Έρχεται νέα αύξηση στις ευρωπαϊκές τιμές του μοσχαρίσιου κρέατος-Καταρροϊκός πυρετός «χτυπά» την αγορά

Από ρεκόρ σε ρεκόρ οδεύουν οι τιμές του κρέατος μοσχαριού στη Γερμανία (τη μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης) -την ίδια στιγμή που στην Ελλάδα ήδη καταγράφεται αύξηση έως και 20% σε σχέση με πέρσι.

Σε σύγκριση με το καλοκαίρι του 2023, η αύξηση τιμών κρέατος από μοσχάρι κατά 50% στη Γερμανία, πολύ πάνω από το γενικό ποσοστό πληθωρισμού, σημειώνει δημοσίευμα της Handelsblatt.

Οι τιμές καταναλωτή στα κρεοπωλεία και τα σούπερ μάρκετ είναι πολλές φορές υψηλότερες, με τις τιμές ανά κιλό από 40 έως πάνω από 50 ευρώ για τις μοσχαρίσιες μπριζόλες καλής ποιότητας να μην αποτελούν εξαίρεση.

«Αυτή η εξέλιξη μπορεί να εξηγηθεί από τη μείωση των κοπαδιών βοοειδών. Μειώνονται κατά δύο, τρία, τέσσερα τοις εκατό κάθε χρόνο. Πολλές φάρμες κλείνουν και συχνά δεν υπάρχουν διάδοχοι» λέει ο Tim Koch, επικεφαλής της βιομηχανίας κρέατος στην Agrarmarkt Informations-Gesellschaft (AMI) στη Βόννη.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας, τον Μάιο του 2015, οι Γερμανοί αγρότες διατηρούσαν ακόμη 12,6 εκατομμύρια βοοειδή. Τον Μάιο του τρέχοντος έτους, ο αριθμός αυτός είχε μειωθεί σε μόλις 10,3 εκατομμύρια. Αυτό αναπόφευκτα σημαίνει ότι λιγότερα βοοειδή οδηγούνται σε σφαγή. Ενώ το εγχώριο κρέας δεν είναι σε καμία περίπτωση το μόνο κρέας που καταναλώνεται στη Γερμανία, ο αριθμός των βοοειδών μειώνεται επίσης και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. «Η ζήτηση για βοδινό κρέας έχει επίσης μειωθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά η προσφορά ζώων για σφαγή έχει γίνει πιο σπάνια», ανέφερε ο Tim Koch.

Ο καταρροϊκός πυρετός επιδείνωσε την κατάσταση

Η αύξηση των τιμών για το βόειο κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα επιδεινώθηκε προσωρινά από μια ζωική ασθένεια – ακίνδυνη για τον άνθρωπο – που περνάει από τις κτηνοτροφικές μονάδες από το φθινόπωρο του 2023: την καταρροϊκή νόσο του καταρροϊκού πυρετού. Το παθογόνο πλήττει όχι μόνο τα βοοειδή αλλά και τα πρόβατα και τις κατσίκες. Από τον Μάιο του 2024 έως τα τέλη Απριλίου 2025, το ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Friedrich Loeffler κατέγραψε 17.854 μολύνσεις από καταρροϊκή νόσο και η κορύφωση έχει πλέον περάσει.

«Συνολικά, καταγράφουμε σημαντικά λιγότερα κρούσματα φέτος, καθώς πολλά ζώα είχαν ήδη προσβληθεί πέρυσι», λέει μια εκπρόσωπος. «Η φυσική μόλυνση και η ισχυρή προθυμία για εμβολιασμό σε όλα τα ομοσπονδιακά κρατίδια έχουν μειώσει σημαντικά τον αριθμό των δυνητικά ευπαθών ζώων».

Η καταρροϊκή νόσος μεταδίδεται από τις σκνίπες, μια οικογένεια πολύ μικρών κουνουπιών που βρίσκονται παγκοσμίως. Αυτά είναι συνήθως πιο ενεργά τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο. «Μπορούμε να περιμένουμε κάποια νέα κρούσματα μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, αλλά ο αριθμός των κρουσμάτων δεν θα είναι ούτε κατά διάνοια κοντά στο επίπεδο του περασμένου έτους», λέει η βιολόγος.

Κανένα σημάδι αντιστροφής της τάσης

Ωστόσο, η μείωση των λοιμώξεων από καταρροϊκό πυρετό δεν ισοδυναμεί με το τέλος των αυξανόμενων τιμών. Τα θεμελιώδη στοιχεία δεν έχουν αλλάξει: λιγότεροι αγρότες εκτρέφουν λιγότερα βοοειδή. Το επάγγελμα της κτηνοτροφίας βοοειδών φαίνεται να έχει γίνει τόσο μη ελκυστικό που ακόμη και οι υψηλές τιμές δεν αλλάζουν τίποτα.

