Έρχεται σύστημα αυτοματοποιημένου ελέγχου προσαύξησης περιουσίας – Πότε και πώς θα λειτουργήσει

Έρχεται από την 1η Ιανουαρίου του 2024 σύστημα αυτοματοποιημένου ελέγχου προσαύξησης περιουσίας, όπως αναφέρεται στην απόφαση A.1179/2023  της ΑΑΔΕ που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ. Το σύστημα αυτό θα αξιοποιεί τα δεδομένα του Αρχείου Χρηματοπιστωτικών Προϊόντων και Αναλυτικών Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών και στόχο θα έχει την ταχεία λήψη και επεξεργασία στοιχείων και πληροφοριών που αφορούν σε ελεγχόμενα πρόσωπα, κατά τρόπο τυποποιημένο και ενιαίο, προκειμένου να καταστεί ταχύτερος και αποτελεσματικότερος ο προσδιορισμός της φορολογητέας ύλης και συνεπώς αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη η φορολογική ελεγκτική διαδικασία, με τελικό σκοπό την περιστολή της φοροδιαφυγής, την προαγωγή του δημοσίου συμφέροντος και την εμπέδωση της φορολογικής δικαιοσύνης.

Η απόφαση

Η απόφαση αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:

A. Λειτουργία του Συστήματος

1. Συστήνεται Σύστημα Αυτοματοποιημένου Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας «Bank Account Nexus Crosscheck APPplication» – BANCAPP για την αυτοματοποιημένη διαβίβαση των αρχείων αιτημάτων άρσης απορρήτου χρηματοπιστωτικών δεδομένων που έχουν δημιουργηθεί στο ΟΠΣ ELENXIS της ΑΑΔΕ μέσω του ασύγχρονου κόμβου επικοινωνίας. Στόχος του BANCAPP αποτελεί η ταχεία λήψη και επεξεργασία στοιχείων και πληροφοριών που αφορούν σε ελεγχόμενα πρόσωπα, κατά τρόπο τυποποιημένο και ενιαίο, προκειμένου να καταστεί ταχύτερος και αποτελεσματικότερος ο προσδιορισμός της φορολογητέας ύλης και αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη η φορολογική ελεγκτική διαδικασία, με τελικό σκοπό την περιστολή της φοροδιαφυγής, την προαγωγή του δημοσίου συμφέροντος και την εμπέδωση της φορολογικής δικαιοσύνης.

Ειδικότερα μέσω του BANCAPP συλλέγονται και αξιοποιούνται τα δεδομένα του αρχείου χρηματοπιστωτικών προϊόντων και αναλυτικών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, των κινήσεων τραπεζικών λογαριασμών, λογαριασμών πληρωμών και λοιπών χρηματοοικονομικών προϊόντων και αναλυτικών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών των ΑΦΜ για τα οποία έχει εκδοθεί εντολή ελέγχου στο ΟΠΣ ELENXIS.

2. Το BANCAPP σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές, επιταχύνει τη διαδικασία του ελέγχου, προσδιορίζοντας την φορολογητέα ύλη κατ’ έτος, για κάθε ελεγχόμενο ΑΦΜ. Επισημαίνεται ότι τόσο η γραμμογράφηση όσο και οι προδιαγραφές, έχουν βασιστεί στο «Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών» καθώς και στο έργο της ομάδας υπό στοιχεία Α.Υ.Ο 4105/10-6-2015, με προσθήκες στηλών και βελτιώσεις λειτουργικότητας. Ειδικότερα η κάθε αναλυτική κίνηση χαρακτηρίζεται με κωδικούς σε νέα στήλη με το τίτλο «Κωδικοί Ελεγκτικής Υπηρεσίας – Κ.Ε.Υ» όπως αναφέρονται αναλυτικά στο Παράρτημα 8 του Παραρτήματος Α.

3. Τα αιτήματα άρσης αφορούν σε κάθε στοιχείο και πληροφορία για φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που τηρούνται στα ως άνω οριζόμενα ΥΠ, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας για την άρση του τραπεζικού και επαγγελματικού απορρήτου, καθώς και του απορρήτου των στοιχείων έναντι των αρχών και υπηρεσιών του δημοσίου όπως αυτές ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 4170/2013 και της αυτοματοποιημένης πρόσβασής τους στο σύστημα.

4. Για τη δημιουργία και υποβολή αιτήματος είναι απαραίτητη η γνώση και συμπλήρωση του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) του φυσικού ή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας για το οποίο πραγματοποιείται η άρση του τραπεζικού απορρήτου.

