Γράμμα από την Αμερική
Ήταν η πρώτη φορά που πήγαινα στο γιατρό στην Αμερική και δεν γνώριζα καλά τη διαδικασία της εξέτασης, έτσι έκανα ερωτήσεις, πολλές ερωτήσεις. Κάποια στιγμή, όταν η νοσοκόμα με τα γαλάζια μάτια και τα ξανθά μαλλιά, ολοκλήρωσε το ιατρικό μου ιστορικό με ρώτησε: «Μα γιατί κάνεις τόσες ερωτήσεις;» «Γιατί είναι η πρώτη φορά που βλέπω γιατρό σε αυτή τη χώρα» της απάντησα. «Γιατί από που είσαι;» με ρώτησε. Βάζοντας το πιο πλατύ μου χαμόγελο, και σηκώνοντας στους ώμους μου όλη την υπερηφάνεια του να είσαι Έλληνας, της απάντησα: «Είμαι από την Ελλάδα!» και χωρίς να χάσει λεπτό μου λέει: «Ε, τότε πήγαινε πίσω στη χώρα σου βρωμο-μετανάστρια!»
Αυτό το ρατσιστικό συμβάν ήταν μεμονωμένο, και με πληγώνει ακόμα, αλλά δεν μπορώ να φανταστώ πως θα ήταν η ζωή μου αν το χρώμα του δέρματος μου ήταν μαύρο και βίωνα το ρατσισμό στην καθημερινότητα μου. Αν μεγάλωνα με την πεποίθηση ότι πρέπει να προσπαθήσω σκληρότερα για να πετύχω στη ζωή μου επειδή είμαι μαύρη. Αν δεν είχα τη δυνατότητα να ζω σε μια γειτονιά της αρεσκείας μου, γιατί το κράτος έχει ανεπίσημα χωρίσει τα οικοδομικά τετράγωνα σε γειτονιές για λευκούς και γειτονιές για μαύρους.
Αν στην εργασία μου με έκριναν όχι για τα προσόντα και τις γνώσεις μου, αλλά από το χρώμα του δέρματος μου. Αν φοβόμουν για τη ζωή μου κάθε φορά που θα με σταματούσε ένας αστυνομικός στην εθνική οδό, χωρίς να έχω παραβιάσει κανένα νόμο. Αν η τράπεζα δεν ενέκρινε το στεγαστικό μου, όχι γιατί δεν πληρούσα τις οικονομικές προϋποθέσεις αλλά γιατί είμαι μαύρη.
Αν έπρεπε να υποστώ υβριστικά και υποτιμητικά σχόλια στην καθημερινότητα μου και να μην μπορώ να αντιδράσω, γιατί αν αντιδράσω θα καλέσουν την αστυνομία και τότε, κινδυνεύει η ζωή μου επειδή είμαι μαύρη. Ευτυχώς είμαι λευκή. Ή πιο σωστά ξεβαμμένη λευκή (off-white) όπως κάποιοι λευκοί Αμερικανοί υποστηρίζουν, και είμαι εντάξει, σωστά; Όχι! Αν θέλω να λέγομαι άνθρωπος, δεν θα πρέπει να είμαι εντάξει με οποιαδήποτε μορφή ρατσισμού.
Ναι, η Αμερική έχει μια βαθιά ριζωμένη πληγή στην ιστορία της με τις φυλετικές διακρίσεις, μια πληγή που παραμένει ανοιχτή μέχρι και σήμερα. Τις τελευταίες εβδομάδες έπειτα από τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικό, οι διαδηλώσεις, οι διαμαρτυρίες και οι κινητοποιήσεις έχουν τραβήξει την προσοχή όλου του κόσμου, λέγοντας συνθήματα όπως Black Lives Matter και κραυγάζοντας ότι πρέπει να επέλθει μια συστημική καθολική αλλαγή κατά του ρατσισμού για τους Αφρο-αμερικανούς.
Όμως όλα αυτά σου φαίνονται χιλιάδες μίλια μακριά, ότι δεν σε αγγίζουν, γιατί εσύ δεν είσαι ρατσιστής, σωστά; Χμμμ…για ξανασκέψου. Το ξέρω είναι λίγο άβολο, να σκέφτεσαι ότι μπορεί να έχεις ρατσιστικές-ξενοφοβικές τάσεις, αλλά δεν είμαι από τους ανθρώπους που θα τείνουν τον δείκτη του χεριού μου για να σου αποδώσουν ενοχές. Άλλωστε όταν ο δείκτης μου θα δείχνει εσένα, τα άλλα τρία δάκτυλα προς τα που δείχνουν; Σωστά, θα δείχνουν προς εμένα.
