Κρίσιμη η αυριανή σύνοδος για το καλώδιο Κρήτης-Κύπρου-Το αμερικανικό πρέσινγκ

Μηνύματα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Κύπρο αλλά και την βιομηχανία περιελάμβανε η χθεσινή συνέντευξη τύπου του Πρωθυπουργού στην ΔΕΘ, δίνοντας το στίγμα της κυβερνητικής πολιτικής με επίκεντρο τις τιμές του ρεύματος αλλά και την τύχη του ηλεκτρικού καλωδίου που μπαίνει αύριο στην πιο κρίσιμη περίοδο διαπραγματεύσεων.

«Αποτελεί ένα σημαντικό έργο ειδικά για την Κύπρο» δήλωσε χθες ο Πρωθυπουργός για τον Great Sea Interconnector και πρόσθεσε ότι οι δύο χώρες είναι σε διαπραγματεύσεις «και από την στιγμή που θα εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του έργου, οι όποιοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι θα ξεπεραστούν».

Στην αυριανή κρίσιμη σύνοδο για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου, την οποία συγκαλεί η Κυπριακή πλευρά  προσέρχεται ο υπουργός Ενέργειας κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης σε ένα ιδιαίτερο φορτισμένο κλίμα, την ώρα που οι διεργασίες βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού και οι εξελίξεις δεν ήταν αυτές που περίμενε η ελληνική πλευρά.

Αντί για την υλοποίηση όσων είχαν συμφωνηθεί την προηγούμενη Δευτέρα, 2 Σεπτεμβρίου σε τηλεδιάσκεψη παρουσία όλων των εμπλεκόμενων μερών, η Λευκωσία συνεχίζει να συντηρεί την αβεβαιότητα στο έργο καθώς δεν επιλύει τις ρυθμιστικές εκκρεμότητες που αποτελούν βασικό προαπαιτούμενο για να μην αναστείλει την κατασκευή του πρότζεκτ η Nexans.

Ο ρόλος των ΗΠΑ

Ιδιαίτερης σημασίας πάντως ήταν και οι δηλώσεις που έγιναν στην ΔΕΘ από τον Αμερικανό υφυπουργό για θέματα ενέργειας Τζέφρι Πάιατ αλλά και την Αμερικανίδα πρέσβειρα στη Λευκωσία, εξέλιξη που δείχνει την σημασία που έχει για τις ΗΠΑ το συγκεκριμένο έργο για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Η κ. Τζούλη Φίσερ επισήμανε ότι δεν είναι η στιγμή για να σκέφτονται οι δύο πλευρές μόνο τα χρήματα, λέγοντας ότι η Κύπρος έχει μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσει γιατί αργότερα θα είναι πολύ δύσκολο να επιστρέψει με κίνδυνο να μείνει να καίει μαζούτ την ώρα που υπάρχει ανάγκη για πράσινη μετάβαση.

Την ενόχλησή του με τις εξελίξεις του καλωδίου δεν έκρυψε και ο κ. Σκυλακάκης, ο οποίος δήλωσε από την Θεσσαλονίκη ότι μεταβαίνει στην Κύπρο υπό την προϋπόθεση ότι στις διαβουλεύσεις θα συμμετέχει και ο Πρόεδρος της Κύπρου κ. Νίκος Χριστοδουλίδης.

Ο τελευταίος  εμφανίστηκε ιδιαίτερα σκληρός τις προηγούμενες μέρες δηλώνοντας ότι «δεν θα φεσώσουμε ούτε το κράτος ούτε τους πολίτες» αναφερόμενος στην κατάληξη άλλων μεγάλων έργων στρατηγικής σημασίας όπως ο τερματικός σταθμός στο Βασιλικό. «Η απόφασή μας θα στηριχθεί σε πραγματικά δεδομένα και δεν θα έχει καμιά είτε εποικοδομητική ή όχι ασάφεια», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Κοινό μέτωπο για τις στρεβλώσεις

