Ευρωπαία Εισαγγελέας: Συνεχίζουμε έρευνες στον ΟΠΕΚΕΠΕ παρά τις επιθέσεις

Η Επικεφαλής Εισαγγελέας της Ευρώπης, Laura Kövesi, δεσμεύεται να συνεχίσει την έρευνα για μεγάλο σκάνδαλο στο οποίο φέρεται να εμπλέκεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ, παρά τις "επιθέσεις" και την "εκφοβιστική συμπεριφορά" εναντίον του προσωπικού της, γράφει το Politico.

Οπως θυμίζει, σε δραματικές σκηνές την περασμένη εβδομάδα, αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) ήρθαν αντιμέτωποι με φυσική αντίσταση από υπαλλήλους του ΟΠΕΚΕΠΕ, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη διανομή των αγροτικών ενισχύσεων και βρίσκεται στο επίκεντρο της έρευνας.

Την Παρασκευή, η ελληνική κυβέρνηση αναγκάστηκε να απομακρύνει τον πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ λόγω της μη συνεργασίας του με την έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.

Η EPPO διερευνά δεκάδες υποθέσεις στις οποίες Έλληνες πολίτες έλαβαν ευρωπαϊκά γεωργικά κονδύλια για βοσκοτόπια που δεν κατείχαν ή δεν είχαν μισθώσει, ή για γεωργικές εργασίες που δεν πραγματοποίησαν ποτέ, στερώντας από πραγματικούς αγρότες τα χρήματα που δικαιούνταν. 

«Χαιρετίζω την αντίδραση των ελληνικών αρχών στις πρόσφατες εξελίξεις στον ΟΠΕΚΕΠΕ, με στόχο τη διατήρηση της αποτελεσματικής συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία», δήλωσε η Kövesi στο POLITICO.

«Θα ήθελα να διαβεβαιώσω το κοινό ότι η EPPO θα συνεχίσει το έργο της με επιμέλεια και αμεροληψία για να διαπιστωθεί η αλήθεια, ανεξαρτήτως των επιθέσεων και της εκφοβιστικής συμπεριφοράς κατά των εισαγγελέων της», πρόσθεσε. «Πιστεύω ότι ο άμεσος σκοπός αυτών των προσπαθειών είναι να αποσπάσουν την προσοχή του κοινού από το πραγματικό διακύβευμα της υπόθεσης: Υπήρξε οργανωμένη απάτη και διαφθορά με τις γεωργικές επιδοτήσεις, ναι ή όχι;»

Την περασμένη Δευτέρα, Ευρωπαίοι εισαγγελείς πραγματοποίησαν έφοδο στα κεντρικά γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ, κατάσχοντας ψηφιακά δεδομένα αποθηκευμένα τοπικά και στο cloud, καθώς και σκληρούς δίσκους και κινητά τηλέφωνα, σύμφωνα με αξιωματούχους της EPPO και του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Ταυτόχρονα, πραγματοποιήθηκαν άλλες έφοδοι στη περιφερειακή διεύθυνση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην Κρήτη, καθώς και στις κατοικίες τεσσάρων υψηλόβαθμων στελεχών και του πρώην αντιπροέδρου του οργανισμού, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Η επιχείρηση στην Αθήνα εξελίχθηκε σε έντονη αντιπαράθεση.

Δύο εισαγγελείς, συνοδευόμενοι από 20 αστυνομικούς, έφτασαν στον ΟΠΕΚΕΠΕ στις 9:30 π.μ. στις 19 Μαΐου, αλλά εμποδίστηκαν να αποκτήσουν πρόσβαση στα ζητούμενα δεδομένα, σύμφωνα με την EPPO. Οι υπάλληλοι του οργανισμού δήλωσαν ότι δεν μπορούσαν να παρέχουν τα δεδομένα λόγω απουσίας τεχνικών συμβούλων.

