Από νέο κανονισμό και πλαφόν στους επισκέπτες συνοδεύτηκε το άνοιγμα του φαραγγιού της Σαμαριάς

Ύστερα από εννέα ημέρες αναστολής της λειτουργίας του, απόφαση που ελήφθη μετά τον τραγικό θάνατο 35χρονης τουρίστριας από πτώση βράχου η οποία προκλήθηκε από έντονη βροχόπτωση, το φαράγγι της Σαμαριάς άνοιξε εκ νέου για το κοινό το περασμένο Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου.

Η απόφαση ελήφθη έπειτα από σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε υπό τον συντονισμό του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας αλλά και συνεκτίμηση των αυτοψιών της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών & Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ) και του Τμήματος Γεωλογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) στο φαράγγι της Σαμαριάς.

Σύμφωνα τόσο με το πόρισμα της ΕΑΓΜΕ όσο και του καθηγητή Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμη Λέκκα, ο βαθμός κινδύνου κατολίσθησης παραμένει στα ίδια επίπεδα που βρισκόταν πριν από την εκδήλωση της κατολίσθησης στις 18 Σεπτεμβρίου. Το φαράγγι έχει δηλαδή εισέλθει σε μια περίοδο αντίστοιχη σε επίπεδα ασφαλείας με αυτά που ίσχυαν την πρότερη περίοδο πλήρους λειτουργίας και επισκεψιμότητάς του.

Τα μέτρα που ήδη εφαρμόζονται και αυτά που έρχονται

Στο πλαίσιο της προσπάθειας μετριασμού του κινδύνου κατολίσθησης αποφασίστηκε, συμφωνα με την Καθημερινή, να ληφθούν μέτρα τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα εφαρμογής.

Στα βραχυπρόθεσμα μέτρα που έχουν ήδη υλοποιηθεί περιλαμβάνονται ο καθαρισμός του μονοπατιού, οι εργασίες για τη συντήρηση και αποκατάστασή του, αλλά και η τοποθέτηση 16 νέων ενημερωτικών πινακίδων.

Οι πινακίδες τοποθετήθηκαν στις εισόδους του δρυμού αλλά και κατά μήκος του μονοπατιού, στα σημεία υψηλής επικινδυνότητας κατολισθήσεων, όπως αυτά διαπιστώθηκαν στις αυτοψίες των ειδικών. Ετσι, οι ενημερωτικές πινακίδες μέσα στο φαράγγι διπλασιάστηκαν.

Αποφασίστηκε επίσης στα συγκεκριμένα επικίνδυνα σημεία, κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό να ενημερώνει τους επισκέπτες για τον υψηλό κίνδυνο εκεί και παράλληλα να τους παρακινεί να διασχίζουν τα εν λόγω κομμάτια γρήγορα –αλλά με ασφάλεια– και χωρίς να κοντοστέκονται για λήψη φωτογραφιών.

Οι επισκέπτες οφείλουν να λαμβάνουν οποιαδήποτε μέτρα κρίνουν απαραίτητα, όπως προστατευτικά κράνη, κατάλληλη υπόδηση και τήρηση των αποστάσεων ασφαλείας.

Την ίδια στιγμή, σε πλήρη ισχύ βρίσκεται ο νέος Κανονισμός Λειτουργίας του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς, ο οποίος κυκλοφόρησε σε ΦΕΚ την περασμένη εβδομάδα.

Φαράγγι Σαμαριάς: Αναπάντητα ερωτήματα για τον θάνατο της τουρίστριας

Βάσει αυτού, οι επισκέπτες αναλαμβάνουν παντός είδους ατομική ευθύνη για την ασφάλειά τους κατά την είσοδο και παραμονή τους εντός των ορίων του Εθνικού Δρυμού, αποδεχόμενοι τους κινδύνους, ιδίως σε περιπτώσεις έκτακτων και απρόβλεπτων περιστατικών. Οφείλουν,δε, να λαμβάνουν οποιαδήποτε μέτρα κρίνουν απαραίτητα, όπως προστατευτικά κράνη, κατάλληλη υπόδηση, τήρηση των αποστάσεων ασφαλείας κ.λπ. Οι επισκέπτες ενημερώνονται και στην είσοδο του φαραγγιού για αυτόν τον νέο κανονισμό λειτουργίας.

Ειδικά κράνη και αναβαθμισμένες προγνώσεις

Πάντως, εκτός από τα μέτρα ατομικής προστασίας τα οποία προτρέπονται να λαμβάνουν με ευθύνη τους οι επισκέπτες, ειδικά κράνη προστασίας για τους επισκέπτες θα αγοραστούν και από τον ΟΦΥΠΕΚΑ, μετά και την πρόταση της ΕΑΓΜΕ.

Υπολογίζεται πως θα χρειαστούν 3.000 κράνη για τους περίπου 1.000 επισκέπτες που επισκέπτονται κατά μέσο όρο, ημερησίως, το φαράγγι. Τα κράνη είναι τριπλάσια από τον μέσο όρο των επισκεπτών, για να ακολουθείται η ροή των επισκεπτών οι οποίοι εισέρχονται στον δρυμό, ανά φάσεις.

Να σημειωθεί πως για λόγους αυξημένης ασφάλειας, την πρώτη εβδομάδα επαναλειτουργίας του δρυμού, ο μέγιστος αριθμός επισκεπτών ορίζεται στα 1.000 άτομα ημερησίως. Για την αποφυγή καθυστερήσεων ή και ακυρώσεων, οι επισκέπτες οργανωμένων ομάδων εισέρχονται αποκλειστικά και μόνο με ηλεκτρονικό εισιτήριο. 

