Β. Κούδας: Η ψυχική υγεία στην Κρήτη "νοσεί" και οι παθήσεις έχουν "εκτιναχθεί" στα ύψη - Άνδρες vs Γυναίκες: Ποιοι είναι πιο... τρωτοί

Ο μήνας Νοέμβριος είναι αφιερωμένος στη σωματική και ψυχική υγεία των ανδρών. Το 2003 καθιερώθηκε το κίνημα Movember. Η λέξη προέρχεται από τον συνδυασμό του «Mo», σύντμηση από το «μουστάκι»/moustache και Νοεμβρίου/November που παροτρύνει τους άνδρες κάθε Νοέμβριο να αφήσουν μουστάκι προκειμένου να κινητοποιηθούν στον αγώνα κατά των ανδρικών ασθενειών.

Το παγκόσμιο κίνημα μάχεται για την ανδρική υγεία, αναδεικνύοντας την ανάγκη της εγρήγορσης απέναντι στον καρκίνο των όρχεων και του προστάτη, όπως και στις ψυχικές ασθένειες και την αυτοκτονία. Για τα δύο τελευταία μάλιστα, και ιδιαίτερα τις ψυχικές παθήσεις, τα ποσοστά των ασθενών που νοσούν στο νησί μας έχει αυξηθεί δραματικά.

Γεγονός που επιβεβαιώνει και από την πλευρά του ο ψυχίατρος του ΠΑΓΝΗ, Βασίλης Κούδας, μιλώντας στο newshub.gr  υπογραμμίζοντας ότι αφενός οι ψυχικές παθήσεις όχι μόνο έχουν εκτιναχθεί, αλλά έχουν γίνει πρώτες σε συχνότητα από όλων των ειδών  τις παθήσεις, την στιγμή που ολοένα και περισσότεροι Κρητικοί αδυνατούν να “κοιτάξουν” την υγεία τους, δε διατρέφονται σωστά και πλήττονται από σοβαρές ασθένειες είτε σωματικές είτε ψυχικές.

«Οι ψυχικές παθήσεις έχουν εκτιναχθεί»

 «Οι ψυχικές παθήσεις που επηρεάζονται από το άγχος, την καθημερινότητα, τις συνθήκες εργασίας, ανεργία , ανασφάλεια,  όχι μόνο έχουν εκτιναχθεί  σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας  αλλά έχουν γίνει πρώτες σε συχνότητα από όλων των ειδών  τις παθήσεις και αντίστοιχα οδηγούν σε πρωτιά και στην κατανάλωση των αντίστοιχα φαρμάκων για αντιμετώπιση των παθήσεων ψυχικής υγείας», αναφέρει ο γνωστός ψυχίατρος.

Καταθλιπτικές διαταραχές, αγχώδεις διαταραχές ,παθήσεις που έχουν σχέση με αυπνία, αίσθημα άγχους, θλίψης απόγνωσης, επιδεινώνονται λόγω και της καθημερινότητας.

«Μετά την πανδημία του covid παρουσιάστηκε αύξηση στις νοσηλείες στην Ανατολική  Κρήτη ενώ και η αναζήτηση για ψυχιατρική βοήθεια έχει αυξηθεί κατά πολύ».

Άνδρες vs γυναίκες: Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι

Πιο ευάλωτοι στις αγχώδεις και καταθλιπτικές διαταραχές είναι οι γυναίκες και αυτό οφείλεται στην απαίτηση να κάνουν πολλά πράγματα συγχρόνως, ενώ σε ότι έχει να κάνει με την απόδοση αλλά και να φανούν αντάξιοι σε αυτά που «περιμένει» η κοινωνία, η ζυγαριά γέρνει προς τους  άνδρες.

Οι άνδρες, όπως και οι γυναίκες, αντιμετωπίζουν διαφορετικές προκλήσεις όσον αφορά την υγεία τους αλλά και τις πιέσεις που υφίστανται σε κοινωνικό επίπεδο.

Μπορεί οι άνδρες να αντιμετωπίζουν παρόμοιες ψυχικές διαταραχές με τις γυναίκες, ωστόσο τρόπος που εκδηλώνονται οι εν λόγω διαταραχές διαφέρουν μεταξύ των δύο φύλων.

Οι άνδρες όλων των ηλικιών είναι λιγότερο πιθανό να ζητήσουν βοήθεια και συχνά δεν λαμβάνουν στα σοβαρά το μέγεθος των αρνητικών συναισθημάτων που βιώνουν.

Για τον λόγο αυτό προχωρούν και σε απόπειρες αυτοκτονίας, οι οποίες  χαρακτηρίζονται επιτυχημένες και αποτελεσματικές , τόσο λόγω και της βίας που μπορεί να ασκήσουν στον εαυτό τους αλλά και λόγω της κοινωνικής πίεσης που νιώθουν να υφίστανται από το περιβάλλον τους.

 «Οι άνδρες  θεωρούνται πιο αποτελεσματικοί αυτόχειρες. Είναι πιο ευάλωτοι και όταν σκεφτούν απόπειρα το πετυχαίνουν πιο αποτελεσματικά  και η επιθετικότητα στους άνδρες ακόμη και προς τον εαυτό τους εκφράζεται με  τρόπο άμεσα κακό προς τους ίδιους . Ενώ στις γυναίκες υπάρχει έμμεσος τρόπος για να θέσουν τέλος στη ζωή τους όπως είναι για παράδειγμα τα φάρμακα».

