Μέτρα στήριξης από τις τράπεζες για τα θύματα του "Daniel"

Γρήγορα αντανακλαστικά επέδειξαν τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης με στόχο τη στήριξη των δανειοληπτών από τις τραγικές επιπτώσεις της κακοκαιρίας "Daniel". Το πρωτοφανές καιρικό φαινόμενο που έπληξε τη Θεσσαλία την προηγούμενη εβδομάδα προκάλεσε, εκτός από την απώλεια ανθρώπινων ζωών και τον θάνατο χιλιάδων ζώων, ανυπολόγιστες ζημιές στην ακίνητη περιουσία και τις επιχειρήσεις των κατοίκων της περιοχής.

Σύμφωνα με την ενημέρωση που παρείχε σχετικά η Ελληνική Ένωση Τραπεζών στο επιτελείο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με επικεφαλής τον Κωστή Χατζηδάκη την Τετάρτη, η έκθεση των τραπεζών στην περιοχή υπολογίζεται στα επίπεδα των 1,5 δισ. έως 2 δισ. ευρώ. Από την πλευρά των servicers, τα ανοίγματα στις πληττόμενες περιοχές εκτιμάται ότι αγγίζουν τα 2,5 – 3 δισ. ευρώ.

Τι ισχύει για τα ενήμερα δάνεια

Η πρώτη αντίδραση από τον τραπεζικό κλάδο ήρθε από τη Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας, η οποία ήδη από τα πρώτα 24ωρα της καταστροφής ανακοίνωσε οριζόντια αναστολή δόσεων σε ορίζοντα τριών μηνών για τους συνεπείς δανειολήπτες και εξάμηνη αναστολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης για τους "κόκκινους" οφειλέτες.

Λίγες ημέρες αργότερα, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών ανακοίνωσε οριζόντια προστασία για όλα τα ενήμερα δάνεια έως τις 31 Δεκεμβρίου, συμπεριλαμβανομένων όσων παρουσιάζουν καθυστερήσεις κάτω των 90 ημερών.

Στο μέτρο της αναστολής των δόσεων περιλαμβάνονται όλοι οι οφειλέτες οι οποίοι εμπίπτουν στις πληττόμενες περιοχές, χωρίς να απαιτείται, προς το παρόν, πρόσθετη πιστοποίηση. 

Αυτό που είναι, όμως, απαραίτητο είναι οι πληττόμενοι οφειλέτες να επικοινωνήσουν με το κατάστημα της περιοχής τους ή να απευθυνθούν στην τράπεζα μέσα από τα ηλεκτρονικά κανάλια επικοινωνίας, κοινοποιώντας τη δυσμενή κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει λόγω της φυσικής καταστροφής. Επιπλέον, οι τράπεζες ανακοίνωσαν ότι αναστέλλουν το σύνολο των διαδικασιών δικαστικής και εξώδικης είσπραξης απαιτήσεων για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2023.

Τέλος, η ΕΕΤ ανακοίνωσε ότι προχωρά σε δωρεά 50 εκατ. ευρώ με στόχο τη συνδρομή της Πολιτείας στην ανοικοδόμηση των πλημμυρισμένων περιοχών και την αποκατάσταση των υποδομών στην περιοχή της Θεσσαλίας.

Τι ισχύει για τα ρυθμισμένα (κόκκινα) δάνεια

Το πρώτο βήμα έγινε από την πλευρά της κυβέρνησης, που ανακοίνωσε διά στόματος πρωθυπουργού την αναστολή όλων των πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης (πλειστηριασμών κ.λπ.) στην περιφέρεια της Θεσσαλίας για διάστημα έξι μηνών. Η αναστολή κατοχυρώθηκε αρχικά με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και κατόπιν με ΦΕΚ έως τις 10 Νοεμβρίου, προκειμένου να δοθεί ο αναγκαίος χρόνος ώστε να προσδιοριστεί η έκταση των ζημιών και να οριστικοποιηθούν οι διαδικασίες πιστοποίησης των πλημμυροπαθών.

Ειδική ανακοίνωση έχουν κάνει για τους πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας οι servicers, οι οποίοι διευκρίνισαν ότι για τον επόμενο μήνα δεν θα γίνονται οχλήσεις οφειλετών στην περιοχή, ανεξαιρέτως, ενώ τουλάχιστον για το επόμενο δίμηνο δεν θα λαμβάνεται κανένα δικαστικό μέτρο εις βάρος των "κόκκινων" οφειλετών στην περιοχή. Οι εταιρείες διαχείρισης καλούν τους πλημμυροπαθείς που εξυπηρετούν ρύθμιση ή έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές να έρχονται σε επικοινωνία μαζί τους προκειμένου να αναζητήσουν κάποια προσωποποιημένη λύση η οποία να αρμόζει στις ανάγκες κάθε περίπτωσης. 

