Τα ελληνικά νοικοκυριά πληρώνουν ακριβά τον "πληθωρισμό απληστίας"

Την 3η μεγαλύτερη επίδοση εντός της ΕΕ στην αύξηση των τιμών που πληρώνουν οι καταναλωτές σε αγαθά και υπηρεσίες έχει για την Ελλάδα ο γνωστός πια ως "πληθωρισμός της απληστίας" που βρίσκεται στην επικαιρότητα με τα πρόστιμα που μοιράζει τον τελευταίο καιρό σε μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες. 

Σε ειδικό τμήμα της έκθεσης για τις φθινοπωρινές προβλέψεις της, η Κομισιόν επιχειρεί να αναλύσει το ύψους του πληθωρισμού κάθε χώρας, με βάση τους επιμέρους συντελεστές που τον διαμορφώνουν. Στη μέτρηση αυτή, η Επιτροπή εισάγει το όρο του "εγχώριου μοναδιαίου κέρδους", δηλαδή του κέρδους που έχει η κατασκευάστρια εταιρία για ένα προϊόν σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ. 

Με βάση αυτήν τη μέτρηση, η επιλογή των υπερκερδών για κάποιες επιχειρήσεις πλήττει -και θα πλήξει- περισσότερο την Ελλάδα, τη Ρουμανία και την Ουγγαρία για την τετραετία 2022-2025 

Ειδικά για την Ελλάδα, το υψηλό "εγχώριο μοναδιαίο κέρδος" θα φορτώνει τον πληθωρισμό από το 2022 έως και το 2025 με περίπου 1%, ενώ για την Ουγγαρία και τη Ρουμανία το ποσοστό θα είναι λίγο μεγαλύτερο. 

Με τον τρόπο αυτό η Κομισιόν εξηγεί με τον τρόπο της την εξόρμηση ελέγχων που έχει κάνει εδώ και καιρό το Υπουργείο Ανάπτυξης, το οποίο συγκρίνοντας τιμές προϊόντων που κυκλοφορούν σε πολλές χώρες εντός και εκτός ΕΕ, διαπιστώνει ότι στην Ελλάδα πωλούνται σε πολύ υψηλότερη τιμή. Με βάση άλλωστε τέτοιες πρακτικές, το ΥΠΑΝ επέβαλε χθες νέα πρόστιμα ύψους 1,67 εκατ. ευρώ σε δύο πολυεθνικές για υπερβολικό κέρδος. 

Παράλληλα βέβαια, η Επιτροπή στην έκθεση της -ενώ βλέπει για την Ελλάδα υποχώρηση του πληθωρισμού σε όρους εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή από το 9,3% το 2022 στο 4,3% φέτος, το 2,8% το 2024 και το 2,1% το 2025- σημειώνει ότι ο πληθωρισμός θα αργήσει να υποχωρήσει κάτω από το 2%, λόγω της αύξησης των εισοδημάτων (τα οποία θα πληρώνουν τις αυξημένες τιμές) και της ανόδου της αγοράς κατοικίας. 

Μοναδιαίο κόστος εργασίας 

Ο δεύτερος παράγοντας που καταγράφει η Επιτροπή για τον συντελεστή του πληθωρισμού είναι το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος. Η επίδραση αυτού του δείκτη στον πληθωρισμό της Ελλάδας, παρότι υπάρχουν ακόμη στρεβλώσεις στην αγορά εργασίας και σχέδιο για την αύξηση των μισθών, θα είναι της τάξης περίπου του 0,2-0,3%. Το γεγονός αυτό επιβεβαίωσε εμμέσως και ο Επίτροπος αρμόδιος για Οικονομικά Θέματα κ. Πάολο Τζεντιλόνι. Σε ερώτηση που του έγινε κατά την παρουσίαση των προβλέψεων, σχετικά με την επίδραση της αύξησης των μισθών στο πληθωρισμό, παραδέχθηκε ότι για την Ελλάδα η Επιτροπή δεν έχει διαπιστώσει κάποιο "σπιράλ" αυξήσεων από τους μισθούς στις τιμές. 

Οι φόροι 

Παραδόξως, οι έμμεσοι φόροι, αθροίζοντας τους λοιπούς παράγοντες που θα επιδρούν στο τωρινό και τον μελλοντικό πληθωρισμό, έχουν επίδραση μικρότερη από το μισθολογικό κόστος στην άνοδο των τιμών. Παρότι οι συντελεστές του ΦΠΑ που ισχύουν για την Ελλάδα είναι από τους υψηλότερους εντός της ΕΕ και στα καύσιμα επιβάλλεται το καθεστώς του ΦΠΑ επί του ήδη φορολογημένου καυσίμου με τον ειδικό φόρο κατανάλωσης, η επίδραση στον πληθωρισμό της εξεταζόμενης περιόδου είναι περίπου 0,1%. 

Αντίθετα, η Επιτροπή θεωρεί ότι τόσο η Ελλάδα όσο και οι υπόλοιπες χώρες θα έχουν ελάφρυνση από τη μεσοπρόθεσμη μείωση των τιμών πρώτων υλών και των καυσίμων.