Το Μυστήριο της πηγής του Αλμυρού-Χιλιάδες κύβικα νερού χάνονται κάθε μέρα! (Βιντεο)

Μέσα από ένα βίντεο ο Βαγγέλης Μπικάκης παρουσιάζει το... μυστήριο της πηγής του Αλμυρού.

Ενα από τα μεγαλύτερα υδάτινα μυστήρια της Κρήτης… την πηγή του Αλμυρού.

Ένα μοναδικό φαινόμενο, 8 χιλιόμετρα ανατολικά του Ηρακλείου, κοντά στο Γάζι.

Μια πηγή που ρέει ασταμάτητα, εκβάλλοντας τεράστιες ποσότητες νερού… Κι όμως, αυτός ο φυσικός θησαυρός παραμένει σχεδόν ανεκμετάλλευτος.

Το νερό της δεν έχει σταθερή προέλευση.

Ο Ψηλορείτης, το ψηλότερο βουνό της Κρήτης, λειτουργεί σαν φυσικός υδροφορέας.

Όταν οι βροχοπτώσεις και τα χιόνια είναι αρκετά, το νερό διεισδύει στα πετρώματα, ταξιδεύει υπόγεια και φτάνει ως εδώ, αναβλύζοντας μέσα από καρστικούς αγωγούς.

Όμως, σε περιόδους ξηρασίας, η ιστορία αλλάζει. Η ροή του γλυκού νερού μειώνεται… και η θάλασσα παίρνει τη θέση της.

Μέσω δώδεκα υποθαλάσσιων ανοιγμάτων στην περιοχή του Μπαλί, το θαλασσινό νερό διεισδύει στο υπόγειο δίκτυο και αρχίζει να αναμιγνύεται με το γλυκό. Έτσι, το νερό της πηγής γίνεται υφάλμυρο, καθιστώντας την αξιοποίησή του δύσκολη.

«Αυτή η εναλλαγή μεταξύ γλυκού και υφάλμυρου νερού δεν είναι τυχαία. Είναι ένα φυσικό φαινόμενο που επηρεάζεται από την ποσότητα των βροχοπτώσεων, τη γεωλογία του υπεδάφους και τις υπόγειες ροές. Κάθε χρόνο, οι υδρογεωλόγοι καταγράφουν αυτές τις μεταβολές, προσπαθώντας να κατανοήσουν καλύτερα τον κύκλο του νερού και να βρουν τρόπους να το αξιοποιήσουν.

Η πηγή του Αλμυρού είναι μία από τις μεγαλύτερες καρστικές πηγές της Ελλάδας. Η ροή της μπορεί να φτάσει από 10.800 έως 144.000 κυβικά μέτρα την ώρα, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Ετησίως, εκτιμάται ότι αποδίδει περίπου 250 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού.

Ένα νερό ικανό να καλύψει μεγάλο μέρος των υδρευτικών και αρδευτικών αναγκών της Κρήτης. Κι όμως… αυτός ο αστείρευτος φυσικός πόρος χάνεται στη θάλασσα. Υπάρχουν μόνο 20 έως 40 ημέρες τον χρόνο, όπου η αλατότητα μειώνεται σημαντικά και το νερό μπορεί να αντληθεί.

Αυτές οι μέρες είναι πολύτιμες, αλλά δύσκολο να προβλεφθούν. Για την αξιοποίηση της πηγής έχουν γίνει πολλές μελέτες τα τελευταία 60 χρόνια. Σύμφωνα με τη Διεύθυνση Υδάτων της Περιφέρειας Κρήτης, η καλύτερη λύση, με βάση την υδρογεωλογία, το κόστος, την ενεργειακή απόδοση και την περιβαλλοντική επίδραση, είναι η άμεση ενίσχυση των δικτύων ύδρευσης με εποχιακά γλυκό νερό και ο τεχνικός εμπλουτισμός των γεωτρήσεων.

Η αποθήκευση σε ταμιευτήρες προτάθηκε ως δεύτερη επιλογή, ενώ η ανύψωση φράγματος και η αφαλάτωση θεωρήθηκαν λιγότερο αποδοτικές λόγω του υψηλού κόστους και των τεχνικών προκλήσεων. Το ερώτημα όμως παραμένει: Μπορούμε να εκμεταλλευτούμε αυτό το φυσικό δώρο; Μπορεί η Κρήτη να αξιοποιήσει το νερό της με τρόπο βιώσιμο, προτού η λειψυδρία γίνει μη αναστρέψιμη; Η φύση μάς δίνει το νερό… Το ερώτημα είναι: Είμαστε έτοιμοι να το διαχειριστούμε σωστά;», επισημαίνει ο ίδιος ο δημιουργός του βίντεο

Ο Μπουλουκάκης

Την ίδια ώρα ο υδρογεωλόγος Ηρακλής Μπουλουκάκης, εχει τονίσει στο newshub.gr ότι το νερό όχι μόνο είναι γλυκό τις τελευταίες μέρες, σε μια ποσότητα που έχει φτάσει και το ένα εκατομμύριο κυβικά ανά μέρα, αλλά είναι και τόσο καθαρό, που ο ίδιος πίνει απευθείας μέσα από το φράγμα!

