Για μια πολιτική αποκέντρωσης
Τα τελευταία δραματικά γεγονότα, οι πλημμύρες στον Θεσσαλικό κάμπο, οι πυρκαγιές που προηγήθηκαν σε προστατευμένες περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και μεγάλης γεωστρατηγικής σημασίας, πρέπει να προβληματίσουν σοβαρά τους πολίτες, την αυτοδιοίκηση και την πολιτική ηγεσία της χώρας.
Η αντιμετώπιση των φαινομένων μόνο ως αποτίμηση θυμάτων ή καταστροφών, αποδεικνύει πολιτικό έλλειμα, έλλειψη σχεδίου, αδυναμία ανάληψης ευθύνης.
Η επίκληση της κλιματικής αλλαγής ή της κλιματικής κρίσης κατ’ άλλους (η μεταβολή στο κλίμα ως συνέπεια περιβαλλοντικής καταστροφής είναι μια πραγματικότητα που κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί) ως αιτία των φαινομένων και των καταστροφών είναι μονότονη επανάληψη επιχειρηματολογίας που αποσείει ευθύνες, αποδεικνύει ολιγωρία και ανεπάρκεια.
Η επιβάρυνση του περιβάλλοντος και η εξάντληση των φυσικών πόρων είναι, κατά τη γνώμη μου, αποτέλεσμα μιας ασύδοτης καπιταλιστικής πρακτικής ή σε άλλες περιπτώσεις μιας στρεβλής αναπτυξιακής πολιτικής χωρίς προοπτική και μιας πρόσκαιρης- χωρίς ορίζοντα -αντίληψης της καθημερινότητας.
Ειδικά στη χώρα μας με πολιτικές επιλογές προηγούμενων δεκαετιών ερημώθηκε η ύπαιθρος, γιγαντώθηκαν και καταστράφηκαν οι πόλεις, χάθηκε η πολυμορφία του τοπίου, ομογενοποιήθηκαν οι κατασκευές, τα πολεοδομικά σχέδια, οι άνθρωποι. Σε ένα παλαιότερο άρθρο μου έλεγα: «Σε πόλεις χωρίς ταυτότητα κατοικούν άνθρωποι δίχως μνήμη, άκριτοι καταναλωτές ειδήσεων και γεγονότων».
Ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος Κορνήλιος Καστοριάδης αναφέρει: «Η οικοδόμηση του μέλλοντος είναι έργο μιας αυτομετασχηματιζόμενης κοινωνίας, είναι έργο των θεσμών, η κρίση των οποίων όπως και η κρίση των κοινωνιών είναι αποτέλεσμα της κρίσης της πολιτικής φαντασίωσης».
Ιστορικοί και γεωγράφοι προσδιόριζαν ως χαρακτηριστικό των ελληνικών πόλεων τη διαφορετικότητά τους, την αρμονία στη σύνδεση με τον χώρο, τον σεβασμό των μνημείων και την ταυτότητα που τις χαρακτήριζε. Έτσι, οι πόλεις της Πελοποννήσου ήταν διαφορετικές από αυτές της Μακεδονίας και της Κρήτης και καθεμιά, ακόμα και στην ίδια περιφέρεια, αναδείκνυε άλλα χαρακτηριστικά.
Σήμερα τα νέα σχέδια των πόλεων τις μετατρέπουν σε κλώνους των Αθηνών ενώ τα πολεοδομικά συγκροτήματα των χωριών προσομοιάζουν στις πρωτεύουσες των περιφερειακών ενοτήτων.
Φορτία τσιμέντου, έλλειψη ελεύθερου δημόσιου χώρου, μείωση πρασίνου, αθροίσματα πολυκατοικιών, κάνουν τις πόλεις μας άφιλες, υποβαθμίζουν την ποιότητα της ζωής μας, καταστρέφουν το περιβάλλον.
Όπως αναφέρεται σε άρθρο της πλατφόρμας B2green, η χρήση κλιματιστικών για τη μείωση της θερμοκρασίας εσωτερικών χώρων μπορεί να αυξήσει τη θερμοκρασία στις πόλεις μέχρι και δύο βαθμούς κελσίου (20C). Η αναφορά βασίζεται σε μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2020 και στηρίχθηκε στην έρευνα των αποτελεσμάτων του φονικού καύσωνα που έπληξε τη Γαλλία το 2003. Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι τα κλιματιστικά καταναλώνουν το 10% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας ενώ σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας ο αριθμός των κλιματιστικών μονάδων αναμένεται να αυξηθεί από 1,6 δισεκατομμύρια, που είναι σήμερα, σε 5,6 δισεκατομμύρια μονάδες μέχρι τα μέσα του αιώνα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το περιβάλλον.
Τι πρέπει να γίνει;
Κατά τη γνώμη μου, μια σοβαρή πολιτική αποκέντρωσης που θα αποφορτίσει τις πόλεις, θα δώσει ζωή στα χωριά και θα αξιοποιήσει το συγκριτικό πλεονέκτημα του φυσικού περιβάλλοντος του δήμου μας.
Η ύπαιθρος του δήμου, τα χωριά μας, διαθέτουν αξιόλογο οικιστικό απόθεμα, που, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα παραγωγής ποιοτικών προϊόντων, μπορούν να αποτελέσουν ελκυστικό προορισμό για μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας που αποζητούν ένα διαφορετικό πρότυπο ζωής με προστιθέμενη αναπτυξιακή αξία.
Η καρδιά και η ουσία ενός νέου χωροταξικού και πολεοδομικού παραδείγματος βρίσκεται σε μια νέα αρμονική συνάντηση του αστικού με τον αγροτικό χώρο, της πόλης με την ύπαιθρο.
