Ενδείξεις μείωσης της φοροδιαφυγής μετά τα ηλεκτρονικά βιβλία

Σαρωτικούς ελέγχους ανά κλάδο επιχειρήσεων ξεκινά η ΑΑΔΕ, με βάση τα στοιχεία που έχουν δηλώσει ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις στην ηλεκτρονική πλατφόρμα myDATA.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η φορολογική διοίκηση έχει στα χέρια της ποιοτικά στοιχεία από τα δηλωθέντα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και με βάση αυτά θα διενεργήσει ένα μεγάλο ποσοστό στοχευμένων ελέγχων.

Είναι ενδεικτικό ότι σε μεγάλο κλάδο της ελληνικής οικονομίας διαπιστώθηκε ότι το 10% των επιχειρήσεων ξεφεύγει τόσο ως προς τα έσοδα όσο και ως προς τις δαπάνες από το υπόλοιπο 90% του κλάδου. Οι επιχειρήσεις που ανήκουν στο 10% μπαίνουν στο στόχαστρο του ελεγκτικού μηχανισμού προκειμένου να διαπιστωθεί γιατί υπάρχει αυτή η μεγάλη διαφορά συγκριτικά με τις υπόλοιπες επιχειρήσεις και επί της ουσίας εάν έχει παραβιασθεί η φορολογική νομοθεσία.

Όπως αναφέρει στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, με τα υπάρχοντα στοιχεία μπορούν να εντοπιστούν όχι μόνο ταχύτερα, αλλά και με μεγάλη αξιοπιστία, παραβατικές συμπεριφορές.

Παράλληλα, ένα σημαντικό στοιχείο το οποίο πλέον μπορεί να εξαχθεί με το πάτημα ενός κουμπιού είναι οι συνεργασίες μεταξύ των επιχειρήσεων. Ανά πάσα στιγμή ο ελεγκτής γνωρίζει όλες τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις και με τον τρόπο αυτό, εφόσον υπάρχουν υπόνοιες φοροδιαφυγής, ακόμα και κυκλώματα, ο έλεγχος "ανοίγει" αυτόματα. Επί της ουσίας, το ελεγκτικό κομμάτι έχει αυτοματοποιηθεί και οι περισσότερες πληροφορίες προκύπτουν από τα δεδομένα που παράγουν οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες.

Με βάση τα ανωτέρω, οι έλεγχοι το 2023 θα βασιστούν και στα στοιχεία που προκύπτουν από τα ηλεκτρονικά βιβλία με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, κυρίως αυτής που συντελείται στον τομέα του ΦΠΑ. Στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών τονίζει ότι από τη βελτίωση της συμμόρφωσης μπορούν να εισπραχθούν περίπου 1 δισ. ευρώ, ενώ από την άμεση φορολογία περίπου 500 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι θα έρθουν στο φως εισοδήματα που μέχρι σήμερα βρίσκονται εκτός φορολογίας. Σημειώνει, παράλληλα, ότι τα ηλεκτρονικά βιβλία θα συμβάλουν στον εντοπισμό ψευδών δηλώσεων πιστωτικών ΦΠΑ.

Όπως εξηγεί στέλεχος της φορολογικής διοίκησης, είναι πολύ εύκολο να διαπιστωθεί η φοροδιαφυγή σε έναν κλάδο. Συγκεκριμένα,οι επιχειρήσεις που έχουν μεγάλη διαφορά ως προς τα δηλωθέντα εισοδήματα, αλλά και στις δαπάνες, από τον μέσο όρο του κλάδου μπαίνουν στο στόχαστρο του ελεγκτικού μηχανισμού. Το στοιχείο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς σου δίνει έναν "μπούσουλα" για τη δραστηριότητα του κάθε κλάδου ξεχωριστά και τις δαπάνες που πραγματοποιεί.

