Η Κρήτη στο επίκεντρο των εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο
Η γεωπολιτική σημασία της Κρήτης είναι, βέβαια, πολύ καλά γνωστή και συζητημένη διαχρονικά. Η γεωγραφική της θέση-κλειδί στους θαλάσσιους δρόμους Ανατολής-Δύσης και Βορρά-Νότου, στην καρδιά της Μεσογείου, την έχει καταστήσει σημείο επίζηλο από τα βάθη της ιστορίας, για όποιον θέλει να ασκεί έλεγχο σε αυτή την κομβική περιοχή του κόσμου.
Ειδικά σε περιόδους διεθνών κρίσεων, εντάσεων και συγκρούσεων, σε περιόδους ανταγωνισμού δυνάμεων, η αξία της Κρήτης ως καίριου σημείου στήριξης ενισχύεται ιδιαίτερα. Αν πλάι σε αυτούς τους γνωστούς από τα αρχαία χρόνια λόγους γεω-στρατηγικής σημασίας, έρθουν να προστεθούν και άλλοι γεω-οικονομικής διάστασης, λόγω των ενεργειακών αποθεμάτων που συνδέονται με το νησί, τότε εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι ενισχύεται εξαιρετικά η σημασία που έχει ο τόπος αυτός για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή.
Γύρω από αυτούς τους δύο άξονες, τη στρατηγική θέση και την ενέργεια, κινούνται όλες οι προκλήσεις που αφορούν την Κρήτη σήμερα μέσα στο περίπλοκο και πολυεπίπεδο διεθνές σκηνικό. Σε αυτό το πλαίσιο, μάλιστα, έρχονται να προστεθούν εξελίξεις που εντείνουν ακόμα περισσότερο τη ρευστότητα και καθιστούν την Κρήτη επίκεντρο διεργασιών.
Στρατηγικό στήριγμα για τους συμμάχους της Ελλάδας
Η ισχυρή πρόσδεση της Ελλάδας στο νατοϊκό σύστημα ασφάλειας και η μακροχρόνια στρατηγική σχέση της με τις Ηνωμένες Πολιτείες τα τελευταία 80 χρόνια, είναι οι παράγοντες που δημιουργούν τη βάση αναφοράς της Κρήτης μέσα στο παγκόσμιο πλέγμα ισχύος. Δεν είναι τυχαίο προφανώς, πως όταν στη δεκαετία του ‘80 επιτεύχθηκε συμφωνία για την απομάκρυνση των αμερικανικών βάσεων από τη χώρα μας, οι Αμερικανοί εξασφάλισαν ότι θα διατηρήσουν σταθερά και θα ενισχύσουν μάλιστα την παρουσία τους στην Κρήτη.
Η σχέση αυτή διατηρείται αναλλοίωτη σήμερα και αυτό προβλέπεται ότι θα συνεχίσει να γίνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Άλλωστε το λεγόμενο αγγλοσαξονικό παγκόσμιο σύστημα ασφάλειας, δηλαδή η παγκόσμια κυριαρχία της Βρετανικής Αυτοκρατορίας αρχικά και των ΗΠΑ στη συνέχεια, που αδιαμφισβήτητα ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου στη διάρκεια των τελευταίων δύο αιώνων, ενδιαφερόταν πάντοτε να διατηρεί ενεργές τις προσβάσεις του στα κύρια σημεία στήριξης της Μεσογείου, μεταξύ των οποίων η Κύπρος και η Κρήτη κατέχουν ζωτική θέση.