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, η Ένωση των Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Πιστώσεις (ΕΕΔΑΠ) προετοιμάζει πρόσθετα μέτρα αρωγής των επιλέξιμων δανειοληπτών, εφαρμόζοντας οριζόντιες αναστολές δόσεων (moratoria), αντίστοιχα με αυτά που ανακοίνωσαν οι τράπεζες. Ένα ζήτημα που μένει να διευκρινιστεί, μεταξύ άλλων, είναι η διαχείριση των τόκων που αναλογούν στο διάστημα κατά το οποίο έχει "παγώσει" η καταβολή δόσης.
Σημειώνεται δε ότι οι servicers εντάσσουν στα ανωτέρω μέτρα, εκτός από τους πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας, και τους πυρόπληκτους του Έβρου, καθώς και όσους δανειολήπτες έχουν πληγεί από τα ακραία καιρικά φαινόμενα στη χώρα τούς τελευταίους μήνες.

"Ανοιχτός" ο εξωδικαστικός

Άγνωστος παραμένει προς το παρόν ο μηχανισμός στήριξης των οφειλετών που έχουν εντάξει τα χρέη τους προς τράπεζες και Δημόσιο στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι η Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, με επικεφαλής τη Θεόνη Αλαμπάση, βρίσκεται σε πυρετώδεις διαβουλεύσεις με τους πιστωτές προκειμένου να καταλήξουν σε μια κοινώς αποδεκτή και λειτουργική φόρμουλα διαχείρισης τυχόν καθυστερήσεων εκ μέρους των οφειλετών του εξωδικαστικού.

Διαβούλευση με τον Επόπτη για τα moratoria

Μπορεί οι τράπεζες να προχώρησαν άμεσα σε ανακοίνωση μέτρων στήριξης των πληγέντων δανειοληπτών, συμπεριλαμβανομένης της αναστολής δόσεων για το επόμενο τρίμηνο, ωστόσο στο παρασκήνιο καταβάλλονται υπεράνθρωπες προσπάθειες η πρωτοβουλία να ενταχθεί στο εποπτικό πλαίσιο που διέπουν οι κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (ΕΒΑ).

Πηγές του Capital.gr με γνώση των διαδικασιών αναφέρουν ότι ήδη έχει γίνει κρούση στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) στη Φρανκφούρτη εκ μέρους των συστημικών τραπεζών και της Τράπεζας της Ελλάδος, προκειμένου να βρεθεί η μεθοδολογία ούτως ώστε το "πάγωμα" των δανείων της Θεσσαλίας να μην προκαλέσει τη δημιουργία νέων κόκκινων δανείων.

Το ζήτημα αυτό κρίνεται ιδιαιτέρως κρίσιμο, τόσο λόγω της μαραθώνιας προσπάθειας των τραπεζών να μειώσουν περαιτέρω το απόθεμα των κόκκινων δανείων −που δεν υπερβαίνει πλέον τα 9 δισ. ευρώ− όσο και λόγω των ανησυχιών ότι οι ζημιές στις κατοικίες και τις επιχειρήσεις στις περιοχές που πλημμύρισαν δεν θα αντιμετωπιστούν σύντομα. Εφόσον οι ανησυχίες επαληθευτούν, είναι βέβαιο ότι μεγάλη μερίδα δανειοληπτών θα χρειαστεί ενδεχομένως μεγαλύτερο διάστημα αναστολής δόσεων προκειμένου να ορθοποδήσει και να μπορέσει να εξυπηρετήσει ξανά τις δανειακές του υποχρεώσεις.

Ταυτόχρονα, στο τραπέζι των αρμοδίων βρίσκονται προτάσεις για τον χαμηλότοκο και με διαδικασίες "fast track" δανεισμό των δανειοληπτών της Θεσσαλίας, με σκοπό να ανοικοδομήσουν τις επιχειρήσεις τους και να αποκαταστήσουν την ακίνητη και κινητή περιουσία τους ώστε να σταθούν ξανά όρθιοι. Προς την κατεύθυνση αυτή διερευνώνται τρόποι για μέγιστη αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνδυασμό με πρόσθετες λύσεις που παρέχονται από αρμόδιους φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.