Μετά από αρκετές ώρες, οι εισαγγελείς ζήτησαν από τους υπαλλήλους να υπογράψουν υπεύθυνες δηλώσεις που να επιβεβαιώνουν την αδυναμία τους να συμμορφωθούν, κάτι που εκείνοι αρνήθηκαν. Οι εισαγγελείς ζήτησαν από τον πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, Νίκο Σαλατά, να υπογράψει δήλωση ή να αντιμετωπίσει σύλληψη για παρεμπόδιση της δικαιοσύνης, σύμφωνα με την EPPO.

Τελικά συνεργάστηκε και οι εισαγγελείς αποχώρησαν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στις 4 π.μ. την επόμενη μέρα με όλα τα απαιτούμενα στοιχεία, όπως ανέφερε η EPPO.

Ενώ η αντιπαράθεση εξελισσόταν στο κτίριο, ο ΟΠΕΚΕΠΕ εξέδωσε ανακοίνωση δηλώνοντας πλήρη συνεργασία με την έρευνα. Την επόμενη ημέρα, όμως, η EPPO εξέδωσε δριμύτατη ανακοίνωση, κατηγορώντας τον οργανισμό για έλλειψη συνεργασίας και υπονοώντας πιθανές συστηματικές απάτες στις οποίες ενδέχεται να εμπλέκονται στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ.

«Η συλλογή ψηφιακών στοιχείων από τα κεντρικά γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ αποδείχθηκε ιδιαίτερα δύσκολη και καθυστέρησε σημαντικά έως τις 4:00 το πρωί», ανέφερε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Σε απάντηση, ο ΟΠΕΚΕΠΕ απαίτησε από την EPPO να ανακαλέσει τις κατηγορίες εντός 48 ωρών, απειλώντας με νομικές ενέργειες για την προστασία της φήμης του. Λίγο αργότερα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ανακοίνωσε την αποπομπή του Σαλατά, επικαλούμενο το δημόσιο συμφέρον. Ο Σαλατάς, ο οποίος είχε αναλάβει καθήκοντα τον Ιανουάριο, αρνήθηκε δημόσια να παραιτηθεί, δηλώνοντας ότι υπερασπιζόταν την ακεραιότητα του οργανισμού. Τελικά απομακρύνθηκε το βράδυ της Παρασκευής.

Ωστόσο, σε τηλεοπτική συνέντευξη το πρωί της Δευτέρας, υποστήριξε πως «όλα έγιναν άψογα» κατά τη διάρκεια της έρευνας.

Στοχοποίησε έναν από τους εισαγγελείς, τον Νίκο Πασχάλη (ο οποίος δεν ήταν παρών στο κτίριο κατά τη διάρκεια της έρευνας), ισχυριζόμενος ότι αυτός συνέταξε τη σκληρή ανακοίνωση κατά του ΟΠΕΚΕΠΕ, κατηγορώντας τον για «βαριά συκοφαντία» και ότι η δήλωσή του ήταν «κατευθυνόμενη κατά της χώρας μας».

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ τελεί υπό ευρωπαϊκή εποπτεία από τον Σεπτέμβριο του 2024 λόγω μη συμμόρφωσης με τα επιχειρησιακά πρότυπα.

Τώρα κινδυνεύει να χάσει την πιστοποίησή του για τη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων, κάτι που θα μπορούσε να συμβεί τον Ιούλιο, όταν οι ευρωπαϊκές αρχές επισκεφθούν την Αθήνα για να αξιολογήσουν την πρόοδο.

Υπαγωγή στην  ΑΑΔΕ

Μετά την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα και με τους ευρωπαίους εισαγγελείς να έχουν περάσει το κατώφλι του Οργανισμού, ο κ. Τσιάρας δηλώνει ότι η κυβέρνηση εξετάζει σε βάθος το ενδεχόμενο υπαγωγής του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, με την προϋπόθεση βέβαια ότι μια τέτοια εξέλιξη θα βρίσκει σύμφωνη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ειδικότερα τον Επίτροπο Χάνσεν με τον οποίο ο Έλληνας υπουργός βρίσκεται σε ανοιχτή επικοινωνία επί του θέματος (ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ).