 Η αύξηση των περιστατικών σε ψυχικές παθήσεις σημαδεύεται και από αύξηση της αναζήτησης βοήθειας ενώ αυτό που θέλει να τονίσει ο κ. Κούδας είναι «ότι έχουμε δυσκολία στην πρόσβαση των ανθρώπων σε δημόσια δωρεάν υπηρεσίες και ψυχικές δομές. Δεν υπάρχουν αντίστοιχες δομές που να εξυπηρετήσουν όλους αυτούς του ανθρώπους με τον τρόπο που θα έπρεπε».

Εξαρτήσεις

Επίσης σύμφωνα  με τον κ. Κούδαμ πλέον τα στοιχεία δείχνουν ότι κατεβαίνει και  ο μέσος όρος της ηλικίας των ανθρώπων που νοσούν ψυχικά  λόγω των συνθηκών που αγγίζουν όλες τις ηλικίες και λόγω του ότι παρουσιάζουν αύξηση και τα ποσοστά στων εξαρτήσεων (π.χ ιντέρνετ, τζόγος) οι οποίες από μόνες του είναι ένα ψυχικό πρόβλημα και θα γεννήσουν καινούρια ψυχικά νοσήματα.

«Οι εξαρτήσεις αποτελούν προϋπόθεση για καινούριες παθήσεις», τονίζει κατηγορηματικά ο κ. Κούδας.

Τα αυξημένα προβλήματα ψυχικής υγείας απαιτούν και την απαραίτητη αντιμετώπιση μέσα από τις αρμόδιες δομές. Είναι επαρκείς να καλύψουν τα ολοένα και αυξημένα περιστατικά;

Η αύξηση των περιστατικών σε ψυχικές παθήσεις σημαδεύεται και από αύξηση της αναζήτησης βοήθειας ενώ αυτό που θέλει να τονίσει ο κ. Κούδας είναι «ότι έχουμε δυσκολία στην πρόσβαση των ανθρώπων σε δημόσια δωρεάν υπηρεσίες και ψυχικές δομές. Δεν υπάρχουν αντίστοιχες δομές που να εξυπηρετήσουν όλους αυτούς του ανθρώπους με τον τρόπο που θα έπρεπε».

Οι δημόσιες δομές στην Κρήτη σαφώς και δεν είναι επαρκείς και αν μου επιτρέπετε να αναφερθούμε στο  ΠΑΓΝΗ , λόγω του ότι αυξάνονται οι ανάγκες αντιμετώπισης των ψυχικών ασθενειών αναγκαστικά επιδεινώνονται και οι υπάρχουσες συνθήκες με αποτέλεσμα να κρίνονται απαραίτητο τα επιπλέον κρεβάτια ενώ υπάρχουν περιστατικά που  

Η ψυχική υγεία πρέπει να είναι στο επίκεντρο της προσοχής μας;

Βέβαια, πριν κάποιος φτάσει να χτυπήσει την πόρτα του ειδικού, θα πρέπει πρώτα να έχει αντιληφθεί το πρόβλημα και να δεχθεί την ύπαρξή του χωρίς προκαταλήψεις. Και μέσα από έρευνες έχει επιβεβαιωθεί ότι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα είναι το στίγμα που ακολουθεί την ψυχική υγεία. Αυτό δεν πρέπει και μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη για να απευθυνθεί κάποιος  και να ζητήσει βοήθεια από ειδικό και να μιλήσει ανοιχτά για ότι τον απασχολεί,» τονίζει κατηγορηματικά ο κ. Κουδας .

Πότε πρέπει να ζητηθεί βοήθεια

Ο μύθος ότι η ψυχική υγεία είναι δευτερευούσης σημασία έχει καταρριφθεί προ πολλού και αυτό αποδεικνύουν επίσημα στοιχεία και στατιστικές.

«Να ζητήσει βοήθεια κάποιος όταν η αίσθηση που δημιουργεί στους ίδιους είναι τέτοια που αρχίζει και γίνεται δυσλειτουργική η καθημερινότητα του. Φτάνει στο σημείο που ξυπνάει και νιώθει ότι δεν μπορεί να βγάλει μέρα , ή νιώθει ότι πράγματα που παλαιότερα του έδιναν χαρά τώρα τα αποφεύγει» .

 «Όπως παίρνουμε μέτρα και προλαμβάνουμε για την σωματική μας υγεία έτσι πρέπει να λαμβάνουμε αντίστοιχα μέτρα για την  διαφύλαξη της ψυχικής  υγείας και αυτό επιτυγχάνεται και με το να  μειώσουμε τους παράγοντες που επιδρούν  αρνητικά στην ζωή και την ψυχή μας  και όταν νιώσουμε ότι κάτι δεν πάει καλά όσο πιο γρήγορα αναζητούμε  βοήθεια όπως ισχύει και με όλες τις  παθήσεις. Όσο πιο γρήγορα ζητάς βοήθεια τόσο καλύτερη θα είναι και η αντιμετώπιση της ασθένειας και εδώ δεν μιλάμε μόνο για την ψυχική υγεία αλλά και για την σωματική, μιας και ο μήνας που διανύουμε είναι μήνας αφιερωμένος στην πρόληψης της υγείας των ανδρών σωματική και ψυχική.

Β.Μπ

φωτογραφία pexels