Bloomberg: Η ΕΕ έχει επιτέλους ένα σχέδιο για να αντιμετωπίσει την βιομηχανία ΗΠΑ-Κίνας, αλλά ίσως πλέον να είναι αργά

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αγωνίζεται να διασώσει τη βιομηχανία της που απειλείται από Αμερικανούς και Κινέζους ανταγωνιστές, οι οποίοι έχουν διαβρώσει τα αμυντικά και οικονομικά συστήματα που υποστηρίζουν την ήπειρο εδώ και 70 χρόνια, αναφέρει σε άρθρο του το Bloomberg.

Ωστόσο, μια σειρά από πρόσφατα ευρωπαϊκά αντίμετρα - από την επιβολή προστατευτικών εμπορικών μέτρων έως επιθετικές τακτικές οικονομικής ασφάλειας - ενδέχεται να αποδειχτούν πολύ λίγα και να υιοθετήθηκαν με μεγάλη καθυστέρηση, αν η ΕΕ δεν αλλάξει ταχύτητα.

Ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ προειδοποίησε μιλώντας στο Bloomberg ότι το μπλοκ δεν έχει ακόμη κατανοήσει την πλήρη κλίμακα του προβλήματος και ότι τα πράγματα φαίνεται να χειροτερεύουν. Η ΕΕ έχει υιοθετήσει μια αποσπασματική προσέγγιση για την προστασία των βιομηχανιών και έχει επικεντρωθεί κυρίως στην επίλυση προβλημάτων του παρελθόντος παρά στη χάραξη μιας στρατηγικής που θα στοχεύει στο μέλλον, προειδοποίησε ο αξιωματούχος.

Η Ευρώπη χρειάζεται ένα σχέδιο για να μην «πνιγεί», τόνισε η Μαρία Δεμερτζή, επικεφαλής του Κέντρου Οικονομίας, Στρατηγικής και Οικονομικών στο think tank Conference Board με έδρα τις Βρυξέλλες.

«Πρέπει να εφαρμόσουμε βιομηχανικές πολιτικές και πρέπει να είμαστε αμερόληπτοι γι' αυτό», είπε. «Πρέπει να σταματήσουμε να ανησυχούμε για την υπεράσπιση ενός πολυμερούς συστήματος που δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αθέμιτες πρακτικές και να αποτρέψει τον εξαναγκασμό».

Οι ηγέτες της ΕΕ που θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες την επόμενη εβδομάδα θα συζητήσουν για το θέμα, αναζητώντας τρόπους ώστε να μειώσουν τις «στρατηγικές εξαρτήσεις» του μπλοκ και να ενισχύσουν την «αμυντική τεχνολογική και βιομηχανική του βάση».

Οι συζητήσεις τους τις τελευταίες εβδομάδες έχουν πάρει χαρακτήρα κατεπείγοντος.

Ενώ η έννοια της ευρωπαϊκής αυτονομίας δεν είναι καινούργια, απέκτησε νέα βαρύτητα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και ειδικά όταν ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ άρχισε να μειώνει τις δεσμεύσεις ασφαλείας των ΗΠΑ για την Ευρώπη. Το πολυμερές εμπορικό σύστημα - μια θεμελιώδης αρχή της ΕΕ - έχει επίσης περιέλθει σε αταξία εν μέσω των πολυμέτωπων εμπορικών πολέμων του Τραμπ και του ολοένα και πιο δυναμικού οικονομικού εθνικισμού της Κίνας.

Σε απάντηση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο να αναγκάσει τις κινεζικές εταιρείες να παραδώσουν τεχνολογία σε ευρωπαϊκές εταιρείες εάν θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην ήπειρο, ανέφερε νωρίτερα το Bloomberg, μιμούμενη τις πολιτικές του Πεκίνου. Η ΕΕ συζητά επίσης την παροχή προτιμησιακής μεταχείρισης σε εγχώριες εταιρείες που υποβάλλουν προσφορές για δημόσιες συμβάσεις αξίας περίπου 2,5 τρισεκατομμυρίων ευρώ (2,9 τρισεκατομμύρια δολάρια) ετησίως.