Οι πληροφορίες πάντως θέλουν, του θέματος να έχει επιληφθεί εδώ και μέρες το ίδιο το Μέγαρο Μαξίμου, απ’ όπου και κρίνεται ότι η «γάγγραινα» του ΟΠΕΚΕΠΕ και (του ΟΣΔΕ) επιβάλει δραστικές λύσεις και κακώς η κυβέρνηση το άφησε να πάρει αυτή την εξέλιξη που μεταφέρει συνεχώς νέα βάρη από καταλογισμούς στον ΟΠΕΚΕΠΕ και σήμερα απειλεί να συμπαρασύρει σε δικαστικές περιπέτειες μαζί με τους επιτήδειους που λυμαίνονται  τις κοινοτικές ενισχύσεις και πολλά πολιτικά στελέχη (όχι κατ’ ανάγκη μόνο της Νέας Δημοκρατίας) που έχουν διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην πολιτική διαχείριση αυτών των θεμάτων.        

Το σκεπτικό για υπαγωγή στην ΑΑΔΕ κινείται γύρω από το ότι η ΑΑΔΕ ως δημόσια αρχή πληρωμών διαθέτει μοτίβα και μηχανισμούς ελέγχου αρκετά αξιόπιστους.

Με βάση τον υπάρχοντα σχεδιασμό οι αγρότες αντί να καταθέτουν τις αιτήσεις τους στον ΟΠΕΚΕΠΕ, θα τις καταθέτουν στην ΑΑΔΕ.

Από εκεί και πέρα, η Ανεξάρτητη Αρχή θα είναι σε θέση να διεξάγει τους απαραίτητους ελέγχους και να πραγματοποιεί τις διασταυρώσεις.

Σε αυτή τη φάση, η κυβέρνηση δείχνει να έχει θορυβηθεί, καθότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι διατεθειμένη να ακυρώσει την πιστοποίηση πληρωμών του οργανισμού, θέτοντας σε κίνδυνο-έστω προσωρινό- την απονομή αγροτικών επιδοτήσεων ύψους 3 δισ. ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση, ο σχεδιασμός της κυβέρνησης περιλαμβάνει το ότι οι αγρότες θα λαμβάνουν τις επιδοτήσεις από την ΑΑΔΕ, ενώ «η μεγάλη αλλαγή θα αφορά τους ελέγχους και τις διασταυρώσεις.

Ήδη πάντως οι καμπάνες ηχούν δυνατά για τον προκάτοχο του σημερινού υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, ο οποίος ωστόσο διαρρηγνύει τα ιμάτιά του, όμως η ευθύνη βαραίνει πολιτικά στελέχη και σε χαμηλότερες θέσεις απ’ αυτή του υπουργού, καθώς λέγεται ότι οι ευρωπαϊκές εισαγγελικές αρχές έχουν ζητήσει να ανοίξουν οι τηλεφωνικές συνομιλίες ανθρώπων που εμπλέκονται στο όλο ζήτημα από τις οποίες προκύπτει με σαφήνεια ο ρόλος του καθενός εξ αυτών.

Αναλυτικά από την τελευταία ανακοίνωση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης για τον ΟΠΕΚΕΠΕ προκύπτουν τα ακόλουθα:  

Δύο είναι τα μεγάλα βήματα που ανακοινώθηκαν:

Σε 18 μήνες η χώρα θα έχει ολοκληρωμένους βοσκοτοπικούς χάρτες. Όπως έκανε γνωστό ο Υπουργός, μετά από χρόνια αδράνειας και εγκατάλειψης του έργου, «ολοκληρώνονται τα τεύχη δημοπράτησης και περνάμε πλέον στη φάση του διαγωνισμού, ώστε εντός ενάμισι έτους η Ελλάδα να αποκτήσει πλήρη διαχειριστικά σχέδια βόσκησης». Η εξέλιξη αυτή βάζει τέλος στην επί χρόνια προβληματική «τεχνική λύση» του 2015, η οποία επέτρεπε δηλώσεις βοσκοτόπων από κτηνοτρόφους που δεν είχαν καμία ουσιαστική σχέση με τις περιοχές αυτές, δημιουργώντας στρεβλώσεις, αδικίες και εύλογα ερωτήματα.