5. Κάθε αίτημα, πέρα από τα αναφερόμενα, στις περιπτώσεις 3 και 4 θα πρέπει να περιλαμβάνει επιπλέον:

– Μοναδικό αναγνωριστικό (un_ref_id) το οποίο συνδέει τις δομές μεταξύ τους, δημιουργώντας ένα συνεκτικό μηχανισμό αξιόπιστης ενημέρωσης.

Πρόσθετα Στοιχεία Μητρώου που αφορούν στο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα για το οποίο υποβάλλεται το αίτημα (Ονοματεπώνυμο, Επωνυμία).

– Το ημερολογιακό διάστημα ελέγχου (από – έως).

6. Κάθε αίτημα ελέγχεται έτσι ώστε να αποφεύγονται ερωτήματα που έχουν ήδη απαντηθεί στο παρελθόν και διατηρούνται στο BANCAPP Αυτή η πρόσθετη λειτουργικότητα, μετασχηματίζει το ερώτημα, διασταυρώνοντας τις ημερομηνίες που έχουν ζητηθεί στο παρελθόν. Αν υπάρχει επικάλυψη, προωθείται αυτοματοποιημένα στα ΥΠ μόνο το μέρος του αιτήματος που αφορά νέες ημερομηνίες. Ο χρήστης λαμβάνει απάντηση για το συνολικό αίτημα μέσω του BANCAPP.

7. Η πρόσβαση στο BANCAPP των Φορέων του άρθρου 1, πραγματοποιείται ηλεκτρονικά μέσω της Γενικής Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, η οποία λειτουργεί ως μοναδικός κόμβος διασύνδεσης και επικοινωνίας μεταξύ των Φορέων με τα ΥΠ.

8. Για την υποβολή αιτήματος άρσης πρέπει να έχουν προηγηθεί όλες οι απαραίτητες διαδικασίες έγκρισης της άρσης του τραπεζικού απορρήτου που προβλέπονται για τις ελεγκτικές υπηρεσίες, με ευθύνη του Προϊσταμένου της εκάστοτε υπηρεσίας.

9. Τα στοιχεία και οι πληροφορίες που διαβιβάζονται από το ΥΠ μέσω του BANCAPP αφορούν στις υποχρεώσεις των ΥΠ σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4557/2018 και δύναται να ανατρέχουν στην τελευταία δεκαετία από την ημερομηνία υποβολής κάθε αιτήματος παροχής πληροφοριών προς το BANCAPP.

10. Το αίτημα προωθείται από την υποδομή της ΑΑΔΕ μέσω του κόμβου ηλεκτρονικής διασύνδεσης και επικοινωνίας (όπως αυτός ορίζεται στο άρθρο 62 του ν. 4170/2013) στα ΥΠ. Τα ΥΠ υποχρεούνται σε απάντηση και αποστολή των αρχείων εντός δύο (2) εργάσιμων ημερών, με εξαίρεση στις περιπτώσεις που το αίτημα καταλαμβάνει ελεγχόμενο διάστημα μεγαλύτερο των πέντε ετών οπότε και η αποστολή των αιτούμενων αρχείων διενεργείται εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών.

11. Για την ταυτοποίηση αναζητούμενου ΑΦΜ στα πελατοκεντρικά συστήματα των ΥΠ ακολουθείται ο αλγόριθμος αναζήτησης που περιγράφεται στο Παράρτημα 1 του Παραρτήματος Α.

12. Για την εξασφάλιση της εμπιστευτικότητας της διαδικασίας, όλα τα φορολογικά ή/και χρηματοοικονομικά δεδομένα που ανταλλάσσονται κρυπτογραφούνται μέσω διαδικασιών ασύμμετρης κρυπτογράφησης. Οι λεπτομέρειες της διαδικασίας κρυπτογράφησης αποτυπώνονται στο κεφάλαιο 5 του Παραρτήματος Α.

13. Στις περιπτώσεις που, κατά τη διαδικασία της αυτοματοποιημένης πρόσβασης στο BANCAPP, από τις αρχές, υπηρεσίες και φορείς του Δημοσίου, ανακτηθούν στοιχεία και πληροφορίες που αφορούν πρόσωπα διαφορετικά από αυτά που περιλαμβάνονται στο αίτημά τους, αυτό δεν συνι-στά παραβίαση του επαγγελματικού και τραπεζικού απορρήτου, καθώς και του απορρήτου των στοιχείων, σύμφωνα με τη νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων. Οι αρχές, υπηρεσίες και φορείς του Δημοσίου υποχρεού-νται να καταστρέφουν αμελλητί τα στοιχεία αυτά, κατά τρόπο οριστικό και μη αναστρέψιμο και να ενημερώσουν τον Υπεύθυνο Τεχνικό Διαχειριστή για τις δικές του ενέργειες ώστε το BANCAPP να μην διατηρήσει τα σχετικά δεδομένα.