Ο Αλέξης Καλοκαιρινός αντιλαμβανόμενος τις προοπτικές ενός τέτοιου σχεδίου, έχοντας γνώση και εμπειρία από καλές Ευρωπαϊκές πρακτικές, διαπιστώνοντας ομοιότητες στον χώρο και γνωρίζοντας τις παραγωγικές δυνατότητες των χωριών, μίλησε για το «σχέδιο Τοσκάνη» περιγράφοντας με αυτόν τον τρόπο τη συμπύκνωση της πολιτικής που σκέφτεται να ακολουθήσει για τα χωριά και την πόλη.
Σε συνδυασμό μάλιστα με τις διακηρυγμένες θέσεις του για τη θέσπιση του Συμβουλίου των κοινοτήτων που θα απαρτίζεται από τους προέδρους των κοινοτήτων, τον Δήμαρχο και τους αντιδημάρχους και θα συνεδριάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα, αντιλαμβανόμαστε εύκολα ότι η διαμόρφωση σχεδίου ανάπτυξης και αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της υπαίθρου, θα είναι μια δημιουργική συμμετοχική διαδικασία που θα ξεκινά από τα κάτω και θα συνδυάζει τον ρεαλισμό με το όραμα διαμορφώνοντας άμεσους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους.
Η επιλογή κατοικίας στα χωριά, η μεταφορά πόρων και παραγωγικών δραστηριοτήτων στην ύπαιθρο μοιάζει μοναδική αξιόπιστη επιλογή για τη σωτηρία της πόλης και το ζωντάνεμα της υπαίθρου καθώς:
· Αποφορτίζει το πολεοδομικό συγκρότημα,
· αυξάνει τους ελεύθερους χώρους,
· δίνει την προοπτική εφαρμογής μιας πολιτικής κατεδαφίσεων με ταυτόχρονη αύξηση των χώρων πρασίνου,
· θωρακίζει την πόλη, αναζωογονεί τα χωριά,
· διαμορφώνει με κατάλληλο σχεδιασμό οικιστικά συγκροτήματα που σέβονται το περιβάλλον και την ιστορία του τόπου,
· επιβάλλει πολιτικές ανάπτυξης που στηρίζονται στον πρωτογενή τομέα και στα μοναδικά τοπικά προϊόντα αναδεικνύοντας την αξία της κρητικής διατροφής,
· δημιουργεί ευκαιρίες για νέα παραγωγικά μοντέλα αξιοποιώντας το φυσικό, το ανθρώπινο και το επιστημονικό απόθεμα
Για να ενισχυθεί εντούτοις αυτή η επιλογή απαιτούνται τα ακόλουθα:
· Ολοκληρωμένος σχεδιασμός και δημιουργία κατάλληλων υποδομών στα χωριά του δήμου με αξιοποίηση του οικιστικού αποθέματος και του περιβαλλοντικού πλεονεκτήματος έτσι ώστε να δημιουργηθεί ροπή κίνησης από την πόλη προς την ύπαιθρο.
· Εκπόνηση και εφαρμογή κυκλοφοριακής μελέτης που θα συνδράμει την μετακίνηση με δημόσια μέσα μεταφοράς και μέσο σταθερής τροχιάς.
· Αξιοποίηση των δυνατότητων της τεχνολογίας για διαμόρφωση εργασιακών συνθηκών που ευνοούν την μετεγκατάσταση στα χωριά.
Πρωταρχικός στόχος όμως είναι η καλλιέργεια –διαμόρφωση συνείδησης για την κατοικία ,τον χώρο, την κοινωνία και η αντίληψη πως ο ποιοτικός δημόσιος χώρος ,ευνοεί το δημόσιο λόγο και ενισχύει τις αξίες της κοινωνικής συνύπαρξης.
Πρέπει επιτέλους να επιλέξουμε και να συνδιαμορφώσουμε το οικοσύστημα που θέλουμε να ζούμε και κατά πόσον θα μας απελευθερώνει και θα μας ευχαριστεί αντί να μας καταπιέζει και να μας συνθλίβει.
*Ο Αναστάσιος Τσατσάκης είναι υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με την παράταξη «Δικαίωμα στην Πόλη» και υποψήφιο δήμαρχο τον Αλέξη Καλοκαιρινό
*Σημείωση: Οι απόψεις των αρθρογράφων αποτελούν προσωπικές θέσεις και δεν αποτελούν τυχόν θέσεις του newshub.gr
-
04 Νοεμβριου 2024, 07:06Ηράκλειο: Θανάσιμη παγίδα τα φανάρια στην παραλιακή λεωφόρο (Φωτο)
-
04 Νοεμβριου 2024, 10:15Βολές στο κέντρο... της Δευτέρας!
-
05 Νοεμβριου 2024, 09:30Στα σκαριά έξι νέες ξενοδοχειακές επενδύσεις στην Κρήτη-Δείτε σε ποιες περιοχές
-
05 Νοεμβριου 2024, 09:10Ο Κώστας Λαπαβίτσας στο newshub.gr: Ελλάδα, οικονομία χαμηλής παραγωγικότητας και χαμηλών μισθών, η Βρετανία που αλλάζει πολιτικές και οι εκλογές στις ΗΠΑ (podcast)
-
05 Νοεμβριου 2024, 15:10Σοβαρό τροχαίο με εγκλωβισμένους στη Χερσόνησο - Ατύχημα και στο Γάζι
-
06 Νοεμβριου 2024, 03:00Αμερικανικές Εκλογές: Οι εξελίξεις στη μάχη Κάμαλα Χάρις και Ντόναλντ Τραμπ για την προεδρία των ΗΠΑ (Φωτό + Βίντεο)