Αυξήθηκαν τα φορολογικά βάρη για τους μισθωτούς

Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ για τη φορολογική «σφήνα», δηλαδή φόρους και ασφαλιστικές εισφορές το 2023, επιβεβαίωσαν ότι οι μισθωτοί επωμίζονται στην Ελλάδα αναλογικά πολύ μεγαλύτερο βάρος από τον μέσο όρο των χωρών-μελών του. Μάλιστα, το βάρος αυτό αυξήθηκε εξαιτίας της μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας.

Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, σε συνδυασμό με τα στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τους τζίρους ανά κλάδο ελεύθερων επαγγελματιών και επιχειρήσεων με απλογραφικά βιβλία, που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα, γίνεται σαφές ότι οι μισθωτοί σηκώνουν το μεγάλο βάρος χρηματοδότησης του προϋπολογισμού.

Σε περίπου 37,5% ανήλθε το 2023 η επιβάρυνση στην Ελλάδα για τις οικογένειες με παιδιά, έναντι 29,5% κατά μέσον όρο στις χώρες του ΟΟΣΑ. Για τον άγαμο εργαζόμενο με τον μέσο μισθό η επιβάρυνση το 2023 ήταν 38,5%. Το μέσο φορολογητέο εισόδημα, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, που είχαν δοθεί στη δημοσιότητα ενόψει του νομοσχεδίου για τη φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματιών, είναι 12.300 ευρώ και ο μέσος φόρος είναι 1.160 ευρώ.

Την ίδια ώρα οι ελεύθεροι επαγγελματίες, βάσει των χθεσινών στοιχείων για τους τζίρους ανά Κωδικό Αριθμό ∆ραστηριότητας, δήλωναν καθαρά κέρδη 7.000-14.000 ευρώ κατά μέσον όρο. Το υπουργείο είχε υπολογίσει τον περασμένο Νοέμβριο τον μέσο φόρο στα 217 ευρώ ετησίως ή 867 ευρώ με το τέλος επιτηδεύματος.

Επιπλέον, ο μέσος μισθωτός πληρώνει υψηλότερο ετήσιο φόρο από το 85% των ελεύθερων επαγγελματιών. Λογικό, αφού το 71% των ελευθέρων επαγγελματιών δήλωνε εισοδήματα χαμηλότερα από τον κατώτατο μισθό. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες συνεισφέρουν μόνο 0,8% των εσόδων του προϋπολογισμού, ενώ στην Ε.Ε. το αντίστοιχο ποσοστό είναι 2,1%, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Με την αλλαγή του τρόπου φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών, το υπουργείο εκτιμούσε ότι το ελληνικό ποσοστό θα αυξηθεί στο 1,2% – χαμηλότερο και πάλι από τον μέσο όρο της Ε.Ε.

Ο πληθωρισμός και η μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας ήρθαν να κάνουν τα πράγματα χειρότερα. Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι η πραγματική φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών αυξήθηκε το 2023. Για τον άγαμο εργαζόμενο με μέσο μισθό η αύξηση ήταν 0,44 ποσοστιαίες μονάδες (και έφτασε έτσι στο 38,5%), ενώ για το ζευγάρι με δύο παιδιά ήταν 0,59 ποσοστιαίες μονάδες (και έφτασε έτσι στο 37,5%). Κατά μέσον όρο στις χώρες του ΟΟΣΑ η αύξηση ήταν μικρότερη.

Το αποτέλεσμα για τους μισθωτούς ήταν, ότι ενώ είδαν αύξηση του ονομαστικού τους μισθού, το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημά τους μειώθηκε, καθώς επιβαρύνθηκαν με υψηλότερους φόρους, λόγω μη αναπροσαρμογής των φορολογικών κλιμακίων.

Χαμηλούς τζίρους δήλωσαν χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες

Τους μέσους όρους των τζίρων ανά κωδικό αριθμό δραστηριότητας, δηλαδή ανά κλάδο, έδωσε στη δημοσιότητα η φορολογική διοίκηση. Ο μέσος τζίρος είναι ένας από τους παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη για την εξεύρεση του τεκμαρτού εισοδήματος των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων με απλογραφικά βιβλία. Από τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν διαπιστώνεται ότι σε πολλές κατηγορίες επαγγελματιών καταγράφονται ιδιαίτερα χαμηλοί τζίροι, εξέλιξη που προφανώς οδηγεί σε πολύ χαμηλότερο φορολογητέο εισόδημα.

