Η τεχνητή νοημοσύνη στη μάχη κατά των ρευματοκλοπών

Με την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης επιχειρεί ο ΔΕΔΔΗΕ να περιορίσει το πρόβλημα της κλοπής ηλεκτρικής ενέργειας από το δίκτυο, το κόστος της οποίας επιβαρύνει τους λοιπούς καταναλωτές, οι οποίοι πληρώνουν την αξία της κλεμμένης ενέργειας αλλά και τον ίδιο το Διαχειριστή.

Όπως αναφέρει ο ΔΕΔΔΗΕ διοργάνωσε πρόσφατα διαγωνισμό καινοτομίας με στόχο την ανάπτυξη αλγοριθμικών μοντέλων μηχανικής μάθησης για τον εντοπισμό των ρευματοκλοπών, ο οποίος συγκέντρωσε εντυπωσιακή συμμετοχή από 267 ομάδες, (εταιρείες και φυσικά πρόσωπα). Την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκαν οι νικητές: είναι οι ομάδες AETHON Engineering, Silentech και Dataminds που μοιράστηκαν έπαθλα συνολικής αξίας 30.000 ευρώ.

Οι διαγωνιζόμενοι επιχείρησαν να ανακαλύψουν τις παροχές στις οποίες γίνεται (ή έχει μεγάλες πιθανότητες να γίνεται) ρευματοκλοπή, εμβαθύνοντας σε μεγάλο όγκο δεδομένων που παρείχε ο Διαχειριστής στους διαγωνιζόμενους για οικιακές και επαγγελματικές χρήσεις, αναφορικά με:

1. Στοιχεία Παροχής,, όπως η ηλεκτρική τους ισχύς, η γεωγραφική θέση τους και η χρήση τους.

2. Στοιχεία του προμηθευτή

3. Αιτήματα που υποβλήθηκαν στον ΔΕΔΔΗΕ για αλλαγή προμηθευτή, διακοπή ηλεκτροδότησης λόγω χρέους κ.λπ και οι ημερομηνίες υποβολής των αιτημάτων.

4. Ύψος Κατανάλωσης και ημερομηνίες λήψης ενδείξεων.

5. Στοιχεία για εντοπισμό ρευματοκλοπής και ημερομηνία που έγινε η διαπίστωση

Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Έρευνας & Καινοτομίας του ΔΕΔΔΗΕ, Γιώργος Λούκος, ζητούμενο ήταν η ανάπτυξη ενός αλγοριθμικού μοντέλου το οποίο θα εντοπίζει τις παροχές στις οποίες υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνεται ρευματοκλοπή.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα μοντέλα που αναπτύχθηκαν από τους νικητές του διαγωνισμού είχαν ποσοστά επιτυχίας άνω του 70 %, δηλαδή οι καταναλωτές που υπεδείχθησαν ως πιθανοί ρευματοκλέπτες είχαν πράγματι, σε αυτό το ποσοστό, «συλληφθεί» από τις υπηρεσίες του ΔΕΔΔΗΕ για ρευματοκλοπή. Στοιχείο αξιολόγησης για την επιλογή των καλύτερων προτάσεων ήταν επίσης ο εντοπισμός και των παροχών στις οποίες δεν γίνεται ρευματοκλοπή.

Σε επόμενο στάδιο τα μοντέλα που είχαν τις καλύτερες επιδόσεις θα δοκιμαστούν σε μεγαλύτερα δείγματα πληθυσμού ώστε να επιβεβαιωθεί η αξιοπιστία τους. Ο τελικός στόχος του ΔΕΔΔΗΕ είναι να εντοπίζονται με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης οι παροχές στις οποίες υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνονται ρευματοκλοπές ώστε, αντίστοιχα, να γίνονται πιο στοχευμένοι και αποτελεσματικοί έλεγχοι.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής οι ρευματοκλοπές τα τελευταία χρόνια αντιστοιχούν στο 4,5 % της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας, ενώ ήταν 1-2 % πριν την οικονομική κρίση. Επιπλέον με την ενεργειακή κρίση έχει εκτοξευθεί και το κόστος της ενέργειας που «χάνεται. Η Αρχή έχει θέσει συγκεκριμένους στόχους μείωσης των ρευματοκλοπών με στόχο να εξαλειφθούν το 2031.

Όπως επισημαίνει ο κ. Λούκος, ο διαγωνισμός HEDNO Datathon ήταν δράση του πρώτου ελληνικού sandbox που σύστησε ο ΔΕΔΔΗΕ στον τομέα της ενέργειας (δηλαδή ενός οριοθετημένου, ελεγχόμενου περιβάλλοντος στο οποίο μπορούν να γίνουν δοκιμές μιας καινοτόμου εφαρμογής) που αποτελεί, όπως τονίζει, σημαντικό εργαλείο για την προσέλκυση και επιτάχυνση της καινοτομίας.

Το επόμενο πεδίο στο οποίο θα επιχειρηθεί η εξεύρεση καινοτόμων λύσεων από την πλευρά του Διαχειριστή, είναι η δημιουργία ενός ψηφιακού μοντέλου του δικτύου διανομής στο οποίο θα μπορούν π.χ. να «τρέχουν» σενάρια προσφοράς και ζήτησης να εντοπίζονται λύσεις σε πιθανά προβλήματα. Για παράδειγμα, πώς μπορούν να ελαχιστοποιούνται οι περικοπές παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ολοένα και συχνότερα τα δίκτυα όσο αυξάνεται η «πράσινη» παραγωγή.