Ενίσχυση του ΟΠΕΚΕΠΕ με 100 επιπλέον υπαλλήλους για τον έλεγχο των ενισχύσεων. Ο Κώστας Τσιάρας ανακοίνωσε ότι βρίσκεται ήδη σε συνεννόηση με το Υπουργείο Παιδείας και την Υπουργό Νίκη Κεραμέως, ώστε να διατεθούν άμεσα ανθρώπινοι πόροι «που θα ενισχύσουν την ελεγκτική διαδικασία και θα θωρακίσουν το κύρος του Οργανισμού».

Ο Υπουργός παραδέχθηκε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ κουβαλάει «παθογένειες πολλών ετών», τονίζοντας όμως ότι «πλέον λειτουργεί με πλήρη διαφάνεια» και πως σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπονείται σχέδιο εξυγίανσης και αποκατάστασης της αξιοπιστίας του οργανισμού.

Απαντώντας σε ερώτηση για το ενδεχόμενο υπαγωγής του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, όπως ανεγράφη στα ΜΜΕ ο κ. Τσιάρας ανέφερε ότι με τον αρμόδιο Επίτροπο Γεωργίας και Αλιείας κ. Χάνσεν, βρίσκονται υπό επεξεργασία πολλά σχέδια, ένα εκ των οποίων είναι και αυτό. Πάντα με στόχο την καλύτερη λειτουργία του Οργανισμού και την κατανομή στους αγρότες των ενισχύσεων με τον πιο δίκαιο και σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, τρόπο.

Ερωτηθείς για την απομάκρυνση του κ. Νίκου Σαλάτα από την προεδρία του ΔΣ του ΟΠΕΚΕΠΕ, ο κ. Τσιάρας επανέλαβε ότι απομακρύνθηκε γιατί απευθύνθηκε στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία με τέτοιο τρόπο που έστελνε λάθος μήνυμα και τόνισε ότι ο τρόπος που θα σταθεί η κυβέρνηση και απέναντι στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία αφορά την ίδια την κυβέρνηση και δεν καθορίζεται από τον πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο δε, τόνισε, ότι η κυβέρνηση και το ΥΠΑΑΤ είναι αποφασισμένοι να διευκολύνουν, μέχρι τέλους, με κάθε τρόπο το έργο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. «Δεν έχω να φοβηθώ τίποτα. Θέλω να ξεκαθαρίσει αυτή η κατάσταση. Όλα στο φως!», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιάρας και υπογράμμισε ότι στην έρευνα που γίνεται βρίσκεται σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ότι ο ίδιος ακόμα και την πιο απλή καταγγελία την έχει διαβιβάσει στη Δικαιοσύνη αλλά και ότι όσοι αποδειχθεί ότι παρανόμως έλαβαν ενισχύσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, θα τις επιστρέψουν ως αχρεωστήτως καταβληθείσες.

Αναφερόμενος στις έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, ο Υπουργός  υπογράμμισε: «Είμαστε αποφασισμένοι να φέρουμε κάθαρση στον ΟΠΕΚΕΠΕ, με κάθε κόστος – είτε πολιτικό είτε εργασιακό.

Η ευθύνη μου είναι να διευκολύνω τη Δικαιοσύνη να βρει την άκρη του νήματος. Αν υπάρχουν ποινικές ή πολιτικές ευθύνες, θα αποδοθούν».