Από την εξέταση των στατιστικών στοιχείων προκύπτει μικρή αύξηση του μέσου όρου των ακαθάριστων εσόδων το 2022 σε σύγκριση με τα δηλωθέντα ακαθάριστα έσοδα του 2021. Στις περισσότερες περιπτώσεις επαγγελματιών που βρίσκονται ψηλά στη λίστα της φοροδιαφυγής τα ακαθάριστα έσοδα που εμφάνισαν το 2022 ήταν μεγαλύτερα σε σχέση με το 2021. Η εξέλιξη αυτή ενδεχομένως να οφείλεται στην αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Πάντως, ακόμα και έτσι, από τα στοιχεία προκύπτει ότι τα καθαρά κέρδη αποτελούν το 1/3 ή το 1/4 των ακαθάριστων εσόδων.

Οπως προαναφέρθηκε, ο μέσος όρος των τζίρων χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του τεκμαρτού εισοδήματος. Συγκεκριμένα γίνεται προσαύξηση 5% επί του ποσού κατά το οποίο ο κύκλος εργασιών του υπόχρεου υπερβαίνει τον μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών του ΚΑ∆ στον οποίο ο υπόχρεος πραγματοποιεί τα υψηλότερα έσοδα. Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας με ετήσιο τζίρο 35.000 ευρώ υπερβαίνει τον μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών του ΚΑ∆ κατά 10.000 ευρώ (ετήσιος τζίρος 35.000 ευρώ – μέσος ετήσιος κύκλος εργασιών ΚΑ∆ 25.000 ευρώ = 10.000 ευρώ). Επομένως, η προσαύξηση 5% θα εφαρμοστεί επί του ποσού των 10.000 ευρώ. Εάν υποθέσουμε ότι στην ανωτέρω περίπτωση το τεκμαρτό εισόδημα ανέρχεται στις 18.000 ευρώ για τον επαγγελματία (λαμβάνεται υπόψη η μισθοδοσία κ.λπ.) θα προστεθούν επιπλέον 500 ευρώ (5% Χ 10.000), οπότε το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα διαμορφώνεται στις 18.500 ευρώ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΑΑ∆Ε:

• Εκμεταλλευτές ταξί. Ανέρχονται σε 29.108 και τα ακαθάριστα έσοδα που δήλωσαν για το 2022 ανέρχονται στο ποσό των 16.281 ευρώ. Το αμέσως προηγούμενο έτος είχαν δηλώσει ακαθάριστα έσοδα 11.743 ευρώ και καθαρά κέρδη 3.726 ευρώ
• ∆ικηγόροι. Ανέρχονται σε 35.967 και τα ακαθάριστα έσοδα του 2022 ανήλθαν στο ποσό των 22.890 ευρώ. Το 2021 είχαν δηλώσει ακαθάριστα έσοδα ύψους 18.960 ευρώ και καθαρά κέρδη 14.405 ευρώ.
• Γιατροί (δραστηριότητες άσκησης ειδικών ιατρικών επαγγελμάτων). Οι 23.471 γιατροί αυτής της κατηγορίας δήλωσαν το 2022 ακαθάριστα έσοδα 46.640 ευρώ έναντι 43.541 ευρώ το 2021.
• Οδοντίατροι. Ανέρχονται σε 10.907 και δηλώνουν ακαθάριστα έσοδα 28.289 ευρώ. Τα μέσα ακαθάριστα έσοδά τους διαμορφώθηκαν σε 25.752 ευρώ και τα καθαρά σε 8.121 ευρώ. Κατέβαλαν φόρο ύψους 1.881 ευρώ. Τα καθαρά κέρδη αποτελούν το 26% των ακαθάριστων.
• Ιδιοκτήτες μπαρ. Οι 29.775 ιδιοκτήτες μπαρ δήλωσαν ακαθάριστα έσοδα 37.777 ευρώ, ενώ το 2021 ήταν 28.734 ευρώ. Το μέσο καθαρό εισόδημα είχε διαμορφωθεί στις 6.860 ευρώ.
• Υδραυλικοί. Στον κλάδο απασχολούνται 8.506 φυσικά πρόσωπα. Το ακαθάριστο εισόδημα του 2022 είχε φθάσει στις 29.463, ενώ το 2021 στις 27.004 ευρώ. Τα καθαρά κέρδη που δήλωσαν το 2021 ήταν 7.617 ευρώ.
• Μαραγκοί. Οι 4.904 μαραγκοί δηλώνουν ακαθάριστα κέρδη 32.913 ευρώ. Το 2021 είχαν δηλώσει 30.996 ευρώ. Τα καθαρά κέρδη τους είχαν φθάσει το 2021 στο ποσό των 7.993 ευρώ.
• Ηλεκτρολόγοι. Στον κλάδο δραστηριοποιούνται 8.473 φυσικά πρόσωπα. Το μέσο ακαθάριστο εισόδημα ανήλθε το 2022 στο ποσό των 32.635 ευρώ. Το 2021 το μέσο ακαθάριστο εισόδημα είχε διαμορφωθεί στις 32.785 ευρώ και το καθαρό στις 9.431 ευρώ.