Ευρωπαϊκή Ένωση: Τρεις γυναίκες κι ένας άντρας στο τιμόνι - Τα πρόσωπα και η ατζέντα της Ε.Ε.

Ο «λευκός καπνός» άργησε λίγο, προκαλώντας εύλογες ανησυχίες, όμως τελικά η πολυπόθητη συμφωνία για την στελέχωση των κορυφαίων θέσεων στα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επόμενη πενταετία επήλθε. Μετά το αδιέξοδο που υπήρξε στο γεύμα που ακολούθησε την άτυπη Σύνοδο Κορυφής της 17ης Ιουνίου, η αναβολή λίγων ημερών έδωσε την δυνατότητα στους διαπραγματευτές των τριών πολιτικών ομάδων που είχαν συμμαχήσει για το σχηματισμό της “κυβέρνησης των Βρυξελλών” και στην προηγούμενη πενταετία, να επανέλθουν και να καταλήξουν σε συμφωνία και για την επόμενη περίοδο. Κάτι που εκτός απίθανου απροόπτου θα επικυρωθεί στην επικείμενη τακτική Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης και Παρασκευής 27-28 Ιουνίου, δίνοντας τέλος στην αγωνία που είχε δημιουργηθεί, όχι άδικα ότι ενδεχομένως να ακολουθούσαν περιπέτειες.

Η αισιοδοξία άλλωστε για την αίσια έκβαση της υπόθεσης της συγκρότησης του νέου διευθυντηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέμενε, παρά την αρχική αποτυχία επίτευξης οριστικής συμφωνίας ανάμεσα στις τρεις κύριες πολιτικές ευρω-ομάδες.

Οι έξι διαπραγματευτές, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πολωνός ομόλογος του Ντόναλντ Τουσκ (για το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα), ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς (για το κόμμα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών) και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε (για τους Φιλελεύθερους- Renew) γνώριζαν και ότι άλλος χρόνος ουσιαστικά, δεν υπήρχε. Η πλειονότητα των ηγετών επιθυμούσε και επιθυμεί η συμφωνία να “κλειδώσει” στη Σύνοδο Κορυφής, αυτή την εβδομάδα, μαζί και με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ατζέντα 2024-2029. Καθώς ακολουθούν οι πρόωρες γαλλικές βουλευτικές εκλογές, κρίσιμες για την τύχη της χώρας, αλλά και για το μήνυμα που θα στείλουν στις άλλες 26 χώρες της ΕΕ.

Ενώ συγχρόνως, οι επώδυνες απαιτούμενες νέες προσαρμογές ήδη εμφανίζονται. Από την περασμένη εβδομάδα, ξεκίνησε η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος από την Κομισιόν για 7 χώρες, - ανάμεσά τους Ιταλία και Γαλλία-, με την Ελλάδα πανηγυρικά απούσα, επιβεβαιώνοντας την πρόοδο της στην τελευταία 5ετία. Με τον κίνδυνο μιας νέας πανευρωπαϊκής κρίσης χρέους να αχνοφαίνεται στον ορίζοντα, πολέμους στην περιφέρεια της ΕΕ, γεωπολιτικούς και οικονομικούς ανταγωνισμούς να μαίνονται και την απειλή επανόδου του Τραμπ στο Λευκό Οίκο ορατή, η ΕΕ δεν έχει καμιά πολυτέλεια να μένει “ακέφαλη” ούτε για λίγα λεπτά.

Το νέο σκηνικό και τα κεντρικά πρόσωπα

Το πάζλ άρχισε να σχηματίζεται, με έντονη τη γυναικεία παρουσία. Υπήρξε αρχικά σύγκλιση στις Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Κάγια Κάλλας, Ρομπέρτα Μέτσολα, για τις τρεις από τις τέσσερις κεντρικές ευρωπαϊκές θέσεις ευθύνης της επόμενης περιόδου. Αλλά και η εκκρεμότητα που παρέμενε, για τη θέση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που αρχικά θόλωσε το τοπίο, παρατείνοντας την αβεβαιότητα, επίσης επιλύθηκε. Καθώς στην ιδιόρρυθμη “πολιτική αριθμητική” των Βρυξελλών, συμφωνία για 3 από τους 4 στα κορυφαία όργανα των Βρυξελλών ίσον συμφωνία για κανέναν. Άρα χρειαζόταν συμφωνία “τέσσερα στα τέσσερα”.

Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν: Η 65χρονη Γερμανίδα, παρά την αμφισβήτηση και την έντονη κριτική θα συνεχίσει για μια ακόμη 5ετία να ηγείται του εκτελεστικού βραχίονα της Ε.Ε. | Ρομπέρτα Μέτσολα: Θα παραμείνει στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για άλλα 2,5 χρόνια της νέας 5ετίας, εκπροσωπώντας το ΕΛΚ

Στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της προ-περασμένης Δευτέρας, “λευκός καπνός” βγήκε για τις τρεις ισχυρές κυρίες της Ένωσης. Με την αποκρυστάλλωση των νέων πολιτικών συσχετισμών στο Ευρωκοινοβούλιο μετά τις πρόσφατες Ευρωεκλογές, τα ονόματά τους ξεκίνησαν να μπαίνουν στα κουτάκια. Κρίσιμη συνθήκη, η πανηγυρική επιβεβαίωση στις κάλπες της πλειοψηφίας για την τριμερή συμμαχία, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλιστών-Δημοκρατών (S&D) και του Renew (Μακρόν), που ηγήθηκαν της Ένωσης στην 5ετία που ολοκληρώνεται. Υπάρχουν όμως αξιοσημείωτα νέα ποσοτικά δεδομένα: το ΕΛΚ πρώτο, αλλά και ενισχυμένο, με 189 από 176 έδρες στο νέο Ευρωκοινοβούλιο, οι Σοσιαλιστές-Δημοκράτες με μικρές απώλειες, (136 από 139 έδρες) και το Renew με σημαντικές, με 29 έδρες λιγότερες, από 102 “προσγειώθηκε” στις 73, μένοντας τελικά πίσω από τους το ECR, της ομάδας των συντηρητικών μεταρρυθμιστών που ανήκει και το κόμμα της Μελόνι.

Η ισχυρή απόλυτη πλειοψηφία, με σύνολο 400 περίπου έδρες σε 720 συνολικά, οδήγησε αυτόματα σχεδόν τις ηγεσίες των τριών κομμάτων, στην επιβεβαίωση ότι θα συνεχίσουν μαζί. Στο περιθώριο της Συνόδου των G-7 στην Απουλία (14-15 Ιουνίου), Σολτς, Μακρόν και φον ντερ Λάιεν “κλείδωσαν” καταρχάς την υποστήριξη της υποψηφιότητας της τελευταίας για μια δεύτερη θητεία στην προεδρία της Κομισιόν και την επιθυμία τους για συνολική συμφωνία.

Εκ των πραγμάτων, εκτός ουσιαστικών διαβουλεύσεων έμειναν οι Πράσινοι, που συνετρίβησαν στις κάλπες της 9ης Ιουνίου, παρότι προσπάθησαν να διαμηνύσουν στις τρεις ομάδες, -κυρίως στο ΕΛΚ-, ότι θα ήταν απαραίτητη η συμμετοχή τους στη νέα πλειοψηφία. Εκτός, προσώρας τουλάχιστον και οι όποιες σκέψεις το “φλερτ” φον ντερ Λάιεν-Μελόνι να αποτυπωθεί με συμμετοχή του κόμματος της Ιταλίδας πρωθυπουργού στη νέα ηγετική πυραμίδα των Βρυξελλών. Μια προσέγγιση που όμως δεν αποκλείεται να ξανα-χρειαστεί, καθώς κανείς δεν είναι βέβαιος για το εύρος των απωλειών κατά την ψηφοφορία από διαφωνούντες για τους δικούς τους λόγους ευρωβουλευτές των τριών συμμαχικών ομάδων. Και θα είναι μια δύσκολη υπόθεση, καθώς θα πρέπει να καμφθεί η έντονη δυσαρέσκεια της Μελόνι, από τη στιγμή που το ECR παραμένει προσώρας εκτός μοιρασιάς των κορυφαίων θέσεων των Βρυξελλών και να δοθούν κάποια ανταλλάγματα, κάτι που με τη σειρά του θα πυροδοτήσει ενστάσεις από τους Σοσιαλιστές-Δημοκράτες (S&D) και το Renew.

Θα είναι μια δύσκολη υπόθεση πάντως, καθώς η Μελόνι θεωρεί ότι αγνοήθηκε από τα κυρίαρχα κόμματα στις διαβουλεύσεις, παρότι το ECR εκτοξεύτηκε εκλογικά, ενώ η ίδια βγήκε προσωπικά νικήτρια και ενισχυμένη από τις κάλπες, αλλά και έχοντας δείξει διάθεση “να ρίξει νερό στο κρασί της” προσεγγίζοντας το “τόξο” των συστημικών κομμάτων. Πάντως και η ίδια, φαίνεται πως έχει τη διάθεση έστω και υπό αυτές τις συνθήκες να διεκδικήσει ό,τι καλύτερο θα μπορούσε από την “πίτα” των θέσεων.