«Προς το παρόν δεν υπάρχουν σημάδια αντιστροφής στην κτηνοτροφία βοοειδών. Ακόμα κι αν κάποιος θα περίμενε ότι ορισμένες εκμεταλλεύσεις θα εκμεταλλεύονταν την τρέχουσα ευνοϊκή κατάσταση της αγοράς πριν τα παρατήσουν, η διαρθρωτική αλλαγή συνεχίζεται αμείωτη», λέει μια εκπρόσωπος της Γερμανικής Ένωσης Βοείου Κρέατος και Κρέατος.

Για τους αγρότες που δεν έχουν εγκαταλείψει την κτηνοτροφία βοοειδών, οι υψηλές τιμές παραγωγού είναι φυσικά ενθαρρυντικές.

Ωστόσο, πολλοί αγρότες ανησυχούν ότι η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών Mercosur της ΕΕ με τη Νότια Αμερική – η οποία δεν έχει ακόμη επικυρωθεί – θα μπορούσε να μειώσει ξανά τις τιμές σε αυτή τη χώρα. Η Βραζιλία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός βοείου κρέατος στον κόσμο με πάνω από 210 εκατομμύρια ζώα, και υπάρχουν επίσης τεράστια κοπάδια βοοειδών στην Ουρουγουάη, την Αργεντινή και τη Χιλή.

«Η συμφωνία της Mercosur είναι πιθανό να έχει μικρότερο αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή αγορά κρέατος από ό,τι πολλοί υποθέτουν. Στις επαναδιαπραγματεύσεις, οι πρόσθετοι όγκοι εισαγωγών περιορίστηκαν σημαντικά, έτσι ώστε στην περίπτωση του βοείου κρέατος, αυτό να αντιστοιχεί μόνο σε έναν πολύ μικρό όγκο, στο χαμηλό μονοψήφιο ποσοστό της ετήσιας παραγωγής της Νότιας Αμερικής», δήλωσε η Γερμανική Ένωση Βοείου Κρέατος.

Οι υψηλές τιμές παραγωγού δεν αντισταθμίζουν την απογοήτευση των αγροτών

Αλλά γιατί οι κτηνοτρόφοι βοοειδών τα παρατάνε όταν οι τιμές παραγωγού τόσο για το κρέας όσο και για το γάλα είναι υψηλές; Η Βαυαρική Ένωση Αγροτών αναφέρει διάφορους λόγους: σημαντικά γραφειοκρατικά βάρη και απαιτήσεις, υψηλό επενδυτικό κόστος και «κοινωνική πίεση». Το τελευταίο αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στα χρόνια κριτικής της συμβατικής γεωργίας από περιβαλλοντικούς ακτιβιστές και ακτιβιστές για τα δικαιώματα των ζώων, η οποία έχει απογοητεύσει πολλούς αγρότες.

Οι υψηλές τιμές παραγωγού δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι οι αγρότες θα αποκομίσουν τώρα τεράστια κέρδη. «Ειδικά στην πάχυνση ταύρων, είναι προφανές ότι ενώ οι τιμές έχουν αυξηθεί, το ίδιο έχει συμβεί και με το κόστος. Τα μοσχάρια ταύρων θα κοστίζουν σημαντικά περισσότερο το 2025 από ό,τι το προηγούμενο έτος, κατά καιρούς ακόμη και διπλάσια», λέει μια εκπρόσωπος της BBV. 

Εκτός από αυτό, η αγορά γεωργικών προϊόντων χαρακτηριζόταν πάντα από έντονες διακυμάνσεις. Για παράδειγμα, μόλις πριν από λίγα χρόνια, οι γαλακτοπαραγωγοί ειδικότερα υπέφεραν από χαμηλές τιμές που δεν κάλυπταν ούτε καν το κόστος τους.

Προς το παρόν, ωστόσο, υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις για μια ανανεωμένη φάση χαμηλών τιμών. «Δεν πιστεύω ότι οι τιμές του βοείου κρέατος θα υποχωρήσουν στο επίπεδο που είχαμε πριν από ενάμιση χρόνο. Θα εγκατασταθούμε σε υψηλότερο επίπεδο», λέει ο ειδικός σε θέματα κρέατος Koch στην Agrarmarkt Informations-Gesellschaft.