Πέραν του καλωδίου που αποκτά διαστάσεις γεωπολιτικής σημασίας και η τύχη του θα κριθεί σε πολιτικό επίπεδο, στο επίκεντρο της κυβέρνησης μπαίνουν και οι ακραίες διακυμάνσεις των τιμών στο ρεύμα στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Οι εξελίξεις των τελευταίων καλοκαιρινών μηνών  προκαλούν την άμεση και συντονισμένη αντίδραση της κυβέρνησης. «Κάτι δεν δουλεύει σωστά στην ευρωπαϊκή αγορά και θα δώσω αγώνα για να διορθωθούν αυτές οι στρεβλώσεις» είπε χθες ο κ. Μητσοτάκης, επισημαίνοντας ότι το target model δεν λειτούργησε. «Τις προσεχείς μέρες, θα αναδείξω το θέμα με επιστολή που θα στείλω στην πρόεδρο της Κομισιόν, για τις ακραίες διακυμάνσεις στις τιμές χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας» ανέφερε ο Πρωθυπουργός.

Τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης περιέγραψε το Σαββατοκύριακο στην ΔΕΘ και ο κ. Σκυλακάκης, προαναγγέλλοντας κοινό μέτωπο στις Βρυξέλλες με Ρουμανία και Βουλγαρία. Στόχος των τριών χωρών όπως είπε είναι να προχωρήσουν από κοινού, σε αίτημα στην Κομισιόν, να αναγνωρίσει τα χαρακτηριστικά των ενδημικών κρίσεων που εκτοξεύουν για λίγες ημέρες αλλά επαναλαμβανόμενα τις τιμές ενέργειας. Παράλληλα στόχος είναι να αναγνωρίσει η Κομισιόν την ευρωπαϊκή ευθύνη για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί εις βάρος των πολιτών και των οικονομιών των κρατών της ΝΑ Ευρώπης  έναντι της Δυτικής  και να δώσει τα περιθώρια για να βρεθούν λύσεις, ώστε να λειτουργήσει η ενιαία ευρωπαϊκή αγορά.

Στο πλαίσιο αυτό, όπως δήλωσε ο κ. Σκυλακάκης στο πάνελ του συνεδρίου South East Energy Forum, υπάρχει συμφωνία  με τους ομολόγους υπουργούς Ενέργειας Βουλγαρίας και Ρουμανίας, ότι το θέμα των υψηλών  τιμών ενέργειας στην Ν.Α Ευρώπη είναι θέμα ευρωπαϊκό και ότι απαιτείται κοινή δράση. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε μέσα στην Ευρώπη, σε διπλανές χώρες, μια Δυτική και μια Ανατολική, μπορεί να έχουμε διαφορές τιμών ενέργειας της τάξης των 500 ευρώ, διαφορές που δε δικαιολογούνται με κανένα τρόπο και δείχνουν ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στον τρόπο που λειτουργεί το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό σύστημα και οι διασυνδέσεις του.

Η έλλειψη ηλεκτρικών διασυνδέσεων αλλά και οι αλγόριθμοι που τις ελέγχουν βρίσκονται πίσω από τις τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές στην Ν.Α Ευρώπη, αν είναι από τη λάθος μεριά των συνόρων ανέφερε χαρακτηριστικά.

Προτεραιότητα τα νοικοκυριά

Όσον αφορά τα αιτήματα της βιομηχανίας για μείωση του ενεργειακού κόστους ο Πρωθυπουργός επανέλαβε χθες ότι προτεραιότητα είναι τα νοικοκυριά, λέγοντας ότι η βιομηχανία έχει την εναλλακτική δυνατότητα να αντιμετωπίσει το αυξημένο κόστος μέσω διμερών συμβολαίων (PPA’s).

O κ. Μητσοτάκης εκτίμησε πάντως ότι από τα τέλη Σεπτεμβρίου οι ενεργειακές τιμές θα υποχωρήσουν και το ζήτημα της βιομηχανίας είναι υπό εξέταση.