Παρέμβαση Κωνσταντίνου Κεφαλογιάννη για το όριο ηλικίας εισαγωγής στη Σχολή Δικαστών

Ο Βουλευτής Ηρακλείου της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Κεφαλογιάννης με ερώτησή του προς Υπουργό Δικαιοσύνης, Γιώργο Φλωρίδη, θέτει το ζήτημα του 40ου έτους ως ανώτατου ορίου ηλικίας των υποψηφίων για τη συμμετοχή στον εισαγωγικό διαγωνισμό της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών.

Με το ν. 4871/2021, καθιερώθηκε το 40ο έτος ως ανώτατο όριο ηλικίας των υποψηφίων για τη συμμετοχή στον εισαγωγικό διαγωνισμό της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών, με ταυτόχρονη μείωση κατά 5 έτη σε σχέση με το προϋφιστάμενο νομικό πλαίσιο, το οποίο προέβλεπε το αντίστοιχο ηλικιακό όριο στα 45 έτη.

Η μείωση του παραπάνω ορίου ηλικίας από τα 45 στα 40 έτη έχει σημαντικό αντίκτυπο για δεκάδες υποψήφιους, κυρίως νομικούς που αποφασίζουν να διεκδικήσουν μια θέση στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών σε μεταγενέστερο στάδιο της σταδιοδρομίας τους. 

Πρόκειται για ένα θέμα που απασχολεί υποψηφίους για την Εθνική Σχολή Δικαστών  που με το νέο καθεστώς αποκλείονται λόγω της ως άνω μείωσης του ανώτατου ορίου ηλικίας  και θεωρούν τον αποκλεισμό τους ως μία έκφανση ηλικιακού ρατσισμού.

Ο Ηρακλειώτης Βουλευτής με την Ερώτησή του, μεταφέρει προς τον προς τον αρμόδιο Υπουργό τον παραπάνω προβληματισμό των υποψηφίων και ζητάει την αναθεώρηση του ορίου ηλικίας για την εισαγωγή στη Σχολή Δικαστών, επί τη βάσει απαιτούμενης τεκμηρίωσης με χρήση κοινωνικών δεικτών, που να αποτυπώνουν τις ανάγκες της Κοινωνίας για δικαστική προστασία, υπό το φως των συνταγματικών και ευρωπαϊκών εγγυήσεων ίσης μεταχείρισης και Κράτους Δικαίου. 

Η ερώτηση

"Όπως γνωρίζετε, με τη διάταξη του άρθρου 17 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4871/2021 (Α΄ 246), καθιερώθηκε το 40ο έτος ως ανώτατο όριο ηλικίας των υποψηφίων για τη συμμετοχή στον εισαγωγικό διαγωνισμό της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών, με ταυτόχρονη μείωση κατά 5 έτη σε σχέση με το προϋφιστάμενο νομικό πλαίσιο, το οποίο προέβλεπε το αντίστοιχο ηλικιακό όριο στα 45 έτη.

Και, βεβαίως, η παραπάνω τροποποίηση αποσκοπούσε στο να λειτουργήσει ως κίνητρο,  για τους δικαστικούς λειτουργούς, ώστε αυτοί, με την παραμονή τους στο Δικαστικό Σώμα επί ικανό χρόνο, να έχουν τη δυνατότητα και την προσδοκία να εξελιχθούν υπηρεσιακώς με την κατάληψη ανώτερων ή και ανώτατων βαθμών της δικαστικής ιεραρχίας, σε συνδυασμό με τη βούληση του συνταγματικού νομοθέτη, ο οποίος έχει θεσπίσει ανώτατο όριο ηλικίας παραμονής των δικαστών στην Υπηρεσία (το 65ο έτος για τους δικαστικούς λειτουργούς έως και τον βαθμό του εφέτη ή του αντεισαγγελέα εφετών και το 67ο έτος για τους ανώτερους βαθμούς). 

