Η «ακτινογραφία» της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων - Τι έδειξαν τα στοιχεία

Η ανάγκη αξιολόγησης στο Δημόσιο βρέθηκε τις τελευταίες ημέρες στο επίκεντρο της επικαιρότητας λόγω των αστοχιών που οδήγησαν στη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη και της συνακόλουθης πρότασης του πρωθυπουργού για συνταγματική κατοχύρωσή της.

Το προσωπικό του δημοσίου τομέα πάντως αξιολογείται κάθε έτος και μάλιστα τις επόμενες μέρες ολοκληρώνεται η διαδικασία για την αξιολογική περίοδο 2024, με βάση το νέο σύστημα που έκανε πρεμιέρα πέρυσι. Λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη τα στοιχεία της περυσινής αξιολόγησης, που φέρνει στη δημοσιότητα το ΑΠΕ, εξάγεται το συμπέρασμα ότι σε πολλές περιπτώσεις αξιολογητές κρίνουν μάλλον χαλαρά τους υφισταμένους τους παρουσιάζοντάς τους με ικανότητες που στην πραγματικότητα δεν διαθέτουν, πρακτική συνηθισμένη στο παρελθόν όποιο σύστημα αξιολόγησης κι' αν εφαρμόζεται.

Οι επιτελείς του υπουργείου Εσωτερικών προχωρούν στην επεξεργασία των δεδομένων εξάγοντας συγκεκριμένα και ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τους προϊσταμένους, αλλά και την εποπτεία του συνολικού διοικητικού έργου μέσω των αρμοδιοτήτων των υφισταμένων τους.

Από τους 595.676 που είναι το μόνιμο προσωπικό του Δημοσίου στις διατάξεις του σχετικού Ν. 4940/22 υπάγονται περίπου 189.000 (164.000 υπάλληλοι, 25.000 προϊστάμενοι), καθώς από το συγκεκριμένο σύστημα εξαιρούνται οι ένστολοι, οι κληρικοί, οι εκπαιδευτικοί και οι πανεπιστημιακοί.

Για το αξιολογικό έτος 2023, για το οποίο υπάρχουν πλήρη στοιχεία, υποβλήθηκαν 166.350 αξιολογήσεις. Από αυτές οι 39.394 κρίθηκαν ότι οι αξιολογούμενοι είναι υπάλληλοι «υψηλής απόδοσης», αλλά χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη που αξιοποιεί το υπουργείο Εσωτερικών διαπιστώθηκε ότι δεν πληρούν τα θεσπισμένα κριτήρια και ως εκ τούτου οι αξιολογήσεις απορρίφθηκαν. Για άλλες 11.000 περιπτώσεις εξετάζεται εάν πληρούν τα κριτήρια υψηλής απόδοσης, τα οποία διαπιστωμένα ικανοποιούν μόλις 4.259 υπάλληλοι. Στον αντίποδα 1.390 υπάλληλοι κρίθηκαν ότι είχαν χαμηλή απόδοση, καθώς δεν πέρασαν τον «πήχη» σε τουλάχιστον τρεις από τις εννέα δεξιότητες που έχουν τεθεί ως κριτήρια.

Για το προσωπικό που υστερεί προβλέπεται η αξιοποίηση «εργαλειοθήκης» άμεσης βελτίωσης της επίδοσης με εκπαίδευση και σεμινάρια που βασίζονται στις ατομικές εκπαιδευτικές ανάγκες του κάθε υπαλλήλου. Μέχρι σήμερα, έχουν εκπονηθεί 3.941 εκπαιδευτικά προγράμματα προκειμένου να ικανοποιηθούν τα 101.404 αιτήματα εκπαιδεύσεων. Περισσότεροι από 68.000 υπάλληλοι έχουν ήδη εκπαιδευτεί, ενώ για τις υπόλοιπες περιπτώσεις η εκπαιδευτική διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη.

Η εκπαίδευση υλοποιείται μέσα από πέντε μεθόδους και συγκεκριμένα με μάθηση στον χώρο εργασίας, με παρακολούθηση εκπαιδευτικού προγράμματος από το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ), μέσω του θεσμού του mentoring (έμπειρα στελέχη καθοδηγούν νεοεισερχόμενους), με τη μέθοδο του coaching για Γενικούς Διευθυντές (για ανάπτυξη ηγετικών ικανοτήτων και ενίσχυση αποδοτικότητας) και με επιμόρφωση από άλλους φορείς.

Σημαντικό κίνητρο για την αύξηση της απόδοσης εκτιμάται ότι θα αποτελέσει το λεγόμενο μπόνους παραγωγικότητας που από φέτος διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του.

Η ανταμοιβή θα είναι αποτέλεσμα της επίτευξης συγκεκριμένων και μετρήσιμων στόχων που καθορίζονται από την Επιτροπή Κινήτρων και Ανταμοιβής (αποτελείται από υπηρεσιακά στελέχη και τους αρμόδιους γενικούς γραμματείς), με βάση τις προτεραιότητες ανά υπουργείο. Θα καταβάλλεται εφάπαξ και το ύψος του θα φτάνει κάθε έτος έως το 15% του ετήσιου βασικού μισθού.

Στοχοθεσία
Η τελική βαθμολογία στην αξιολόγηση των προϊσταμένων βασίζεται κατά μεγάλο μέρος στον βαθμό επίτευξης των στόχων που έχουν τεθεί στην οργανική μονάδα που προΐσταται ο καθένας.

Οι περίπου 25.000 προϊστάμενοι 1.400 οργανικών μονάδων του δημοσίου τομέα έθεσαν για την περσινή χρονιά 180.000 στόχους, μέσω του νέου συστήματος στοχοθεσίας στη δημόσια διοίκηση. Οι στόχοι αφορούσαν στην εκπλήρωση του σχεδιασμού που είχε τεθεί σε επίπεδο κάθε οργανικής μονάδας για το 2024 και συμβαδίζουν με τις προτεραιότητες που έχει θέσει το Μέγαρο Μαξίμου ανά Υπουργείο.

Από την μέχρι τώρα επεξεργασία των στόχων αναδεικνύεται ότι έχουν καταχωρηθεί μετρήσεις σε ποσοστό 90% του συνολικού αριθμού των στόχων για την περσινή χρονιά. Παράλληλα, μόνο στο 11% των στόχων σημειώνεται υπέρβαση. Την ίδια στιγμή, επίτευξη των στόχων σε ποσοστό χαμηλότερο του 50% εμφανίζεται στο 4% αυτών.

protothema.gr