Ταυτόχρονα, το νευραλγικό ζήτημα της ημερήσιας καιρικής πρόγνωσης για το φαράγγι, θέμα που προκάλεσε έντονη συζήτηση μετά την κατολίσθηση που σημειώθηκε από έντονη βροχόπτωση, αναβαθμίζεται. Ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα συνεργάζεται στενά με την ΕΜΥ για την παροχή εξειδικευμένων μετεωρολογικών προγνώσεων για το φαράγγι.

Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένεται να υπάρξουν και now casting προγνώσεις που προειδοποιούν δηλαδή για έντονα τοπικά καιρικά φαινόμενα μερικές μόλις ώρες πριν από την εμφάνισή τους. Για αυτές τις now casting προγνώσεις οι οποίες θα επιτρέπουν στο προσωπικό του ΟΦΥΠΕΚΑ να σπεύδει –σε περίπτωση εν εξελίξει επίσκεψης– να μετακινήσει τους περιπατητές σε πιο ασφαλή σημεία, για όση ώρα διαρκεί το φαινόμενο, θα αξιοποιείται το ραντάρ της αμερικανικής βάσης στη Σούδα.

Τέλος, εγκρίθηκε συνεργασία του ΟΦΥΠΕΚΑ μέσω Προγραμματικής Σύμβασης με το ΕΚΠΑ, με σκοπό την υλοποίηση του έργου «Διαχείριση Κατολισθητικού Κινδύνου και Προτάσεις Μείωσης Διακινδύνευσης σε Κρίσιμες Θέσεις Κατά Μήκος του Φαραγγιού της Σαμαριάς», με υπεύθυνο τον καθηγητή Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμη Λέκκα.

Ευθ. Λέκκας: Οι τεχνικές παρεμβάσεις που είναι εφικτές

Στο πλαίσιο της μελέτης αλλά και της αυτοψίας που πραγματοποίησε πριν από λίγες ημέρες στο φαράγγι, ο κ. Λέκκας μίλησε στην «Κ» για όσα έχει ήδη διαπιστώσει αλλά και για όσα είναι εφικτό να γίνουν σε επίπεδο τεχνικών παρεμβάσεων.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, το φαράγγι έχει διαμορφωθεί από όλα αυτά τα φυσικά φαινόμενα που συνεχίζουν να συμβαίνουν και σήμερα: έντονα καιρικά φαινόμενα, κατολισθήσεις, βροχοπτώσεις κ.τ.λ. «Αυτοί οι κίνδυνοι συνυπάρχουν με το φαράγγι» ξεκαθαρίζει, τονίζοντας πως πρόκειται για ένα από τα πιο όμορφα φαράγγια στον κόσμο, έναν τόπο παγκόσμιας κληρονομιάς.

«Αυτό που οφείλει να κάνει η Πολιτεία είναι να μειώσει την έκθεση των επισκεπτών στον κίνδυνο, λαμβάνοντας ήπια μέτρα που δεν θα αλλοιώσουν τη φυσιογνωμία του».

«Δεν μπορούμε να αποστερήσουμε στους πολίτες την πρόσβαση σε αυτό. Την ίδια ώρα, η τοπική μικροοικονομία που στηρίζεται στη λειτουργία του φαραγγιού είναι επίσης σημαντική για τους κατοίκους των γύρω χωριών», λέει ακόμα, υπογραμμίζοντας πως αυτό που οφείλει να κάνει η Πολιτεία είναι να μειώσει την έκθεση των επισκεπτών στον κίνδυνο, λαμβάνοντας ήπια μέτρα που δεν θα αλλοιώσουν τη φυσιογνωμία του.

Και ποια είναι τα ήπια μέτρα; Ο κ. Λέκκας απαντά: «Σε κάποια σημεία μπορούμε να κάνουμε το λεγόμενο ξεσπάρωμα, να αφαιρέσουμε δηλαδή τα επικρεμάμενα βράχια και πέτρες. Μπορούμε επίσης να τοποθετήσουμε κάποιους φράχτες συγκράτησης των βράχων όπου αυτό είναι εφικτό, όπως και δίκτυα συγκράτησης αλλά και στέγαστρα, φτιαγμένα με υλικά συμβατά με το πρανές. Να τονίσω πως αυτές θα είναι σημειακές, πολύ συγκεκριμένες παρεμβάσεις, αφού είναι ανέφικτο όλα αυτά να συμβούν καθ’ όλο το μήκος της διαδρομής. Μιλάμε για 15 χιλιόμετρα από τη μία πλευρά και 15 από την άλλη. Οσον αφορά το νούμερο των επισκεπτών που θα εισέρχονται στο φαράγγι, είναι επίσης κάτι που εξετάζουμε (σ.σ. σε μέρες υψηλής επισκεψιμότητας, φέτος εισήλθαν και 1.400 επισκέπτες μέσα σε μία ημέρα). Η πρώτη διείσδυση για έρευνα πεδίου θα γίνει μέσα στον Οκτώβριο και μετά σταδιακά θα αρχίσουν οι παρεμβάσεις. Τονίζω όμως ξανά: κάποια σημεία θα παραμένουν πάντα δύσκολα».

Σημειώνεται πως σήμερα, 30/9, το φαράγγι παρέμεινε κλειστό έπειτα από πρόγνωση της ΕΜΥ χθες βράδυ, η οποία ανέφερε έντονους ανέμους και βροχοπτώσεις στην περιοχή της Σαμαριάς.