Επίσης, μέχρι το τέλος του έτους, η επιτροπή θα δημοσιεύσει ένα δόγμα οικονομικής ασφάλειας που θα δείχνει πώς και πότε το μπλοκ μπορεί να χρησιμοποιήσει τις εμπορικές του άμυνες.

Η ΕΕ έχει επίσης συνομιλίες με τους συμμάχους της Ομάδας των Επτά σχετικά με τη συγκέντρωση πόρων και τον συντονισμό των προσπαθειών για την αποδυνάμωση του οχυρού της Κίνας στην προμήθεια κρίσιμων ορυκτών και σπάνιων γαιών, δήλωσε ένας άλλος αξιωματούχος.

Ωστόσο, τα αποτελέσματα τέτοιων προσπαθειών θα χρειαστούν χρόνια για να υλοποιηθούν, σύμφωνα με τον αξιωματούχο. Και η Ευρώπη δεν έχει πολύ χρόνο.

Η ΕΕ αγωνίζεται εδώ και καιρό να διαμορφώσει μια συνεκτική βιομηχανική στρατηγική που να προστατεύει την ενιαία αγορά της και να την καθιστά πιο ανταγωνιστική.

«Διαπιστώνεται με οδυνηρό τρόπο, ότι η αδράνεια απειλεί όχι μόνο την ανταγωνιστικότητά μας αλλά και την ίδια την κυριαρχία μας», δήλωσε τον περασμένο μήνα ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι.

Οι πολίτες και οι εταιρείες «μας βλέπουν να μην μπορούμε να ανταποκριθούμε στην ταχύτητα των αλλαγών», πρόσθεσε. «Είναι έτοιμοι να δράσουν, αλλά φοβούνται ότι οι κυβερνήσεις δεν έχουν κατανοήσει τη σοβαρότητα της στιγμής».

Οι συνέπειες της αδράνειας έχουν γίνει ιδιαίτερα ανησυχητικές καθώς οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου εστιάζουν περισσότερο στα δικά τους συμφέροντα. Η ΕΕ διαπίστωσε ότι τα εργαλεία που έχουν δημιουργηθεί για να αμυνθούν σε μια τάξη που βασίζεται σε κανόνες δεν λειτουργούν όταν όλοι οι άλλοι αγνοούν αυτούς τους κανόνες.

Το μπλοκ δεν είχε άλλη επιλογή από το να αποδεχτεί μια μονόπλευρη εμπορική συμφωνία με τον Τραμπ και να καλύψει το κενό που άφησε η υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, καθώς αντιμετωπίζει μια υπαρξιακή απειλή από τη Ρωσία.

Την ίδια ώρα, η Κίνα έχει σημειώσει άνοδο σε τομείς όπως τα ηλεκτρικά οχήματα και οι καθαρές τεχνολογίες, ενσωματώνοντας τον εαυτό της στις αλυσίδες εφοδιασμού της Ευρώπης στη διαδικασία. Το Πεκίνο έχει επίσης ενισχύσει τους περιορισμούς στις κρίσιμες εξαγωγές και έχει θέσει επαχθείς απαιτήσεις στις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα.

Προς το παρόν, η ΕΕ δεν μπορεί να κάνει πολλά για τις ενέργειες της Κίνας — οι ευρωπαϊκές εταιρείες χρειάζονται πρόσβαση στην αγορά της Κίνας και στην παραγωγή της για την κατασκευή αγαθών.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν περιέγραψε την ανάγκη εδραίωσης της ευρωπαϊκής αυτονομίας σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι πέρυσι — καθώς και τους κινδύνους που εγκυμονεί η μη ταχεία ανάληψη δράσης.

«Η Ευρώπη είναι θνητή, μπορεί να πεθάνει και εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τις επιλογές μας», προειδοποίησε. «Αλλά αυτές οι επιλογές πρέπει να γίνουν τώρα».