Ο Ερντογάν… ικέτης!

Η ικεσία, λοιπόν, η καταφυγή δηλαδή κάποιου, του οποίου απειλείται η ζωή, η υπόληψη ή έστω η εξουσία που κατέχει, σε έναν ιερό χώρο ή σε ένα πρόσωπο ανώτερο, συνιστά προσδοκία προστασίας. Γινόταν δε με κάποια τελετουργική διαδικασία που αναμφίβολα υπέκρυπτε τη δυσχερή θέση του ικέτη.

Η Θέτιδα, στην Ιλιάδα, προσφεύγει στον Δία, γονατίζει μπροστά του, πιάνει το γόνατο του θεού με το αριστερό και με το δεξί πιάνει τη γενειάδα, και τον ικετεύει να αποκαταστήσει την τιμή του γιού της, Αχιλλέα, τον οποίον είχε προσβάλλει ο Αγαμέμνων. Ο Δίας θα κάνει αποδεκτό το αίτημά της. Ο Οδυσσέας, στη συνάντησή του με τη Ναυσικά, αν και αρχίζει την ικεσία με το ρήμα “γονούμαι”, δεν της πιάνει το γόνατο, και η εκφορά τής παράκλησής του γίνεται χωρίς άλλες σκηνοθετικές απρέπειες.
Σε άλλη όμως περίπτωση, ο Οδυσσέας ικετεύει την Αρήτη, τη βασίλισσα των Φαιάκων, καθισμένος πάνω στις στάχτες της εστίας του παλατιού, πιάνοντας τα γόνατά της
εκφέροντας την ικεσία της. Ο βασιλιάς Αλκίνοος, μετά από μακρά σιωπή, παίρνει από το χέρι τον ικέτη Οδυσσέα και τον καθίζει δίπλα του, στη θέση που προηγουμένως κατείχε ο γιός του.
Μιά κίνηση που ισοδυναμούσε με αποδοχή του αιτήματος. Με τη σπονδή δε που θα ακολουθήσει, τραπεζώματα κλπ, ο ικέτης θα αναβαθμιστεί σε “ξένο”, δηλαδή φιλοξενούμενος
και μάλιστα σε σχέση ισοτιμίας.

Οι ικέτιδες Δαναΐδες, οι πενήντα κόρες του Λίβυου, στο ομώνυμο έργο του Αισχύλου, θα προσδώσουν κάποιο μεγαλύτερο βάθος και αρκετή πολυπλοκότητα στην έννοια της ικεσίας. Εδώ, εκτός από τον προσωπικό κίνδυνο που διατρέχουν να παντρευτούν, χωρίς τη συγκατάθεσή τους, τους πενήντα γιούς του Αιγύπτου, πρώτα τους εξαδέλφια, διακυβεύονται και διακρατικές σχέσεις. Ο Πελασγός, στον οποίον θα προσφύγουν οι Δαναΐδες
για να ζητήσουν άσυλο, (είχαν έρθει από τη Λιβύη στο Άργος), και στον οποίον θα παρουσιαστούν απειλητικά και οι επίδοξοι γαμπροί, αδυνατεί να δεχθεί το αίτημα. Δεν θα
ήθελε πόλεμο μεταξύ των δύο κρατών, Αιγύπτου-Άργους. Αλλά και οι Δαναΐδες απειλούν με αυτοχειρία και έτσι αδυνατεί να απορρίψει την παράκλησή τους. Θα προσφύγει στη λαϊκή  συνέλευση των Αργείων για γνωμοδότηση, η οποία γνωμοδότηση θα του λύσει τα χέρια. Θα πειστεί ο Πελασγός, ότι το δίκαιο της πόλης του είναι εναρμονισμένο με το θεϊκό δίκαιο, και έτσι θα εκδιώξει κακήν κακώς τους Αιγυπτίους μνηστήρες.

Είναι πολλές οι περιπτώσεις “ικεσίας” που αναφέρονται στην ελληνική ιστορία και μυθολογία. Η σχετική βιβλιογραφία οσονούπω εμπλουτίζεται και με την περίπτωση του Ερντογάν. Δεν μπορούμε να μαντέψουμε, με ποιές σκηνικές διαδικασίες, με ποια εκφορά ικεσίας, από ποιόν γενειοφόρο, ή από ποιά Frau με καλυμμένα γόνατα, ή από ποιά συνέλευση κρατών θα γίνει δεκτός ο βερέμης Ταγίπ. Η διαδρομή του, πάντως, «ικέτης –
“ξένος” – ισότιμος», μοιάζει μακρά και οπωσδήποτε πρέπει να του γίνει και πολύ κακοτράχαλη. Άλλη επιλογή και άλλη ευκαιρία για την ταύρο-ιππεύουσα Ευρώπη και τη
χριστιανική Δύση δεν υπάρχει.

Και να μην μας διαφεύγει, ότι σε αυτή την “κατάσταση ικεσίας” στην οποία έχει περιέλθει ο Ερντογάν, ο καταλύτης ήταν η σθεναρά στάση μας (ελληνική Ηγεσία-ελληνικές ένοπλες Δυνάμεις-ελληνική Κοινωνία) στις όποιες αξιώσεις του Ταγίπ, με τον ακατάσχετο μέχρι γελοιότητος νέο-Οθωμανισμό του. Όσοι δε, από την από δω μεριά, με περίσσεια ετεροφωτισμού και ακατάσχετης ιδεοληψίας, αμφισβήτησαν τον τρόπο διαχείρισης της Ελληνο-τουρκικής κρίσεως στο προηγηθέν διάστημα, και δήθεν ενδοτισμούς, ας ψάξουν το είδωλό τους σε κάποιο παραμορφωτικό κάτοπτρο. Η πληροφορία, ότι το κάδρο που παράγγειλε ο Ερντογάν για να χωρέσει ο ίδιος και
ο Κυριάκος μαζί θα είναι Αναγεννησιακού επιπέδου, ελέγχεται ως ακριβής. 

Ας απολαύσομε το χιονιά. Δεν είναι καιρός για χασομέρια. Οι ευκαιρίες λίγες!

*Ο Γρηγορίος Νούσιας είναι Απτχος (Ι) ε.α. της 39ης Σειράς Ιπταμένων της ΣΙ