Όλοι μας λίγο ή πολύ, κάπου, κάπως, κάποτε είτε κάναμε κάποια διάκριση, είτε σιωπήσαμε όταν είδαμε να γίνεται κάποιος θύμα φυλετικών ή άλλων διακρίσεων. Οποιαδήποτε στιγμή νιώσαμε ότι εμείς είμαστε ανώτεροι από τον οποιονδήποτε άλλον που είναι διαφορετικός από εμάς, αυτό είναι ρατσισμός. Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε κακοί άνθρωποι, σημαίνει ότι έχουμε κάποιες προκαταλήψεις/πεποιθήσεις/στερεότυπα και χρήζουμε άμεσης ενημέρωσης-επανεκπαίδευσης. Η αναγνώριση του ρατσισμού είναι το πρώτο και σημαντικότερο βήμα για να τον σταματήσουμε.
Το πρόβλημα είναι ότι επειδή αυτές οι πεποιθήσεις/προκαταλήψεις είναι καταχωρημένες στο υποσυνείδητο μας, δεν μπορούμε να τις αντιληφθούμε. Ακόμα κι αν νομίζετε ότι δεν έχετε βλάψει ποτέ κανέναν, οι βαθιά ριζωμένες ρατσιστικές πεποιθήσεις σας μπορεί να έχουν υποσυνείδητο αποτέλεσμα στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεστε στους ανθρώπους. Πάντα να κρίνετε έναν άνθρωπο όχι από τα ρούχα που φοράει, ή το δέρμα του χρώματος του, αλλά από τον τρόπο που φέρεται σε εκείνους που είναι σε λιγότερο ευμενή κοινωνικοοικονομική θέση από εκείνον, πως φέρεται σε εκείνους που είναι πιο αδύναμοι ή λιγότερο επιτυχημένοι από αυτόν. Εκεί φαίνεται το ποιον του ανθρώπου.
Πόσες φορές έχουμε σωπάσει σε φράσεις όπως «οι Αλβανοί είναι κλέφτες», «οι Αβγανοί είναι βρώμικοι», «οι Σύριοι είναι απολίτιστοι», «οι Έλληνες είναι τεμπέληδες» (ίσως να μην σωπάσαμε στο τελευταίο, αλλά γιατί αποδεχτήκαμε όλες τις άλλες φρασεολογίες;)
Οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα πάνω στα οποία βασίζονται οι ρατσιστικές-ξενοφοβικές τάσεις, είναι σαν παρωπίδες. Φοράμε παρωπίδες και είναι δύσκολο να δούμε τα τυφλά μας σημεία. Πάρτε για παράδειγμα το πως σας έκανε να νιώσετε το περιστατικό στην αρχή αυτού του άρθρου. Έκπληξη; Σκεφτήκατε: «Μα δεν είναι δυνατόν να συμβαίνει αυτό σε μια Ελληνίδα!» Γιατί; Επειδή εμείς οι Έλληνες είμαστε ανώτεροι; Επειδή είμαστε καλύτεροι; Από ποιον; Βάση ποιανού κριτηρίου είμαστε καλύτεροι; Μην ξεχνάμε ότι η Αμερικάνικη ιστορία έχει αμέτρητα παραδείγματα όπου Έλληνες μετανάστες θεωρούντο βρώμικοι, ανεπιθύμητοι και ήταν θύματα της ακροδεξιάς οργάνωσης Κου-Κλαξ-Κλαν.
Θέλω να ομολογήσω σε αυτό το σημείο, ότι στο παρελθόν ένιωθα ένα αίσθημα υπέρτατης υπερηφάνειας και ανωτερότητας, σαν Ελληνίδα στο εξωτερικό. Ότι εμείς οι Έλληνες είμαστε κάτι το διαφορετικό, μια ράτσα καλύτερη από τις άλλες. Ζώντας τα τελευταία χρόνια στην Αμερική, ήρθα σε επαφή με ανθρώπους από άλλους πολιτισμούς, φυλές, θρησκείες, και κοινωνικοοικονομικά στρώματα και κατέληξα σε αυτή τη συνειδητοποίηση: Όλοι καλοί είμαστε. Όλοι οι λαοί. Όλοι ανήκουμε σε μια φυλή, την Ανθρώπινη φυλή. Και όταν έχουμε για πυξίδα την αγάπη, όλα καλά θα πάνε. Κι αν δεν πάνε, πάλι θα έχουμε την αγάπη.