Ωστόσο, τα δεδομένα μεταβάλλονται, τα όρια συνταξιοδότησης αυξάνονται σε όλη την Ευρώπη φτάνοντας και ενίοτε υπερβαίνοντας ακόμη και τα 70 έτη, κάτι που δεν αποκλείεται να προβλεφθεί σε μελλοντική αναθεώρηση του Συντάγματος και για τους δικαστές, δεδομένου μάλιστα ότι, το Σύνταγμα του 1952 προέβλεπε όριο ηλικίας για τους ανώτατους δικαστές το 70ό και το Σύνταγμα του 1911 επέτρεπε το 75ο. Δηλαδή σε εποχές που το προσδόκιμο ζωής ήταν πολύ χαμηλότερο από σήμερα, και ο μέσος κοινωνικός ηλικιακός όρος πολύ χαμηλότερος από σήμερα.

Είναι γνωστό ότι, με την υπ΄αριθ. ΣτΕ 805/2025 κρίθηκε συνταγματική η καθιέρωση ανωτάτου ορίου ηλικίας για τη συμμετοχή στις εξετάσεις της Εθνικής Σχολής Δικαστών, με παράλληλη απόρριψη του αιτήματος για υποβολή προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ.

Στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να θέσω υπόψη σας ότι, η μείωση του εν θέματι ορίου από τα 45 στα 40 έτη μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται αμελητέα. Ωστόσο, έχει σημαντικό αντίκτυπο για δεκάδες υποψήφιους, κυρίως νομικούς που αποφασίζουν να διεκδικήσουν μια θέση στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών σε μεταγενέστερο στάδιο της σταδιοδρομίας τους. 

Οι  υποψήφιοι που αποκλείονται λόγω της ως άνω μείωσης του ανώτατου ορίου ηλικίας  από τα 45 στα 40 έτη, θεωρούν τον αποκλεισμό τους ως μία έκφανση ηλικιακού ρατσισμού και καταγγέλλουν για πρακτικές που αναιρούν την αξιοκρατία, με το κριτήριο της ηλικίας να υπερτερεί της ικανότητας και της προσπάθειας. Τη στιγμή μάλιστα που με την παραπάνω μείωση ορίου ηλικίας, μειώνεται ο μέσος όρος ηλικίας των δικαστών, χωρίς να υπάρχει αντίστοιχη μείωση στο μέσο όρο ηλικίας της Κοινωνίας, ο οποίος αυξάνει συνεχώς.

Ως αποτέλεσμα της κρινόμενης ρύθμισης, δημιουργείται μία αναντιστοιχία στην ηλικιακή κατανομή του Δικαστικού Σώματος με την ηλικιακή κατανομή του πληθυσμού, τον οποίον καλείται το πρώτο να υπηρετήσει, δηλαδή την Κοινωνία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το Κράτος Δικαίου. 

Μάλιστα, σύμφωνα με τους αποκλεισμένους υποψηφίους, το άρθρο 17 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4871/2021, δεν στηρίζεται σε τεκμηρίωση και αντίστοιχους κοινωνικούς δείκτες, που να αποτυπώνουν τις ανάγκες της Κοινωνίας για δικαστική προστασία, υπό το φως των συνταγματικών και ευρωπαϊκών εγγυήσεων ίσης μεταχείρισης και Κράτους Δικαίου. 

Επειδή, ο ηλικιακός ρατσισμός (ageism) δεν είναι απλώς ένα πολιτισμικό στερεότυπο αλλά αποτελεί μορφή διάκρισης που προσκρούει στις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της αναλογικότητας.

Επειδή, επ’ ευκαιρία της εν θέματι ρύθμισης δημιουργείται σοβαρός προβληματισμός σχετικά  με τον τρόπο που αντιμετωπίζεται η ηλικία στη δημόσια σφαίρα.

Επειδή, οι αποκλεισθέντες υποψήφιοι έχουν ήδη γνωστοποιήσει την πρόθεσή τους να προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στο Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επειδή, η αποτελεσματικότητα και ο εκσυγχρονισμός στην απονομή δικαιοσύνης, προϋποθέτουν ένα Δικαστικό Σώμα αντιπροσωπευτικό της ηλικιακής κατανομής της Κοινωνίας.  

Ερωτάστε :

Σκοπεύετε να επανεξετάσετε τη μείωση ανώτατου ορίου ηλικίας των υποψηφίων για τη συμμετοχή στον εισαγωγικό διαγωνισμό της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών από τα 45 έτη στα 40; Αν όχι γιατί, αν ναι τι σκοπεύετε να πράξετε και με ποιο χρονοδιάγραμμα;"