Kαλώδιο Κρήτης-Κύπρου-Ισραήλ: Οι επόμενες κινήσεις και το διπλωματικό πόκερ

Η δημόσια συσχέτιση που έγινε την Κυριακή μετά τη συνάντηση του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου και του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη ανάμεσα στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης (Great Sea Interconnector – GSI) με την Ελλάδα και το μεγαλόπνοο σχέδιο του διαδρόμου Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC) αναδεικνύει το βάθος του σκληρού διπλωματικού πόκερ που εξελίσσεται στο παρασκήνιο και έχει σαφή στόχο την προσέλκυση του αμερικανικού ενδιαφέροντος για την Ανατολική Μεσόγειο. Ο ΙΜΕC είναι έργο με ευρύτερη στόχευση που θα έχει στόχο την εμπορική διασύνδεση της Ινδίας με την Ευρώπη μέσω της Μέσης Ανατολής και η ένταξη του GSI σε αυτό δείχνει και την αυξανόμενη σημασία της ηλεκτρικής διασύνδεσης σε ένα πλαίσιο ευρύτερο του στενά περιφερειακού.

Οπως έγινε γνωστό από το γραφείο του κ. Νετανιάχου, οι δύο πλευρές συμφώνησαν να υπογράψουν εντός του 2025 συμφωνία για την ηλεκτρική διασύνδεση Κυπριακής Δημοκρατίας και Ισραήλ, υπενθυμίζοντας ότι ο διάδρομος IMEC αποτελεί ένα σχέδιο που έχει οραματιστεί πρώτα και κυρίως η αμερικανική ηγεσία. Μια ενδιαφέρουσα παρασκηνιακή λεπτομέρεια των συνομιλιών στην Ιερουσαλήμ είναι ότι έπεσε ξανά στο τραπέζι η συμμετοχή των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) στο σκέλος του καλωδίου που αφορά τη διασύνδεση Κύπρου και Ισραήλ. Ανεξαρτήτως του τι πρόκειται να προχωρήσει και με ποιον τρόπο το επόμενο χρονικό διάστημα, είναι απολύτως σαφής η προσπάθεια Λευκωσίας και Ιερουσαλήμ να εκμεταλλευθούν τη συγκυρία και να επιχειρήσουν να προσελκύσουν το αμερικανικό ενδιαφέρον, σε μια περίοδο στην οποία η κατάσταση από τη Συρία μέχρι τον κόλπο του Αντεν χαρακτηρίζεται κυρίως από αστάθεια.

Ολα αυτά καταγράφονται ενώ η Κύπρος έχει καταστεί για ακόμη μια φορά επίκεντρο της τουρκικής επίδειξης ισχύος, όπως αναδείχθηκε και τις προηγούμενες ημέρες με τις εξαγγελίες και τους υψηλούς ρητορικούς τόνους στα Κατεχόμενα από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Στα αμιγώς ελληνοτουρκικά, η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, που θα πραγματοποιηθεί στις 14-15 Μαΐου στο περιθώριο της άτυπης υπουργικής συνόδου του ΝΑΤΟ στην Αττάλεια θα έχει κύριο αντικείμενο τον προσδιορισμό ημερομηνίας για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας που θα πραγματοποιηθεί στην Τουρκία υπό την προεδρία των δύο ηγετών και έρχεται σε συνέχεια του κοινωνικού τετ α τετ που είχαν οι δύο άνδρες το βράδυ της Παρασκευής στην Κωνσταντινούπολη, λίγες ώρες πριν από τη φιέστα του κ. Ερντογάν στα Κατεχόμενα.
 
Σε επιχειρησιακό επίπεδο καταγράφηκαν χθες, έπειτα από καιρό, δύο παραβιάσεις από αεροσκάφος ναυτικής συνεργασίας τύπου CN-235. Επιπλέον, οι δύο πλευρές αντάλλαξαν ειδοποιήσεις προς αεροπόρους (ΝΟΤΑΜ) με αφορμή κάποιες τουρκικές ασκήσεις, στο πλαίσιο των οποίων καταγράφηκαν οι δύο παραβιάσεις. Η τουρκική πλευρά ζήτησε έκδοση ΝΟΤΑΜ από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) για ασκήσεις στο Ανατολικό Αιγαίο. Η ελληνική πλευρά την εξέδωσε (Α1424), σημειώνοντας ότι υπάρχει υποχρέωση να μην παραβιάζεται ο εναέριος χώρος των 10 ναυτικών μιλίων. Αυτή η διατύπωση προκάλεσε την αντίδραση των Τούρκων (με ΝΟΤΑΜ 1784), οι οποίοι σημείωσαν ότι αφενός ο εναέριος χώρος των ελληνικών νησιών περιορίζεται στα 6 ν.μ., ενώ επιπλέον τα τουρκικά αεροσκάφη δεν υποχρεούνται να υποβάλουν σχέδια πτήσης. Η τουρκική ΝΟΤΑΜ προκάλεσε και ελληνική ανταπάντηση, στην οποία αναπαράγονταν οι πάγιες ελληνικές θέσεις.