14. Η επικοινωνία των αιτημάτων μεταξύ της ΑΑΔΕ και των ΥΠ διενεργείται μέσω των υποδομών της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ. Η πληροφορία που ανταλλάσσεται μέσω των κανα-λιών διαβίβασης της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ αφορά στα στοιχεία της υποκείμενης στον έλεγχο οντότητας καθώς και στοιχεία σχετικά με την ανταπόκριση του ΥΠ στο αίτημα χωρίς να περιέχονται αναλυτικά οικονομικά στοιχεία ή κινήσεις.

15. Τα ΥΠ, μετά την αυθεντικοποίησή τους, μεταφορτώνουν στο G-Cloud, με τη χρήση API, τα Απαντητικά Αρχεία κάθε αιτήματος και διαβιβάζουν στον ασύγχρονο κόμβο τα σχετικά μηνύματα, που υποδεικνύουν:

• τον αριθμό των αρχείων που μεταφόρτωσαν με επιτυχία στο G-Cloud (header απαντήσεων).
• τα ονόματα των αρχείων που μεταφόρτωσαν επιτυ-χώς (detail απαντήσεων).

16. Στην περίπτωση ύπαρξης ενός συντακτικού λάθος στο Απαντητικό Αρχείο, αυτό απορρίπτεται κατά τη με-ταφόρτωσή του με μήνυμα αποτυχίας. Σε περίπτωση εντοπισμού, κατά το στάδιο επεξεργασίας των απαντήσεων, εννοιολογικών λαθών τα ΥΠ θα λαμβάνουν σχετικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προκειμένου να προβούν στην διόρθωση αυτών και τη μεταφόρτωση νέων αρχείων στο G-Cloud.

17. Η προθεσμία που δίνεται στα ΥΠ για την ορθή επανάληψη των δεδομένων που αποστέλλουν στο BANCAPP είναι δεκαπέντε (15) ημερολογιακές ημέρες από την ημερομηνία πρώτης αποστολής ενός απαντητικού αρχείου. Σε κάθε περίπτωση, μετά το πέρας της προθεσμίας υποβολής των απαντήσεων το ΥΠ οφείλει να στείλει σχετικό ενημερωτικό μήνυμα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας προς τον Τεχνικό Διαχειριστή και τον Επιχειρησιακό Υπεύθυνο με τα στοιχεία του απαντητικού μηνύματος για τις περαιτέρω ενέργειές τους.

18. Στην περίπτωση εντοπισμού ενός ποιοτικού λάθους στο Απαντητικό Αρχείο, το ΥΠ θα λάβει σχετικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προκειμένου να προβεί στη διόρθωση αυτού και τη μεταφόρτωση νέου αρχείου στο G-Cloud.

B. Διαδικασία ένταξης υπόχρεων προσώπων

1. Η παρακολούθηση των υφιστάμενων ΥΠ, που παρέχουν τα απαντητικά μηνύματα άρσης στο BANCAPP, ανατίθεται στην Ομάδα Υποστήριξης.

2. Όλα τα ΥΠ σύμφωνα με το άρθρο 62 παρ. 1 του ν. 4170/2013 οφείλουν να ενταχθούν στο BANCAPP.

3. Κάθε νέο ΥΠ που εντάσσεται στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, και το οποίο προσφέρει υπηρεσίες που σχετίζονται με τα ζητούμενα του Συστήματος, θεωρείται εξ ορισμού ΥΠ και οφείλει να ενταχθεί στο Σύστημα εντός 3 μηνών από την ημερομηνία έναρξης άσκησης των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την παρούσα. Απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη είναι η εκτέλεση δοκιμών συμμόρφωσης με τις τεχνικές προδιαγραφές του BANCAPP.

4. Κάθε ΥΠ οφείλει να υποβάλει τουλάχιστον 5 ημέρες πριν τη λήξη της προθεσμίας, Αίτημα Ένταξης στην Ομάδα Υποστήριξης στο οποίο μνημονεύονται τα στοιχεία του νομικού προσώπου, συμπληρωμένο σύμφωνα με το Υπόδειγμα «Δήλωσης Ένταξης – Αποδοχής Εμπιστευτικότητας ή μεταβολής Στοιχείων Υπόχρεου Προσώπου στο BANCAPP» (άρθρο 62Β και 63 του ν. 4170/2013) στο Παράρτημα Β. Η ανωτέρω προθεσμία ισχύει και στην περίπτωση γνωστοποίησης τυχόν μεταβολών στα στοιχεία του ΥΠ.

5. Σε περίπτωση διακοπής της λειτουργίας ή συγχώνευσης ΥΠ, η υποχρέωση πληροφόρησης εξακολουθεί να ισχύει, χωρίς να επιτρέπεται μεταβατικό χρονικό διάστημα μη αποστολής δεδομένων. Το ΥΠ που διακόπτει τη λειτουργία του/συγχωνεύεται, οφείλει να γνωστοποιήσει έγκαιρα τη συγκεκριμένη μεταβολή στην Ομάδα Υποστήριξης αναφέροντας το ΥΠ, που αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις του ή ότι άλλο προβλέπεται βάσει της σχετικής σύμβασης. Ακολούθως το ΥΠ που αναλαμβάνει τα συγκεκριμένα χαρτοφυλάκια θα πρέπει να υποβάλει δήλωση αποδοχής της υποχρέωσης διαβίβασης δεδομένων στο BANCAPP. Στη περίπτωση αυτή το ΥΠ που αναλαμβάνει την υποχρέωση του μη λειτουργούντος/ συγχωνευμένου ΥΠ βάσει της σχετικής σύμβασης, θα αποστέλλει για το πρώτο εξάμηνο από την ανάληψη της υποχρέωσης απάντηση για τα δεδομένα του μη λειτουργούντος/συγχωνευμένου ΥΠ εντός 5 εργασίμων ημερών.

Γ. Μορφότυποι και δομή των διαβιβαζομένων στοιχείων

1. Με το αίτημα ζητείται από τα ΥΠ της παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 4170/2013 να απαντήσουν για συγκεκριμένο ΑΦΜ Φυσικού ή Νομικού Προσώπου ή Νομικής Οντότητας για το χρονικό διάστημα που καλύπτει το BANCAPP, και για τους κατόχους ΑΦΜ που συνδέονται με το υπόχρεο πρόσωπο, σύμφωνα με τον Πίνακα 7.2 «ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΕΛΑΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ» του Παραρτήματος Α.

Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης θα παρατίθεται κατάλογος των ακόλουθων τύπων προϊόντων:

0= Αδιευκρίνιστο

1= Καταθετικός πρώτης ζήτησης

2= Καταθετικός προθεσμιακός

3= Χορηγητικός

4= Επενδυτικός (Παντός είδους χαρτοφυλάκια επενδυτικών προϊόντων και αξιογράφων, όπως αμοιβαία κεφάλαια, ομόλογα, μετοχές, τραπεζοασφάλιστρα, παράγωγα, Repos κ.λπ.)

5= Άλλος

6= Πιστωτική Κάρτα

7= Τραπεζική Θυρίδα

8= Λογ/σμός Πληρωμών

9= Προπληρωμένη κάρτα (prepaid)

10= Ηλεκτρονικό πορτοφόλι

2. Τα ΥΠ ανεβάζουν τα απαντητικά αρχεία διακριτά ανά αίτημα άρσης με τη χρήση κρυπτογραφημένου καναλιού επικοινωνίας (https).

3. Η δομή των απαντητικών αρχείων ορίζεται στα κεφάλαια 7 και 8 του Β’ μέρους του Παραρτήματος Α.

4. Η δομή των διαβιβαζόμενων αρχείων ορίζεται στο κεφάλαιο 2 του Β’ μέρους του Παραρτήματος Α.

Δ. Χρόνος έναρξης λειτουργίας

Ως ημερομηνία έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας του Ο.Π.Σ ορίζεται η 1/1/2024.

Τα ΥΠ που δεν έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία ένταξης μέχρι την ως άνω οριζόμενη ημερομηνία, δύ-νανται να υποβάλουν αίτημα παράτασης της προθεσμίας ένταξης στην παραγωγική λειτουργία του BANCAPP, το αργότερο εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024, αναφέροντας αναλυτικά τους λόγους αδυναμίας διαλειτουρ-γικότητας των Πληροφοριακών τους Συστημάτων με το BANCAPP.

Ε. Χρόνος διατήρησης των δεδομένων και του δικαιώματος πρόσβασης σε αυτά

Ο χρόνος διατήρησης των δεδομένων του BANCAPP ορίζεται βάσει της προθεσμίας εντός της οποίας η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να προβεί σε έκδοση πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 36 του ΚΦΔ.

Ο χρήστης του BANCAPP έχει δικαίωμα πρόσβασης στα δεδομένα μέχρι την ολοκλήρωση του ημερολογιακού έτους, για το έτος που αυτή χορηγήθηκε, και για έξι μήνες μετά από τη λήξη του ημερολογιακού έτους στην περίπτωση που η πρόσβαση δόθηκε το τελευταίο τρίμηνο του έτους ή έως την ολοκλήρωση του ελέγχου στο ΟΠΣ ELENXIS εφόσον αυτή επέλθει πριν παρέλθουν τα ανωτέρω οριζόμενα διαστήματα.