Όταν κατάφερα να βγω από τον φόβο που μου προκάλεσε το γεγονός με τη νοσοκόμα στο ιατρείο, αποφάσισα να ξεκινήσω ένα προσωπικό μαραθώνιο 100 ημέρων κατά τον οποίο δοκίμαζα μια καινούργια, κυρίως άβολη εμπειρία κάθε μέρα για εκατό ημέρες #100days100newThings και κατέγραφα τα πάντα στο YouTube. Μια από αυτές τις δοκιμασίες ήταν να δοκιμάσω για πρώτη φορά φαγητό από τα MacDonald’s. Τίποτα όμως δεν με είχε προετοιμάσει για αυτό που συνέβη. Καθώς έδινα την παραγγελία μου μια Αφρο-αμερικανίδα γιαγιά με πλησίασε και μου είπε: «Έχεις περίεργη προφορά, από που είσαι;» Ωχ, πάλι τα ίδια, σκέφτηκα. «Από την Ελλάδα» είπα με σκυμμένο το κεφάλι. «Ε, τότε καλωσόρισες στη χώρα μου, καλωσόρισες στην Αμερική» είπε, και άνοιξε τα χέρια της και με έσφιξε στην αγκαλιά της. Αυτό ήταν το πιο αληθινό, το πιο ζεστό καλωσόρισμα που έλαβα πέντε χρόνια που είμαι τώρα στην Αμερική, και δεν θα ξεχάσω ποτέ ότι προήλθε από μια Αφροαμερικανίδα γιαγιά με γκρίζα μαλλιά και γεμάτο αγάπη χαμόγελο.
Ελπίζω αυτό το άρθρο να σας έκανε να σκεφτείτε και ίσως να σας επηρέασε να δείτε τη ζωή και τους ανθρώπους, ιδίως εκείνους που είναι διαφορετικοί από εσάς και τον κύκλο σας, λίγο αλλιώς. Κλείνοντας παραθέτω μια παράγραφο που περιγράφει με πολύ όμορφο τρόπο πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε το ρατσισμό και τη ξενοφοβία.
«Βλέπεις τον χωρίς όρια αιθέρα επάνω, που κρατά τη Γη μέσα στην απαλή του αγκαλιά; Αυτά είναι τα σύνορα της πατρίδας μας, και εδώ κανείς δεν είναι ούτε εξόριστος ούτε ξένος ούτε αλλοδαπός. Εδώ είναι ίδια η φωτιά, το νερό και ο αέρας. Ίδιοι είναι οι άρχοντες και οι διοικητές και οι πρυτάνεις, ο Ήλιος, η Σελήνη και ο Αυγερινός. Ίδιοι είναι οι νόμοι για όλους, και προέρχονται από το ίδιο πρόσταγμα και την ίδια αρχή, τα ηλιοστάσια, τις ισημερίες, τις Πλειάδες, τον Αρκτούρο, τις εποχές της σποράς και της φύτευσης. Και ένας είναι ο βασιλιάς και κύριος, ο Θεός, που κρατά την αρχή και το μέσον και το τέλος του παντός. Τον ακολουθεί η Δικαιοσύνη, που είναι τιμωρός όσων υπολείπονται του θείου νόμου. Αυτή τη Δικαιοσύνη είναι η φύση μας να τηρούμε όλοι οι άνθρωποι προς όλους τους ανθρώπους σαν να είναι συμπολίτες μας»
-Πλουτάρχου Περί Φυγής, ενότητα 5
*Σημείωση: Οι απόψεις των αρθρογράφων αποτελούν προσωπικές θέσεις και δεν αποτελούν τυχόν θέσεις του newshub.gr
-
17 Απριλιου 2024, 14:48Υπέρ της Παράταξης του Δημάρχου Οροπεδίου Λασιθίου η Απόφαση για το εκλογικό αποτέλεσμα-Τέλος στους ισχυρισμούς περί νοθείας
-
17 Απριλιου 2024, 19:23Κρήτη: «Βουτιά» στο κενό καθώς πότιζε τα λουλούδια - Νοσηλεύεται στο νοσοκομείο
-
18 Απριλιου 2024, 08:25Οριακή η κατάσταση στο Φράγμα Φανερωμένης – Παραιτήθηκε ο Γ. Νικολιδάκης, τι αναφέρει ο Ν. Συριγωνάκης
-
17 Απριλιου 2024, 21:00Ιεράπετρα- Δολοφονία Γερμανού: Αύριο στην ανακρίτρια ο 45χρονος
-
18 Απριλιου 2024, 12:47Στην Κρήτη η Ολυμπιακή φλόγα με τιμές Αρχηγού Κράτους
-
17 Απριλιου 2024, 21:35Κρήτη: Αντιδήμαρχος υπέγραφε μαζικά μη νόμιμες μεταδημοτεύσεις – Η απόφαση από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας