Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών: Στη μάχη κατά του ιού RSV μπαίνει για πρώτη φορά, ένα μονοκλωνικό αντίσωμα – και όχι εμβόλιο

Στη μάχη κατά του RSV (αναπνευστικός συγκυτιακός ιός) μπαίνει για πρώτη φορά, ένα μονοκλωνικό αντίσωμα – και όχι εμβόλιο – που εντάσσεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων 2025-2026. Το νέο «όπλο» στη φαρέτρα της δημόσιας υγείας –ένα μονοκλωνικό αντίσωμα κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV)- σηματοδοτεί παράλληλα και μια ιστορική αλλαγή στη λογική της πρόληψης των λοιμώξεων στη βρεφική ηλικία.

Το Nirsevimab συστήνεται πλέον από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών για παθητική ανοσοποίηση νεογνών, βρεφών και παιδιών έως δύο ετών, κατά την περίοδο αυξημένης κυκλοφορίας του ιού στη χώρα (από Νοέμβριο έως Μάρτιο).

Οι παιδίατροι χαρακτηρίζουν την εξέλιξη ως πολύ σημαντική, την οποία μάλιστα ανέμεναν εδώ και καιρό.

Η Άννα Παρδάλη, παιδίατρος και αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, υποστηρίζει πώς θα επηρεάσει θετικά τη νοσηρότητα του φετινού χειμώνα.

«Η έγκριση από την Επιτροπή Εμβολιασμών της χορήγησης του μονοκλωνικού αντισώματος κατά του RSV στον τακτικό εμβολιασμό των βρεφών είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό, δεν το συζητάμε. Εγώ νομίζω ότι πραγματικά αυτό θα καθορίσει ένα πολύ σημαντικό πλήγμα στη νοσηρότητα του χειμώνα», τονίζει η παιδίατρος.

Σε αντίθεση με τα εμβόλια, που ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα για να παράγει αντισώματα, το μονοκλωνικό αντίσωμα παρέχει έτοιμη ανοσία, δηλαδή μεταφέρει έτοιμα αντισώματα στον οργανισμό του βρέφους, προσφέροντας άμεση προστασία από τον ιό RSV.

Η κα.Παρδάλη επισημαίνει ότι η προστασία των βρεφών θα έχει πολλαπλασιαστικό όφελος και στον ενήλικο πληθυσμό, καθώς ο RSV δεν αφορά μόνο τα παιδιά:

«Ο RSV, εκτός από τα παιδιά, είναι σημαντική πηγή νοσηρότητας και στους ηλικιωμένους. Έχουν δει ότι στους ηλικιωμένους είναι και πιο σοβαρές οι επιπλοκές, λόγω της ηλικίας και των υποκείμενων νοσημάτων. Στα παιδιά η λοίμωξη συνήθως έχει καλύτερη έκβαση, αλλά προκαλεί μεγάλες ταλαιπωρίες και μαζικές νοσηλείες».

Οι οδηγίες του Υπουργείου Υγείας

Σύμφωνα με την πρόσφατη επικαιροποιημένη εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας, το Nirsevimab χορηγείται ενδομυϊκά σε μία δόση, ανάλογα με το βάρος του παιδιού:

50 mg εάν το βρέφος ζυγίζει κάτω από 5 κιλά

100 mg εάν ζυγίζει 5 κιλά και άνω

Η σύσταση αφορά τρεις βασικές κατηγορίες:

Νεογνά που γεννιούνται μεταξύ 1 Νοεμβρίου και 31 Μαρτίου, των οποίων η μητέρα δεν έχει εμβολιαστεί για RSV κατά την εγκυμοσύνη. Το Nirsevimab πρέπει να χορηγείται πριν την έξοδο από το μαιευτήριο ή το αργότερο εντός 7 ημερών από τη γέννηση.

Βρέφη κάτω των 6 μηνών με παράγοντες κινδύνου (π.χ. πρόωρα, με βρογχοπνευμονική δυσπλασία, συγγενείς καρδιοπάθειες, ανοσοκαταστολή, κυστική ίνωση κ.ά.) των οποίων η μητέρα δεν εμβολιάστηκε στην εγκυμοσύνη.

Παιδιά 6 έως 24 μηνών με τους ίδιους παράγοντες κινδύνου, στα οποία χορηγείται δόση 200 mg σε δύο ενέσεις.

Η προστασία διαρκεί για όλη την περίοδο κυκλοφορίας του RSV, ενώ το μονοκλωνικό αντίσωμα μπορεί να χορηγηθεί ταυτόχρονα με τα εμβόλια ρουτίνας της βρεφικής ηλικίας.

Η χορήγηση του προβλέπεται μέσα στα νοσοκομεία και τα μαιευτήρια, πριν από την έξοδο του νεογνού, εφόσον πληροί τα κριτήρια, λέει η παιδίατρος:

«Η σύσταση το λέει καθαρά: να γίνεται πριν την έξοδο από το μαιευτήριο, στα νεογέννητα που γεννιούνται την περίοδο της έξαρσης του RSV. Άρα θα χορηγείται στα νοσοκομεία», εξηγεί η κ. Παρδάλη.

Τι ισχύει για τις μητέρες που έχουν εμβολιαστεί για τον RSV

Τα βρέφη κάτω των 6 μηνών που γεννιούνται από εμβολιασμένες μητέρες προστατεύονται από τα μητρικά αντισώματα και δεν χρειάζονται τη χορήγηση του μονοκλωνικού αντισώματος, εκτός από ειδικές περιπτώσεις – όπως πρόωρος τοκετός πριν την 34η εβδομάδα, τοκετός εντός 14 ημερών από τον εμβολιασμό, ή ανοσοκαταστολή της μητέρας.

Η παιδίατρος σημειώνει ότι η καθιέρωση της προληπτικής αυτής παρέμβασης θα έχει και οικονομικό όφελος για το ΕΣΥ:

«Τα περιστατικά RSV γεμίζουν τα νοσοκομεία το χειμώνα. Γενάρη, Φλεβάρη –και καμιά φορά και Δεκέμβρη– μπορεί να είναι με RSV τα μισά παιδάκια. Όταν βλέπουν οι κρατικοί φορείς το κόστος από τις επιπλοκές του RSV, τότε συμφέρει το μονοκλωνικό αντίσωμα, παρότι είναι πολύ ακριβό. Κοστίζει, όμως, πιο πολύ μια επιπλοκή, μια νοσηλεία, από την προληπτική χορήγηση».

Πρόκειται για μια απόφαση που αναμένεται να μειώσει θεαματικά τις εισαγωγές βρεφών με λοίμωξη RSV, να αποσυμφορήσει τα παιδιατρικά νοσοκομεία και να προστατεύσει έμμεσα τους ευάλωτους ενήλικες, καταλήγει η κα. Παρδάλη:

«Λογικά, πιστεύω ότι μπορεί τον πρώτο καιρό να υπάρξει λίγη επιφύλαξη, αλλά μετά θα καθιερωθεί. Γιατί από τον RSV δεν υπάρχει περίπτωση να μην κολλήσουν τα βρέφη. Και αυτά που είναι κάτω του έτους –ένα στα δύο– μπαίνουν νοσοκομείο. Είναι ώρα να το προλάβουμε αυτό».