Κομισιόν: Προτείνει μέτρα για την προστασία των Ευρωπαίων αγροτών μετά τη συμφωνία ΕΕ – Mercosur

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα ένα πλαίσιο για την ενίσχυση της προστασίας των Ευρωπαίων αγροτών, έπειτα από την Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία , Παραγουάη και Ουρουγουάη).

Όπως αναφέρει η Επιτροπή, οι προτεινόμενες δικλείδες ασφαλείας υλοποιούν τις εγγυήσεις που παρέχονται στους αγρότες της ΕΕ βάσει της νομικής πρότασης στο πλαίσιο της συμφωνίας ΕΕ - Mercosur, η οποία απεστάλη στα κράτη μέλη της ΕΕ στις 3 Σεπτεμβρίου.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει την πλήρη αρμοδιότητα για τις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ με τρίτα κράτη, ώστε να μπορεί να διαπραγματεύεται καλύτερα, απαντάει ουσιαστικά στις έντονες ανησυχίες ορισμένων κρατών - μελών, όπως της Γαλλίας και της Πολωνίας, τα οποία θεωρούν ότι η εν λόγω εμπορική συμφωνία ενδέχεται να πλήξει τους Γάλλους και Πολωνούς αγρότες.

Τι προβλέπεται για απρόβλεπτη αύξηση των εισαγωγών και για αδικαιολόγητη μείωση των τιμών από πλευράς Mercosur

Στην πράξη, οι εγγυήσεις που παρουσίασε η Κομισιόν, παρέχουν -σύμφωνα με το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ- ένα πρόσθετο επίπεδο βεβαιότητας στους αγρότες της ΕΕ πέρα από την προσεκτικά βαθμονομημένη σταδιακή εφαρμογή στοχευμένων ποσοστώσεων που έχουν συμφωνηθεί με τη Mercosur για εισαγωγές σε ευαίσθητους τομείς.

«Στην απίθανη περίπτωση απρόβλεπτης και επιβλαβούς αύξησης των εισαγωγών από τη Mercosur ή αδικαιολόγητης μείωσης των τιμών για τους παραγωγούς της ΕΕ, θα τεθούν σε εφαρμογή ταχείες και αποτελεσματικές προστασίες», ανέφερε η Επιτροπή, τονίζοντας παράλληλα, ότι «η πρόταση καθορίζει διαδικασίες για την εγγύηση της έγκαιρης και αποτελεσματικής εφαρμογής διμερών μέτρων διασφάλισης για τα γεωργικά προϊόντα».

Παράλληλα, η πρόταση της Επιτροπής, περιλαμβάνει επίσης ειδικές διατάξεις όσον αφορά ορισμένα ευαίσθητα γεωργικά προϊόντα, όπως το βόειο κρέας, τα πουλερικά, το ρύζι, το μέλι, τα αυγά, το σκόρδο, η αιθανόλη και η ζάχαρη.

Οι ειδικές διατάξεις για τα ευαίσθητα προϊόντα περιλαμβάνουν ενισχυμένη παρακολούθηση, σαφείς παράγοντες ενεργοποίησης και ταχεία απόκριση.

Ενισχυμένη παρακολούθηση

Η Επιτροπή θα παρακολουθεί συστηματικά τις τάσεις της αγοράς όσον αφορά τις εισαγωγές ορισμένων ευαίσθητων γεωργικών προϊόντων στο πλαίσιο της συμφωνίας. Με βάση αυτά τα αποτελέσματα, η Επιτροπή θα αποστέλλει έκθεση στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάθε έξι μήνες αξιολογώντας τις επιπτώσεις αυτών των εισαγωγών στις αγορές της ΕΕ.

Αυτή η τακτική και λεπτομερής παρακολούθηση θα επιτρέψει τον εντοπισμό τυχόν κινδύνων σε πρώιμο στάδιο και την άμεση λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση πιθανών αρνητικών επιπτώσεων. Οι εν λόγω εκθέσεις θα καλύπτουν την αγορά της Ένωσης και, εάν είναι απαραίτητο, θα καλύπτουν επίσης την ειδική κατάσταση σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη.

Σαφείς παράγοντες ενεργοποίησης

Η Επιτροπή θα εξετάζει, κατά προτεραιότητα, περιπτώσεις όπου υπάρχει απότομη αύξηση των εισαγωγών ή μείωση των εγχώριων τιμών που συγκεντρώνεται σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη.

Κατά κανόνα, η Επιτροπή θα κινήσει έρευνα εάν οι τιμές εισαγωγής από τη Mercosur είναι τουλάχιστον 10% χαμηλότερες από τις τιμές των ίδιων ή ανταγωνιστικών προϊόντων της ΕΕ και υπάρχει α) αύξηση άνω του 10% στις ετήσιες εισαγωγές ενός προϊόντος από τη Mercosur με προτιμησιακούς όρους ή β) μείωση κατά 10% στις τιμές εισαγωγής του συγκεκριμένου προϊόντος από τη Mercosur, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Εάν η έρευνα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σοβαρή ζημία (ή απειλή σοβαρής ζημίας), η ΕΕ θα μπορούσε προσωρινά να αποσύρει τις δασμολογικές προτιμήσεις για προϊόντα που προκαλούν ζημία.

Ταχεία Αντίδραση

Σύμφωνα με την πρόταση, η Επιτροπή δεσμεύεται να κινήσει έρευνα χωρίς καθυστέρηση κατόπιν αιτήματος ενός κράτους μέλους, όταν υπάρχουν επαρκείς λόγοι και να ενεργοποιήσει προσωρινά μέτρα διασφάλισης το αργότερο 21 ημέρες μετά την παραλαβή του αιτήματος στις πιο επείγουσες περιπτώσεις, εάν υπάρχει επαρκής κίνδυνος βλάβης, στοχεύοντας στην ολοκλήρωση των ερευνών σε 4 μήνες (ουσιαστικά ταχύτερα από τους 12 μήνες που διαφορετικά επιτρέπει η EMPA).

Ο κανονισμός που πρότεινε σήμερα η Επιτροπή θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία.

Η εμπορική συμφωνία με τις χώρες της Mercosur αποτέλεσε ένα ορόσημο για την Κομισιόν, καθώς χρειάστηκαν περισσότερα από 25 χρόνια διαρκών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η εν λόγω συμφωνία αναμένεται να δημιουργήσει τη μεγαλύτερη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο, καλύπτοντας μια αγορά άνω των 700 εκατομμυρίων καταναλωτών. Οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα απολαμβάνουν το πλεονέκτημα του πρώτου κινούμενου, επωφελούμενες από χαμηλότερους δασμούς σε μια περιοχή όπου οι περισσότερες άλλες χώρες αντιμετωπίζουν υψηλούς δασμούς και άλλα εμπόδια στο εμπόριο.

Η Κομισιόν εκτιμά ότι η συμφωνία μπορεί να αυξήσει τις ετήσιες εξαγωγές της ΕΕ προς τη Mercosur έως και 39% (49 δισεκατομμύρια ευρώ), υποστηρίζοντας περισσότερες από 440.000 θέσεις εργασίας σε όλη την Ευρώπη. Θα μειώσει τους συχνά απαγορευτικούς δασμούς της Mercosur για τις εξαγωγές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων βασικών βιομηχανικών προϊόντων, όπως τα αυτοκίνητα (επί του παρόντος 35%), τα μηχανήματα (14-20%) και τα φαρμακευτικά προϊόντα (έως 14%).