Τηλεφωνικός κατάλογος πριν από 100 χρόνια

Όταν ένα ευτελές αντικείμενο αντέξει στη φθορά του χρόνου, μπορεί να μετατραπεί σε πολύτιμο τεκμήριο. Λόγου χάριν, οι ελάχιστοι τηλεφωνικοί κατάλογοι που διατηρήθηκαν, αποτελούν σήμερα αυθεντική πηγή ποικίλων πληροφοριών για την εποχή τους. Ξεφυλλίζω τον “Κατάλογο Συνδρομητών Τηλεφώνων” του 1920, ένα τομίδιο 100 σελίδων, τρυπημένο για κρέμασμα. Περιλαμβάνει πάνω από 3000 ονόματα συνδρομητών από την Αθήνα, τον Πειραιά και τα περίχωρα καθώς και από την Πάτρα και τη Θεσσαλονίκη, με τις διευθύνσεις και τους αριθμούς τηλεφώνων.

Τα περιεχόμενα του τομιδίου συγκεντρώθηκαν το 1919, στην κορύφωση του διχασμού, γι’ αυτό και σβήστηκε ο αριθμός 85 του τηλεφώνου του Ελευθερίου Βενιζέλου και δόθηκε στον Βλαχάκη (“Ιδ. Υπουργ. Δικαιοσ. οδός Δεληγιώργη”) . Αφαιρέθηκε επιπλέον το τηλέφωνο 1274 του Συλλόγου “Φιλελευθέρων Αδιαλλάκτων” (Πανεπιστημίου 43). Παρεμπιπτόντως η Υπηρεσία Λογοκρισίας διέθετε τρεις αριθμούς: 681, 813 και 643. Από τα νοσοκομεία σημειώνω το “Ευλογιώντων” (Δαφνίον) και “Κτηνών” (Πολύγωνον). Από τις 25 κλινικές ξεχώρισα την ειδικευμένη “Στομαχολογική” του Νικολάου Δ. Γ. (Πειραιώς 20) και την “Παιδιατρική” (Ακαδημίας 22). Έλειπαν τα καφενεία αλλά υπήρχαν πολλά ζαχαροπλαστεία, ζυθεστιατόρια και ξενοδοχεία. Καταχωρίζονταν 32 Εφημερίδες εκ των οποίων δύο ξενόγλωσσες. Εντόπισα και ορισμένα ενδιαφέροντα ονόματα γυναικών κατόχων συσκευών: Σοφία Σλήμαν, Λαίδη Λω, Ιφιγένεια Συγγρού καi Μαρίκα Κοτοπούλη.