Επιτέλους οι πρώτες εγκρίσεις για καταδυτικά πάρκα στο Μαλεβίζι και τον Άγιο Βασίλειο-Αγωνία για τις προθεσμίες

Με μια πρωτοφανή καθυστέρηση και με αγωνία πλέον για τις προθεσμίες ολοκλήρωσης, το υπουργείο Τουρισμού εξέδωσε  τις δύο πρώτες αποφάσεις έγκρισης για τα καταδυτικά πάρκα στην Ελλάδα, με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Πρόκειται για τα πάρκα στους δήμους Μαλεβιζίου και Αγίου Βασιλείου και συγκεκριμένα στις περιοχές της Αγίας Πελαγίας και της Αγίας Γαλήνης.

Πιο αναλυτικά, οι δύο αποφάσεις έχουν ως εξής:

καταδυτικά πάρκα

-ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ την έγκριση της αίτησης ενίσχυσης του επενδυτικού σχεδίου με τίτλο «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΕΧΝΗΤΟΥ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟΥ ΑΞΙΟΘΕΑΤΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ» του δικαιούχου «ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ», που υποβλήθηκε στο πλαίσιο της δημόσιας πρόσκλησης για τη σύμβαση Σ3 «Ενισχύσεις Καταδυτικού Τουρισμού», του υποέργου SUB7 «Καταδυτικός και Υποβρύχιος Τουρισμός», της Δράσης 16931 «Τουριστική Ανάπτυξη», του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που υλοποιεί το Υπουργείο Τουρισμού, η οποία εντάσσεται στον Πυλώνα 4 «Ιδιωτικές Επενδύσεις και Μετασχηματισμός της Οικονομίας» και ειδικότερα στον Άξονα 4.6 «Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας της χώρας» του σχεδίου, το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – NextGeneration EU.
Το επενδυτικό σχέδιο αφορά την ενίσχυση του δικαιούχου «ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ» για τη «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΕΧΝΗΤΟΥ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟΥ ΑΞΙΟΘΕΑΤΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ» και με το οποίο ενισχύονται:

Δαπάνες για κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισμός υποβρύχιων εγκαταστάσεων και προμήθειας εξοπλισμού.

 Δαπάνες προβολής – προώθησης

Δαπάνες που συνίστανται στο κόστος των εκπαιδευτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών που παρέχονται από εξωτερικούς συμβούλους

 Δαπάνες για μελέτες

Αιτούμενη χρηματοδότηση: 299.921,06 €

Εγκεκριμένη χρηματοδότηση: 221.612,51 €

Τεκμηρίωση μη επιλέξιμων δαπανών:

Οι δαπάνες της κατηγορίας 1.1 «Δαπάνες για κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισμός υποβρύχιων εγκαταστάσεων και προμήθειας εξοπλισμού», που αφορούν σε «Ενιαίο όφελος 18%»,
«Απρόβλεπτα 15%», «Προβλεπόμενη Αναθεώρηση» δεν είναι επιλέξιμες, καθώς δεν περιλαμβάνονται μεταξύ των επιλέξιμων δαπανών του άρθρου 2.6. της πρόσκλησης. Το μη
επιλέξιμο ποσό ανέρχεται σε 67.794,30 €. Στις δαπάνες «Λιμενικές Μελέτες», «Περιβαλλοντικές Μελέτες» και «Συμβουλευτικές υπηρεσίες για την παρακολούθηση του έργου» πραγματοποιήθηκε μερική περικοπή του ποσού, ώστε να τηρούνται τα όρια των δαπανών, όπως ορίζονται στους πίνακες του κεφαλαίου 2.6 «Επιλέξιμες Δαπάνες» της οικείας Πρόσκλησης. Το μη επιλέξιμο ποσό ανέρχεται σε 10.514,25 € Σύνολο Μη Επιλέξιμου Ποσού: 78.308,55 €

-ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ  την έγκριση της αίτησης ενίσχυσης του επενδυτικού σχεδίου με τίτλο «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΕΧΝΗΤΟΥ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟΥ ΑΞΙΟΘΕΑΤΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΜΑΛΕΒΙΖΙΟΥ» του δικαιούχου «ΔΗΜΟΣ ΜΑΛΕΒΙΖΙΟΥ», που υποβλήθηκε στο πλαίσιο της δημόσιας πρόσκλησης για τη σύμβαση Σ3 «Ενισχύσεις Καταδυτικού Τουρισμού», του υποέργου SUB7 «Καταδυτικός και Υποβρύχιος Τουρισμός», της Δράσης 16931 «Τουριστική Ανάπτυξη», του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που υλοποιεί το Υπουργείο Τουρισμού, η οποία εντάσσεται στον Πυλώνα 4 «Ιδιωτικές Επενδύσεις και Μετασχηματισμός της Οικονομίας» και ειδικότερα στον Άξονα 4.6 «Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας της χώρας» του σχεδίου, το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – NextGeneration EU. Το επενδυτικό σχέδιο αφορά την ενίσχυση του δικαιούχου «ΔΗΜΟΣ ΜΑΛΕΒΙΖΙΟΥ» για τη «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΕΧΝΗΤΟΥ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟΥ ΑΞΙΟΘΕΑΤΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΜΑΛΕΒΙΖΙΟΥ» και με το οποίο ενισχύονται:

Δαπάνες για κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισμός υποβρύχιων εγκαταστάσεων και προμήθειας εξοπλισμού.

Δαπάνες προβολής – προώθησης

Δαπάνες που συνίστανται στο κόστος των εκπαιδευτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών που παρέχονται από εξωτερικούς συμβούλους

 Δαπάνες για μελέτες

Αιτούμενη χρηματοδότηση: 299.408,94 €

Εγκεκριμένη χρηματοδότηση: 221.612,51 €

Τεκμηρίωση μη επιλέξιμων δαπανών:

Οι δαπάνες της κατηγορίας 1.1 «Δαπάνες για κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισμός υποβρύχιων εγκαταστάσεων και προμήθειας εξοπλισμού», που αφορούν σε «Ενιαίο όφελος 18%»,
«Απρόβλεπτα 15%», «Προβλεπόμενη Αναθεώρηση» δεν είναι επιλέξιμες, καθώς δεν περιλαμβάνονται μεταξύ των επιλέξιμων δαπανών του άρθρου 2.6 της πρόσκλησης. Το μη επιλέξιμο ποσό ανέρχεται σε 67.282,18 €
Στις δαπάνες «Λιμενικές Μελέτες», «Περιβαλλοντικές Μελέτες» και «Συμβουλευτικές υπηρεσίες για την παρακολούθηση του έργου» γίνεται μερική περικοπή του ποσού των επιλέξιμων
δαπανών, ώστε να τηρούνται τα όρια των δαπανών, όπως ορίζονται στους πίνακες του κεφαλαίου 2.6 «Επιλέξιμες Δαπάνες» της οικείας Πρόσκλησης. Το μη επιλέξιμο ποσό ανέρχεται σε 10.514,25 €

Σύνολο Μη Επιλέξιμου Ποσού: 77.796,43 €

Οι καθυστερήσεις

Το Πρόγραμμα εκκίνησε με τη δημοσίευση της Πρόσκλησης και είχε χρονοδιάγραμμα υποβολής αιτήσεων μέχρι τις 20.12.2024.

Το Πρόγραμμα είχε δικαιούχους:

Α. Φορείς Διαχείρισης Καταδυτικών Πάρκων

Β. Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου για τη δημιουργία Ελεύθερων Τεχνητών Υποβρύχιων Αξιοθέατων (τεχνητών υφάλων)

Γ. Παρόχους Καταδυτικών Υπηρεσιών Αναψυχής (καταδυτικά κέντρα)

Για το Α και Β ο ανώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός ήταν 300.000€ με ένταση ενίσχυσης 100% (πλήρως χρηματοδοτούμενο) ενώ για το Γ ο ανώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός ήταν 200.000€ με ένταση ενίσχυσης έως 60%

Συνολικά υποβλήθηκαν περίπου 113 αιτήσεις, για ένα συνολικό προϋπολογισμό 8 εκατ. €, εκ των οποίων καταρχάς επιλέξιμες (λόγω περιορισμένου της συνολικής δημόσιας δαπάνης που ήταν 6.200.000€) ήταν περίπου 43 αιτήσεις.

Για την υποβολή ήταν απαραίτητη η συγκέντρωση αρκετών δικαιολογητικών αλλά και εγγράφων για τα οποία έπρεπε να απευθυνθείς σε εξειδικευμένους επαγγελματίες (πχ τοπογραφικά διαγράμματα, έκθεση περί μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης κλπ).

Βάσει του Οδηγού Υποβολής, η διάρκεια υλοποίησης θα ήταν 12 μήνες με δυνατότητα παράτασης έως και 2 επιπλέον μήνες, δηλαδή συνολικά 14 μήνες.

