύπησαν 18χρονο στην παραλιακή