Ανοίγει συζήτηση για το ποιος ελέγχει το χρήμα στις ΗΠΑ

Σαρωτικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί  η Federal Reserve θα μπορούσε να φέρει η επιστροφή του Donald Trump στον Λευκό Οίκο. Μάλιστα, άτομα του περιβάλλοντός του θέτουν ακόμα και θέμα κατάργησης της Fed.

Ο Elon Musk, που εκτιμάται ότι θα έχει σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση των οικονομικών πολιτικών του Trump, συμφώνησε με ανάρτηση του Ρεπουμπλικανού γερουσιαστή Mike Lee στο X, που ζητούσε την κατάργηση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας  των ΗΠΑ. «Ο Εκτελεστικός Κλάδος θα πρέπει να βρίσκεται υπό την καθοδήγηση του προέδρου. Η Federal Reserve είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα του πώς έχουμε αποκλίνει από το Σύνταγμα σε αυτό. Άλλος ένας λόγος για τον οποίο θα πρέπει να καταργήσουμε τη Fed», έγραψε ο Lee, χρησιμοποιώντας το hashtag  #EndTheFed.

Όταν ρωτήθηκε για τη στάση του Trump στο θέμα αυτό, η εκπρόσωπός του Karoline Leavitt είπε στο CNN: «Μια πολιτική θα πρέπει να θεωρείται επίσημη μόνο εάν προέλθει από τον ίδιο τον πρόεδρο Trump».

Αλλά και ο πρόεδρος της Federal Reserve, Jerome Powell, έδωσε τη δική του, ξεκάθαρη απάντηση στο τι θα κάνει εάν ο Trump του ζητήσει να παραιτηθεί: Όχι.

Βέβαια,  οι εκκλήσεις για την κατάργηση της Fed δεν είναι κάτι νέο. Ο Ron Paul, που έχει υπάρξει υποψήφιος πρόεδρος, εξέδωσε το 2009 ένα βιβλίο με τίτλο «End the Fed» (Καταργήστε τη Fed). Ουσιαστικά, μερίδα των Ρεπουμπλικάνων επιθυμεί την κατάργηση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων της στο υπουργείο Οικονομικών.

Μέχρι στιγμής, ο Trump δεν έχει ταχθεί επισήμως υπέρ της κατάργησης της Fed. Έχει μιλήσει, όμως, για την ανάγκη να αλλάξουν οι κανόνες της, προκαλώντας τις αντιδράσεις πολλών οικονομολόγων.

Για παράδειγμα, μίλησε προεκλογικά για μια σημαντική μείωση των επιτοκίων, παρότι τυπικά, ο πρόεδρος δεν έχει  τη δύναμη να επηρεάσει τα επιτόκια.

Εδώ και πάνω από 70 χρόνια, η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ ορίζει τα επιτόκια, στο πλαίσιο της  εντολής της για τη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών και της μέγιστης απασχόλησης. Και σε όλα αυτά τα χρόνια, το Κογκρέσο έχει εγγυηθεί την ικανότητα της Fed  να λειτουργεί ανεξάρτητα, μακριά από κάθε πολιτική επιρροή και παρέμβαση.

Αυτό επέτρεψε στους αξιωματούχους της Fed να πάρουν αποφάσεις για τα επιτόκια που μπορεί να μην ήταν δημοφιλείς, βοήθησαν όμως την αμερικανική οικονομία σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Για παράδειγμα, οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν αντισταθεί σε εκκλήσεις για μειώσεις επιτοκίων, διατηρώντας το κόστος δανεισμού σε υψηλό δύο δεκαετιών επί  ένα χρόνο, προκειμένου να θέσουν υπό έλεγχο τον επίμονο πληθωρισμό. Μόλις πριν από δύο μήνες αποφάσισαν να μειώσουν τα επιτόκια, καθώς ο πληθωρισμός αποκλιμακώθηκε, κοντά στον στόχο της Fed για 2%.

Όμως, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Trump έριξε την ιδέα ότι οι αξιωματούχοι της Fed θα πρέπει να τον συμβουλεύονται για τις επιτοκιακές αποφάσεις τους. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ασκήσει πιέσεις στα μέλη της Fed να διατηρήσουν τα επιτόκια  χαμηλότερα, οδηγώντας τελικά στην αναζωπύρωση του πληθωρισμού.

Άλλωστε, και κατά την πρώτη του θητεία, ο Trump είχε απειλήσει να απομακρύνει ή να υποβαθμίσει τον Jerome Powell, κατηγορώντας τον ότι κρατούσε τα επιτόκια υπερβολικά υψηλά.

Όπως σημειώνει το CNN, δεν είναι σαφές εάν ο Αμερικανός πρόεδρος έχει τη δύναμη να αλλάξει την ανεξαρτησία της Fed ή τον πρόεδρό της.  

Ο ίδιος ο Powell, που είναι δικηγόρος, έκανε σαφή την άποψή του, όταν ερωτήθηκε σχετικά στη συνέντευξη Τύπου του, την περασμένη εβδομάδα. «Δεν επιτρέπεται από τον νόμο», απάντησε σε σχετική ερώτηση.

Και αυτό γιατί σύμφωνα με το Federal Reserve Act, ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ μπορεί να απολυθεί μόνο εφόσον υπάρχει «λόγος». Παρότι δεν είναι σαφές πώς ακριβώς ερμηνεύεται αυτό, θεωρείται βέβαιο πως θα πρέπει να είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από το να έχει διαφορετικές απόψεις για τα επιτόκια από τον πρόεδρο των ΗΠΑ.

moneyreview.gr