Μάλιστα, βάσει του Οδηγού Υποβολής, η καταληκτική ημερομηνία υποβολής της τελευταίας αίτησης καταβολής της ενίσχυσης δεν πρέπει να ξεπερνά την 31.10.2025 και σε κάθε περίπτωση τα επενδυτικά σχέδια πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 31.12.2025.

Κατόπιν αυτών μόλις χθες ανακοινώθηκαν οι πρώτες  εγκρίσεις για το Πρόγραμμα και η προθεσμία ολοκλήρωσης είναι πλέον η 30η.4.2026 (με απόλυτο όριο τις 30.6.2026).

Αυτό δημιουργεί ποικίλα προβλήματα σε όλους αλλά ειδικά στην κατηγορία Β των δικαιούχων, οι οποίοι είναι κατά βάση Δήμοι (Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης) αλλά και άλλα ΝΠΔΔ.

Στην κατηγορία Β, όλοι έχουν υποβάλει αιτήσεις για τη δημιουργία Ελεύθερων Τεχνητών Υποβρύχιων Αξιοθέατων (τεχνητών υφάλων), μια διαδικασία που απαιτεί μερικούς μήνες μελετών και υπηρεσιών για να υποβληθεί η αίτηση για την έκδοση της άδειας πόντισης αλλά και πολλούς μήνες που χρειάζονται οι αρμόδιες και οι συναρμόδιες Υπηρεσίες προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία και να ληφθεί η άδεια πόντισης από το Υπουργείο Ναυτιλίας.

Η μη έγκαιρη ανακοίνωση των εγκρίσεων έχει «εγκλωβίσει» όλα τα ΝΠΔΔ και τους ΟΤΑ.

Δε μπορούν να εγγράψουν στον προϋπολογισμό τους τη χρηματοδότηση αφού δεν έχουν λάβει επίσημη έγκριση και επειδή δεν μπορούν να  εγγράψουν στον προϋπολογισμό τους τη χρηματοδότηση δε μπορούν να αναθέσουν υπηρεσίες και να κάνουν προμήθειες για την εμπρόθεσμη ολοκλήρωση του Προγράμματος.

Η καθυστέρηση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πίεση της διοικητικής μηχανής, καθώς η  ίδια υπηρεσία του Υπουργείου Τουρισμού που “τρέχει” και τα προγράμματα μαρίνων και προσβασιμότητας παραλιών, καλείται να σηκώσει και τον καταδυτικό τουρισμό — με περιορισμένο προσωπικό και μέσα. Στελέχη που πράγματι δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό, αλλά χρειάζονται ενίσχυση και τεχνική υποστήριξη για να φέρουν εις πέρας αυτό το κρίσιμο έργο.

Οι πληροφορίες λένε πως το Υπουργείο έχει ήδη δώσει εντολή να «φουλάρουν οι μηχανές» τις επόμενες ημέρες, με στόχο να ολοκληρωθεί άμεσα η διαδικασία αξιολόγησης και να ξεκινήσουν τα έργα.

Και αυτό είναι το πιο ελπιδοφόρο σήμα: ότι υπάρχει πολιτική βούληση να μη χαθεί αυτή η ευκαιρία. Αλλά δεν είναι βέβαιο τι είναι εφικτά χρονικό να υλοποιηθεί και να μην χαθούν κονδύλια του ΤΑΑ.

Οι προοπτικές

Με το πρόγραμμα αυτό, δόθηκε για πρώτη φορά μία εκπληκτική ευκαιρία στην Ελλάδα να δημιουργήσει υποδομές για την ανάπτυξη του καταδυτικού  τουρισμού και να μπορέσει να λάβει μεγαλύτερο μερίδιο από τον καταδυτικό τουρισμό στην Ευρώπη και στη Μεσόγειο. Οι συνεχείς καθυστερήσεις είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για να εμποδίσει τα έργα αυτά να υλοποιηθούν εμπρόθεσμα, οπότε και να λάβουν τις προβλεπόμενες χρηματοδοτήσεις.

Το Υπουργείο Τουρισμού πρέπει αμέσως να δημοσιεύσει όλες τις εγκριτικές αποφάσεις και να διευκολύνει με κάθε δυνατό νόμιμο και δυνατό τρόπο την επέκταση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης για όλους αυτούς που αποδεδειγμένα έχουν πρόθεση να υλοποιήσουν με τον καλύτερο τρόπο την ευκαιρία που τους δόθηκε.