Πλέον είναι γνωστά τα προβλήματα και οι ανάγκες του κάθε κλάδου. Τα στοιχεία αποστέλλονται και στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και με βάση αυτά μπορεί να γίνει καλύτερος σχεδιασμός της φορολογικής πολιτικής. Δεν είναι δηλαδή τα ηλεκτρονικά βιβλία απλώς ένα εργαλείο για τον ελεγκτικό μηχανισμό, αλλά και για την άσκηση φορολογικής πολιτικής. Μάλιστα, σημειώνει το ίδιο στέλεχος ότι, εάν τα στοιχεία υπήρχαν την περίοδο της πανδημίας, ο σχεδιασμός της κυβέρνησης θα μπορούσε να είναι στοχευμένος, ανάλογα με τους κλάδους που είχαν υποστεί τις μεγαλύτερες ζημιές.

Παράλληλα με τα στοιχεία που προκύπτουν από τα ηλεκτρονικά βιβλία, συμβολή στην προσπάθεια περιορισμού της φοροδιαφυγής θα έχει και το νέο ηλεκτρονικό όπλο "ΕλεγχοςLive". Τη στιγμή που διενεργείται ο επιτόπιος έλεγχος, οι ελεγκτές θα βλέπουν στο tablet τους το φορολογικό προφίλ των ελεγχόμενων. Θα μπορούν να διαπιστώσουν εάν έχουν ιστορικό παραβατικότητας, εάν έχουν υποβάλει τις δηλώσεις (φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ)και εάν έχουν διαβιβάσει τα στοιχεία στην ηλεκτρονική πλατφόρμαMyDATA.Αμέσως μετά τον έλεγχο θα εκδίδουν σημείωμα διαπιστώσεων και θα επιβάλλονται πρόστιμα και κυρώσεις.

Με βάση τον σχεδιασμό, οι επιτόπιοι έλεγχοι με tablets θα επεκταθούν σταδιακά σε όλες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της εμπορίας και της διάθεσης καυσίμων.

Μέσω της πλατφόρμας "ΕλεγχοςLive", οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ θα μπορούν σε πραγματικό χρόνο να διαπιστώνουν και να πιστοποιούν παραβάσεις.

Στρατηγικός στόχος της ΑΑΔΕ είναι η ψηφιοποίηση των ελέγχων για την αποτελεσματική καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, καθώς και η αναβάθμιση των υπηρεσιών προς τους πολίτες με περιορισμό της γραφειοκρατίας και του χρόνου για τη διεκπεραίωση των υποθέσεών τους.

Σχέδιο δράσης

Στο πλαίσιο αυτό, το σχέδιο δράσης προβλέπει ότι έως το τέλος του έτους, μεταξύ άλλων, θα ενεργοποιηθούν:

- Η ψηφιακή έκδοση φορολογικής ενημερότητας σε περιπτώσεις οφειλής με κριτήριο το προφίλ οφειλετών.

- Η πλήρης αυτοματοποίηση της διαδικασίας πίστωσης των υπερεισπράξεων στους λογαριασμούς των φορολογουμένων ή συμψηφισμού με άλλες οφειλές τους χωρίς την παρεμβολή οποιασδήποτε διοικητικής διαδικασίας και η ανάπτυξη διαδικτυακής υπηρεσίας (Web Service) με πιστωτικά ιδρύματα για περιορισμό υπερεισπράξεων.

- Η εφαρμογή κινητών συσκευών για σάρωση πινακίδων κυκλοφορίας και έλεγχο ακινησίας.

- Η επικαιροποίηση και επέκταση της εφαρμογής ψηφιακής υποβολής δηλώσεων Φόρου Κερδών από Τυχερά Παίγνια.

- Η αποδοχή καρτών εξωτερικού στις πληρωμές φορολογικών και τελωνειακών υποχρεώσεων.

- Η πλατφόρμα ψηφιακής υποβολής δηλώσεων λοιπών φόρων που υποβάλλονται χειρόγραφα.

- Η αυτόματη ενημέρωση βάσης Μητρώου Φορολογουμένων μέσω Διασύνδεσης με το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ).