Ο Άρειος Πάγος διατάσσει την ένταξη και των οφειλών προς τον ΕΦΚΑ στον νόμο Κατσέλη

Την οριστική και αμετάκλητη ένταξη και των οφειλών στον ΕΦΚΑ στον νόμο Κατσέλη αποφάσισε στο ανώτατο επίπεδο η Ελληνική Δικαιοσύνη. Πρόκειται για την υπ’ αριθ. 997/2023 απόφαση του Δ΄ Πολιτικού Τμήματος του Αρείου Πάγου, με την οποία ρυθμίζονται και οι οφειλές του ΕΦΚΑ με τον νόμο Κατσέλη (ν.3863/2010) όπως τροποποιήθηκε από το ν.4336/2015 (νόμος Σταθάκη).

Η απόφαση δημοσιεύθηκε πριν από λίγες μέρες και σηματοδοτεί την αμετάκλητη στάση του Δικαστηρίου σχετικά με υποθέσεις που αφορούν την ένταξη οφειλών σε ασφαλιστικά ταμεία στις ευεργετικές διατάξεις του νόμου 3869/2010 και τη ρύθμισή τους.

Το σκεπτικό

Το δικαστήριο, στο ανώτατο επίπεδο, κρίνει αμετάκλητα ότι εντάσσονται στον νόμο Κατσέλη και οι οφειλές προς ΕΦΚΑ, παρά τις ενστάσεις αντισυνταγματικότητας του νόμου που ο ίδιος ο ΕΦΚΑ προτάσσει και επικαλείται. Ετσι, μπαίνει ένα τέλος στην πρακτική του ΕΦΚΑ και του Ελληνικού Δημοσίου να παρατείνουν δικαστικές διαδικασίες με ενστάσεις αντισυνταγματικότητας αυτής της ήδη ψηφισμένης διάταξης. 

Οπως αναφέρει δε ο δικηγόρος Κώστας Τσουκαλάς (το γραφείο του οποίου χειρίστηκε την υπόθεση), "...η συγκεκριμένη πρακτική είχε ως αποτέλεσμα το παράδοξο, το Ελληνικό Κράτος, όπως εκπροσωπείται από τον ΕΦΚΑ και το Ελληνικό Δημόσιο, να μην αποδέχεται την εφαρμογή των νόμων του Ελληνικού Κράτους”.

Αναίρεση

Η απόφαση εκδόθηκε όταν ο ΕΦΚΑ άσκησε αίτηση αναίρεσης κατά απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου της Αθήνας, η οποία είχε κάνει δεκτή την αίτηση υπαγωγής δανειολήπτριας - οφειλέτριας στον νόμο 3869/2010 (Κατσέλη), κρίνοντας πως πέραν των οφειλών της σε πιστωτικά ιδρύματα και funds, υπάγονται στο πλαίσιο ρύθμισης του και οι οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία και συγκεκριμένα οφειλές στον ΕΦΚΑ Μη μισθωτών (τέως ΟΑΕΕ).

Υπενθυμίζεται δε ότι με τον νόμο 4336/2015, εντάχθηκαν στο ρυθμιστικό πλαίσιο του ν.3869/2010 και οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία και ΔΟΥ. Όμως ο ΕΦΚΑ και το Ελληνικό Δημόσιο, με τις παραστάσεις τους στα Ειρηνοδικεία της χώρας, προέβαλαν ενστάσεις αντισυνταγματικότητας της συγκεκριμένης διάταξης, ισχυριζόμενοι πως ενδεχόμενη ρύθμιση των οφειλών στον ΕΦΚΑ με διαγραφή βασικής οφειλής παραβιάζει τις διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 1 και 5 και 22 παρ. 5 του Συντάγματος, από τις οποίες συνάγεται ότι η μέριμνα για την κοινωνική ασφάλιση αναγνωρίζεται από το Σύνταγμα ως θεσμική εγγύηση και συνεπώς ότι η πολιτεία οφείλει να εγγυάται τον θεσμό της κοινωνικής ασφάλισης με τη διασφάλιση της λειτουργίας βιώσιμων ασφαλιστικών επιχειρήσεων, σε υγιείς οικονομικές βάσεις.

Παραδοξότητα

Εν ολίγοις το Ελληνικό Κράτος δεν εφάρμοζε τους νόμους του Ελληνικού Κράτους. Ο Άρειος Πάγος με την υπ’ αριθ. 997/2023 απόφασή του απέρριψε τις ενστάσεις του ΕΦΚΑ, κρίνοντας πως "η διαδικασία ρυθμίσεως των χρεών εκ του Ν.3869/2010 δεν είναι διαδικασία αποδόσεως ή μη συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων. Δεν εξαρτάται από την υπαγωγή σε αυτόν τον νόμο, αν ο οφειλέτης θα λάβει σύνταξη, αλλά από αυτόν εξαρτάται μόνο η ρύθμιση των χρεών του συμπεριλαμβανομένων και των χρεών προς ασφαλιστικά ταμεία".

Οπως αναφέρει ο κ.Τσουκαλάς, "με την απόφαση αυτή μπαίνει τέλος σε μια διχογνωμία που ταλαιπώρησε επί πολλά χρόνια τους δανειολήπτες, στους οποίους η πολιτεία νομοθετικά έδωσε το δικαίωμα ρύθμισης των οφειλών σε ασφαλιστικά ταμεία, αλλά το ίδιο το κράτος έδινε μάχη για τη μην εφαρμογή του νόμου 4336/2015 στα δικαστήρια, αρνούμενο να αποδεχθεί την εφαρμογή της νομοθεσίας του.

Αυτό το ιστορικό παράδοξο δεν περιποιεί τιμή στο ελληνικό κράτος. Τα Ειρηνοδικεία και τα Πρωτοδικεία της χώρας που δικάζουν υποθέσεις του ν. 3869/2010 ως Εφετεία είχαν έως τώρα διαφορετική αντιμετώπιση στο ζήτημα, ενώ πολλές αποφάσεις είχαν απορρίψει την υπαγωγή των οφειλών προς στον ΕΦΚΑ στον νόμο 3869/2010 κάνοντας δεκτές τις ενστάσεις του ΕΦΚΑ. Η απόφαση του Δ΄ Πολιτικού Τμήματος του Αρείου Πάγου λύνει το γόρδιο δεσμό δικαιώνοντας την οφειλέτρια που προσέφυγε και ενέταξε και τις οφειλές προς τον ΕΦΚΑ στην αίτησή της. Ελπίζουμε η απόφαση αυτή να οδηγήσει σε αλλαγή στάσης τον ΕΦΚΑ που ακόμα και σήμερα προβάλλει στα δικαστήρια ενστάσεις αντισυνταγματικότητας κατά των νόμων του Ελληνικού Κράτους”.