Τραμπ-Νετανιάχου: Ασκήσεις ισορροπίας πάνω στα ερείπια της Γάζας

Ενώ μέσα και γύρω από την πόλη της Γάζας οι επιχειρήσεις των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων σε ξηρά και αέρα για την εξουδετέρωση των πυρήνων της Χαμάς βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, πέρασε λίγο πριν τις 11:30 τοπική ώρα (18:30 ώρα Ελλάδος) το κατώφλι του Λευκού Οίκου. Εκεί τον περίμενε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, που σε ερώτηση δημοσιογράφων δήλωσε ότι πιστεύει ότι θα προκύψει συμφωνία για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Σε ποιο σημείο βρίσκονται μετά από αυτή τη συνάντηση οι προσπάθειες για κατάπαυση του πυρός και αλλαγή σκηνικού στη Γάζα;

Το σχέδιο 21 σημείων που προωθεί η αμερικανική κυβέρνηση και μεταξύ άλλων προβλέπει άμεση παράδοση όλων των ομήρων αλλά και των σορών που έχουν απομείνει στα χέρια των τρομοκρατών της Χαμάς, φαίνεται να συγκεντρώνει την καταρχάς υποστήριξη του αραβικού κόσμου. Μάλιστα, σύμφωνα με διαρροές του Λευκού Οίκου, η ηγεσία του Κατάρ έχει διαμηνύσει ότι είναι σε θέση να πείσει την ηγεσία της Χαμάς να συγκατατεθεί στην αποδοχή του «σχεδίου Τραμπ». 

Ίσως γι' αυτό ακριβώς τον λόγο, επειδή η αμερικανική ηγεσία θεωρεί κρίσιμη τη συνδρομή του Κατάρ στην ολοκλήρωση αυτής της διαπραγμάτευσης, στη διάρκεια της συνάντησης Τραμπ και Νετανιάχου συνέβη κάτι αναπάντεχο: ο Ισραηλινός πρωθυπουργός επικοινώνησε με τον πρωθυπουργό του Κατάρ Μοχάμεντ αλ-Θάνι και ζήτησε συγγνώμη για τα αεροπορικά πλήγματα στην πρωτεύουσα του εμιράτου, Ντόχα, στις 9 Σεπτεμβρίου, τα οποία μεταξύ άλλων κόστισαν τη ζωή κι ενός Καταρηνού ιδιώτη φρουρού που βρισκόταν στο κτήριο της παλαιστινιακής αντιπροσωπείας.

Η επικοινωνία των δύο ηγετών μέσα από το Οβάλ Γραφείο διέρρευσε αμέσως, με αποτέλεσμα να αντιδράσει έντονα ο βασικός κυβερνητικός εταίρος του «Μπίμπι» Νετανιάχου, ο ακροδεξιός υπουργός Εθνικής Ασφαλείας Ίταμαρ Μπεν Γκβιρ, πουθ έσπευσε να δηλώσει στο κοινωνικό δίκτυο Χ ότι «το Κατάρ είναι κράτος που συνεργάζεται με την τρομοκρατία και τα χρήματα δεν θα ξεπλύνουν τον τρόμο από τα χέρια του». Της συνάντησης με τον Αμερικανό πρόεδρο προηγήθηκαν σύμφωνα με πληροφορίες του διεθνούς τύπου και επαφές της ισραηλινής ηγεσίας με εκείνη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του σημαντικότερου αραβικού κράτους με το οποίο το Τελ Αβίβ έχει ήδη εξομαλύνει τις σχέσεις του στο πλαίσιο των «συμφωνιών του Αβραάμ».

Το Άμπου Ντάμπι διεμήνυσε στον Νετανιάχου ότι μια μονομερής ενέργεια προσάρτησης των εδαφών της Δυτικής Όχθης στο Ισραήλ θα δυσκολέψει εξαιρετικά τις σχέσεις της χώρας με τον αραβικό κόσμο και θα αναστείλει επ' άπειρον τη διαδικασία προσέγγισης με σημαντικές αραβικές και μουσουλμανικές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία και η Ινδονησία. Αξίζει να θυμίσουμε ότι στη διάρκεια της σύσκεψης του Ντόναλντ Τραμπ με τους ηγέτες των αραβικών και μουσουλμανικών χωρών, που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τρίτης 23 Σεμπτεμβρίου στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο Αμερικανός πρόεδρος δεσμεύτηκε ότι δεν θια επιτρέψει στο Ισραήλ να προσαρτήσει τη Δυτική Όχθη. Η εποχή που δημοσίευε βίντεο τεχνητής νοημοσύνης που έδειχναν τη Γάζα σαν μια τραμπική Ριβιέρα έχουν περάσει ανεπιστρεπτί μάλλον...

Τι προέκυψε από την κοινή συνέντευξη τύπου Τραμπ-Νετανιάχου

Σύμφωνα με τις δηλώσεις των δύο ηγετών, που καθυστέρησαν μία ώρα σε σχέση με την προγραμματισμένη ώρα τους, στη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκαν οι σχέσεις με το Ιράν, η επέκταση των «αβρααμικών συμφωνιών», οι εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών και κυρίως οι δυνατότητες επίτευξης ειρήνευσης στη Λωρίδα της Γάζας.