Συγκεκριμένα, ο Ηρακλής Μπουλουκάκης λέει χαρακτηριστικά:

«Η παροχή του Αλμυρού είναι ανάλογα με τις βροχοπτώσεις. Είναι μέρες που βγάζει μέχρι και 2,5 εκατομμύρια κυβικά ο Αλμυρός. Τώρα βγάζει από 600 χιλιάδες κυβικά και έχει φτάσει και στα 800 χιλιάδες κυβικά με ένα εκατομμύριο κυβικά. Φανταστείτε ότι όταν η στάθμη της λίμνης είναι στα 6 μέτρα, βγάζει γύρω στα 7 κυβικά το δευτερόλεπτο»!

Μάλιστα, ο Ηρακλής Μπουλουκάκης τονίζει ότι από δική του έρευνα είχε καταγράψει  στο παρελθόν τον αριθμό των ημερών κατά τις οποίες ήταν γλυκός ο Αλμυρός, από το 1977 και μετά:

«Ξεκινήσαμε λοιπόν το 1979 από τρεις μέρες. Το 1980 ήταν 33 μέρες. Το 1981 ήταν 24 μέρες. Το 1982 ήταν 83 μέρες. Το 1983 ήταν 26 μέρες. Το 1984 ήταν 19 μέρες. Το 1987 33 μέρες. Το 1988 ήταν 30 μέρες. Το 1989 ήταν 33 μέρες και το 1990 ήταν μία μέρα. Είχαμε κάνει μετρήσεις μέχρι το 2006 και από κει και πέρα είναι το τηλεμετρικό σύστημα της Περιφέρειας Κρήτης, που έχει βάλει αισθητήρες μέσα», όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά.

Μάλιστα σε μία πρόσφατη μέτρηση της αγωγιμότητας του νερού, αυτό βρέθηκε με αγωγιμότητα 840 με όριο ποσιμότητος 2.500.  «Εγώ πίνω από κει κατευθείαν. Είναι πεντακάθαρο. Δεν έχει μέσα καθόλου αιωρούμενα συστατικά».

Ωστόσο, όπως εξηγεί ο Ηρακλής Μπουλουκάκης, «δεν έχει βρεθεί ακόμη σε πιο βάθος και από ποια μεριά της θαλάσσης υφαλμυρώνει ο Αλμυρός. Το μόνο θετικό στοιχείο που έχουμε μέχρι στιγμής είναι το αποτέλεσμα της ιχνηθέτησης  από τις υποθαλάσσιες σπηλιές που έχουμε στον Όρμο του Μπαλί Ρεθύμνου, που είναι περίπου 15 ίσως και παραπάνω.

Εκεί τι γίνεται; Τον χειμώνα με τις βροχές και τα χιόνια αυτές οι σπηλιές ξερνάνε γλυκό νερό μέσα στη θάλασσα. Και το καλοκαίρι ρουφάνε θαλασσινό νερό; Πού πάει; Έγινε λοιπόν η ιχνηθέτηση και κατά ορισμένους το θαλασσινό νερό βγήκε στον ποταμό του Αλμυρού. Κατά άλλους δε βγήκε. Άρα, λοιπόν, αν φτιάξουμε τα θυροδιαφράγματα και τη θύρα του υπερχειλιστή ρυθμιζόμενη. Και βάλουμε αισθητήρες συνεχούς καταγραφής στον ποταμό και κάνουμε και ιχνηθέτηση από το Μπαλί θα δούμε αν το νερό έρχεται από το Μπαλί ή όχι.

Αλλά αν αφήσουμε τον υπερχειλιστή κλειστό για δύο τρία χρόνια υψώνοντας το φράγμα άλλα δέκα μέτρα, τότε ίσως σταματήσει να μπαίνει το αλμυρό νερό στον ποταμό. Αυτό θα γίνει επειδή το αλμυρό νερό βρίσκεται σε μεγάλο βάθος και έτσι το γλυκό νερό δεν θα αφήνει το αλμυρό να μπει.

«Ας αφήσουμε λοιπόν για 2-3- χρόνια, το νερό να τρέχει στο συν 10 μέτρα. Αλλά θα πρέπει να γίνει μόνιμος υπερχειλιστής. Και ταυτόχρονα να κάνουμε και την ιχνηθέτηση για να δούμε τι γίνεται με το νερό στο Μπαλί. Γιατί δεν προχωράμε όλα αυτά τα χρόνια και αφήνουμε τόσο νερό δίπλα στο Ηράκλειο να χάνεται»; διερωτάται ο υδρογεωλόγος Ηρακλής Μπουλουκάκης.

Ο ίδιος ήταν καλεσμένος από την Ομάδα Πρωτοβουλίας του Κινήματος Δημοκρατίας στο Ηράκλειο και παρουσίασε τα στοιχεία του σε εκδήλωση στο Πολύκεντρο του δήμου Ηρακλείου, μαζί με άλλους επιστήμονες.

Διαβάστε επισης;

Γλυκό και πεντακάθαρο το νερό του Αλμυρού Ποταμού τις τελευταίες μέρες – Τι λέει στο newshub.gr ο υδρογεωλόγος Ηρακλής Μπουλουκάκης