Αυξάνεται η οικονομική αβεβαιότητα στις ΗΠΑ

Η αποχώρηση του υποψηφίου των Δηµοκρατικών από την κούρσα για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, λιγότερο από τέσσερις µήνες πριν ανοίξουν οι κάλπες, εισήγαγε ένα νέο στοιχείο αβεβαιότητας σχετικά µε τις προοπτικές της οικονοµίας το 2025 και µετά. Ο πρώτος µεγάλος «άγνωστος Χ» είναι αν η υποψήφια διάδοχος του προέδρου Τζο Μπάιντεν, η αντιπρόεδρος Κάµαλα Χάρις, θα επαναπροσδιορίσει την οικονοµική ατζέντα των Δηµοκρατικών. Ενώ πολλοί παράγοντες της αγοράς υπέθεταν ότι ο τέως πρόεδρος Ντόναλντ Τραµπ ήταν το φαβορί για τη νίκη στις εκλογές, ένα ανανεωµένο κύµα ενθουσιασµού για τη Χάρις ανάγκασε τους ειδήµονες να επανεξετάσουν τις πιθανότητες.

Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, οι οικονοµολόγοι της Wells Fargo δήλωσαν ότι υπάρχει τώρα «τεράστια αβεβαιότητα», ενώ η εταιρεία ερευνών Gavekal Research χαρακτήρισε την πολιτική κατάσταση στις ΗΠΑ «συνταρακτικά απρόβλεπτη». Αν και η Χάρις δεν έχει παρουσιάσει ακόµη τις προτάσεις της, οι οικονοµολόγοι αναµένουν ότι θα τηρήσει ευρέως το τρέχον µείγµα οικονοµικής πολιτικής της κυβέρνησης Μπάιντεν. Αυτό περιλαµβάνει σηµαντικές επιδοτήσεις για την πράσινη ενέργεια, εστίαση στην αντιµετώπιση του υψηλού κόστους διαβίωσης και διατήρηση των φοροελαφρύνσεων για οικογένειες χαµηλού εισοδήµατος. Υπάρχουν όµως και τοµείς όπου αναµένεται να αφήσει το δικό της αποτύπωµα, όπως οι συντελεστές φορολογίας εισοδήµατος, το κλίµα και η προστασία των καταναλωτών. Στην πρώτη της προεκλογική συγκέντρωση µετά την αποχώρηση Μπάιντεν, η Χάρις µίλησε για θέµατα που συχνά τονίζονται από την τρέχουσα κυβέρνηση, όπως η υποστήριξη των εργαζοµένων και η επένδυση στην οικονοµία της περίθαλψης. «Η µεγάλη εικόνα είναι ότι είναι µια κλασική προοδευτική», εξηγεί ο Μπεν Χάρις, πρώην αξιωµατούχος στο υπουργείο Οικονοµικών στην κυβέρνηση Μπάιντεν.

Οσον αφορά την ιδέα της φορολόγησης του κεφαλαίου, η αντιπρόεδρος τοποθετείται προφανώς «στα αριστερά του Μπάιντεν», είπε ο Χάρις, ο οποίος βρίσκεται τώρα στο Ινστιτούτο Βrookings. Αναφορικά µε το εµπόριο, το ιστορικό της υποδηλώνει µια προσέγγιση, περισσότερο σύµφωνη µε τον Μπάιντεν, ο οποίος διατήρησε τις αυξήσεις δασµών που επέβαλε ο Τραµπ στην Κίνα. Οσον αφορά το κλίµα, η Χάρις πρότεινε ένα πακέτο 10 τρισ. δολαρίων για τη µείωση των εκποµπών αερίων όταν ήταν υποψήφια για το χρίσµα των ∆ηµοκρατικών το 2019.

Μια κυβέρνηση υπό την Κάµαλα Χάρις θα µπορούσε να λάβει «πρόσθετες ρυθµιστικές ενέργειες που σχετίζονται µε τους καταναλωτές», έγραψαν οι αναλυτές του Bloomberg Intelligence, Νέιθαν Ντιν και Αντριου Σίλβερµαν. Αναµένουν επίσης µια συνεχή δέσµευση για επιδοτήσεις όσον αφορά την πράσινη βιοµηχανία και τον έλεγχο της «Big Tech» µέσω αντιµονοπωλιακών ενεργειών. Μια σηµαντική προτεραιότητα που απέτυχε να εξασφαλίσει η απερχόµενη διοίκηση, αφορούσε προσπάθειες όπως να γίνουν µόνιµες οι διευρυµένες φορολογικές πιστώσεις για τα παιδιά και να ενισχυθεί η φροντίδα παιδιών και ηλικιωµένων. Αυτός θα ήταν ένας τοµέας όπου θα µπορούσε να αφήσει το στίγµα της.

To µεγάλο χάσµα παραµένει µεταξύ των προτάσεων πολιτικής της Χάρις και του Τραµπ, γεγονός που αυξάνει το ενδιαφέρον για τις ολοένα και πιο αµφίρροπες εκλογές. «Η πιο σηµαντική και αναπόφευκτη συνέπεια των εκλογών στις ΗΠΑ όσον αφορά τις αγορές είναι η µεγάλη αύξηση της αβεβαιότητας για το αποτέλεσµα», τονίζει ο Ανατόλ Καλέτσκι, επικεφαλής οικονοµολόγος και συνιδρυτής της Gavekal. «∆εδοµένης της ηγεµονίας των ΗΠΑ στη γεωπολιτική και την παγκόσµια οικονοµία, αυτό το αποτέλεσµα θα επισκιάσει το σύνολο της παγκόσµιας οικονοµίας».