Ο πρόεδρος Τραμπ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη σημασία επίτευξης μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, αλλά και στην υποστήριξη που έχει λάβει το σχέδιο που προτείνει από τους ηγέτες των αραβικών και μουσουλμανικών χωρών. Αναφέρθηκε σε συνθήκες που έχουν φέρει πάρα πολύ κοντά την επίτευξη ιστορικής ειρηνευτικής συμφωνίας. Μίλησε για άμεση απελευθέρωση των ζωντανών ομήρων και επιστροφή των δεκάδων σορών, πλήρη απενεργοποίηση της Χαμάς και των άλλων ένοπλων παλαιστινιακών οργανώσεων, αλλά και την αποστρατιωτικοποίηση της Λωρίδας της Γάζας. Έγινε αναφορά εν παρόδω ακόμα και σε ύπαρξη παλαιστινιακού κράτους, ως αποτέλεσμα ολοκλήρωσης του συνόλου της σχεδιαζόμενης ειρηνευτικής διαδικασίας.

Ο Αμερικανός πρόεδρος αναφέρθηκε με έμφαση επίσης στην συγκρότηση ενός διεθνούς συμβουλίου από ηγετικές προσωπικότητες, του «Συμβουλίου της Ειρήνης», στο οποίο, όπως τόνισε, του ζητήθηκε να είναι επικεφαλής και δεν μπόρεσε να αρνηθεί. Τα μέλη αυτού του συμβουλίου που πρόκειται να διευθύνει -θεωρητικά, σύμφωνα με τις δηλώσεις Τραμπ- την ειρηνευτική διαδικασία και να εγγυηθεί την εδραίωση της ειρήνης, θα ανακοινωθούν μέσα στις ερχόμενες ημέρες.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε μπροστά στις κάμερες ότι αποδέχεται και υποστηρίζει το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου. Τόνισε ότι το σχέδιο αποδέχεται και καλύπτει όλους τους βασικούς πολεμικούς στόχους του Ισραήλ, χαρακτήρισε τον Ντόναλντ Τραμπ «τον μεγαλύτερο φίλο του Ισραήλ στην Αμερική». Υπογράμμισε όμως ότι αν η Χαμάς δεν αποδεχθεί το σχέδιο ή το αποδεχθεί και στη συνέχεια κάνει ό,τι μπορεί να το υπονομεύσει, τότε «το Ισραήλ θα τελειώσει τη δουλειά μόνο του». Η συνέντευξη ολοκληρώθηκε χωρίς ερωτήσεις, καθώς αναμένονται υπογραφές μιας σειράς χωρών στο σχέδιο, προκειμένου να προχωρήσει η επίσημη αποδοχή ή απόρριψή του από τις αντιμαχόμενες πλευρές.

Τι προβλέπει το σχέδιο

Παράλληλα με τις δηλώσεις, δόθηκε από τον Λευκό Οίκο στη δημοσιότητα το περίφημο σχέδιο, που προβλέπει -εφόσον οι δύο πλευρές, Ισραήλ και Χαμάς, ανακοινώσουν επίσημα την αποδοχή του- παράδοση από τη Χαμάς όλων των ομήρων και των σορών που κρατούνται στη Γάζα εντός 72 ωρών. Αμέσως μετά το Ισραήλ θα απελευθερώσει από τις φυλακές της χώρας 250 Παλιστινίους ισοβίτες κρατουμένους αλλά και επιπλέον 1700 Παλαιστινίους που έχουν συλληφθεί μετά την 7η Οκτωβρίου 2023. Για κάθε σορό που παραδίδει η Χαμάς, το Ισραήλ θα παραδίδει 15 σορούς. 

Η Χαμάς θα αφοπλιστεί πλήρως και η Γάζα θα αποστρατιωτικοποιηθεί. Η Λωρίδα θα διοικείται από αρχές που δεν θα ανήκουν ούτε στο Ισραήλ ούτε στην Παλαιστινιακή Αρχή. Το Ισραήλ αποδέχεται την πλήρη διακοπή των πολεμικών επιχειρήσεων και δηλώνει ότι θα απέχει από προσάρτηση της Λωρίδας της Γάζας. Η απόσυρση των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων θα γίνει με βάση χρονοδιάγραμμα που θα συμφωνηθεί στην πορεία.

Τα μέλη της Χαμάς που θέλουν να μείνουν αφοπλισμένα στη Γάζα θα λάβουν αμνηστεία, όσα θέλουν να αποχωρήσουν από την περιοχή θα έχουν ασφαλή διέξοδο. Η Λωρίδα της Γάζας θα ανακηρυχθεί Ειδική Οικονομική Ζώνη, με όρους που θα ενισχύσουν την γρήγορη ανάπτυξη της περιοχής. Η διοίκηση της Λωρίδας της Γάζας θα διεξάγεται από το είδικό διεθνές συμβούλιο με την συμμετοχή Παλαιστινίων τεχνοκρατών, χωρίς τη συμμετοχή στελεχών των ενεργών παλαιστινιακών πολιτικών παρατάξεων.