Σε αυτή την πλατφόρμα έχει έρθει να προστεθεί τα τελευταία χρόνια και η στρατηγική σχέση της Ελλάδας με το Ισραήλ. Ως χώρα αρκετά μικρή σε έκταση και ιδιαίτερα περιορισμένη σε γεωγραφικό βάθος, το Ισραήλ χρειάζεται τη δυνατότητα να στηριχθεί, αν παραστεί ανάγκη σε σταθερά σημεία αρκετά πιο απομακρυσμένα και ασφαλή από τις εγκαταστάσεις πρώτης γραμμής του. Η σχέση συνεργασίας και στρατηγικής σύμπραξης σε διάφορους τομείς που έχει αναπτύξει το Τελ Αβίβ με την Αθήνα και τη Λευκωσία του παρέχει τέτοιες δυνατότητες και η Κρήτη έχει σαφέστατα θέση μέσα σε αυτό το κάδρο.
Οι ενεργειακοί δρόμοι οδηγούν στην Κρήτη
Καθώς ο κόσμος βρίσκεται τις τελευταίες δεκαετίες σε μια φάση ανακατατάξεων στον ενεργειακό χάρτη, αλλά και μετάβασης σε ενδιάμεσες και μελλοντικές μορφές ενεργειακής εκμετάλλευσης, η Κρήτη καθίσταται επίκεντρο σημαντικών εξελίξεων. Οι ενεργειακές εκμεταλλεύσεις κάθε είδους δημιουργούν από μόνες τους προστιθέμενη γεωπολιτική αξία σε κάθε περιοχή που εμπλέκουν και στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε πολλαπλές εμπλοκές σε αρκετά διαφορετικά σχέδια αξιοποίησης ενεργειακών αποθεμάτων και μεταφοράς ενεργειακών πόρων.
Η Κρήτη, λόγω της γεωγραφικής θέσης της ασφαλώς, έχει γίνει εκ των πραγμάτων κύριος σταθμός στην ανάπτυξη δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις μέσα από τη Μεσόγειο. Προφανώς δεν είναι τυχαία η επένδυση ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα, ούτε και αποσκοπεί απλά στην ενεργειακή επάρκεια του νησιού…

Στον σχεδιασμό όλων των διαδρομών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από τη Μέση Ανατολή προς τη Ευρώπη μέσω της Μεσογείου, η Κρήτη είναι κύριο σημείο όχι απλώς διέλευσης, αλλά και βάσης επεξεργασίας και διανομής. Ακόμα κι αν μέχρι σήμερα δεν έχει ευοδωθεί κάποιο από αυτά τα σχέδια, οι σχεδιαζόμενες χαράξεις είναι ενδεικτικές, ενώ φυσικά είναι σε εξέλιξη -με τα γνωστά μπρος-πίσω- η διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου, για λογαριασμό του σχεδίου GSI (Great Sea Interconnector), με μελλοντική προέκταση στο Ισραήλ.

Ταυτόχρονα, η Κρήτη βρίσκεται επίσης στο επίκεντρο των σχεδίων αξιοποίησης του ελληνικού ορυκτού πλούτου, με την έρευνα για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων σε θαλάσσια πεδία στα δυτικά και νότια του νησιού. Στα πεδία αυτά έχουν ήδη επικρατήσει σε διαγωνιστικές διαδικασίες επενδυτικά σχήματα με κυρίαρχους δύο κολοσσούς της αμερικανικής πετρελαϊκής βιομηχανίας, την ExxonMobil και τη Chevron. Είναι περιττό να εξηγήσει κανείς πόσο αυτές οι εξελίξεις αναβαθμίζουν την γεωοικονομική σημασία της Κρήτης μέσα στο μεσογειακό σύστημα.
Η Κρήτη στο στόχαστρο της Άγκυρας
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η τουρκική κρατική και παρακρατική προπαγάνδα έχει με διάφορους τρόπους εντάξει την Κρήτη μέσα στο φάσμα των ενδιαφερόντων της από πολλά χρόνια. Πολύ πριν αναπτυχθούν όλες αυτές οι ερευνητικές και επενδυτικές προοπτικές, ακόμα και πριν εμφανιστεί στο προσκήνιο η στρατηγική της «Γαλάζιας Πατρίδας», η Τουρκία είχε φροντίσει έντεχνα να εντάξει την Κρήτη μέσα στο πλαίσιο συνολικής αμφισβήτησης του status quo στο Αιγαίο με την πολιτική των «γκρίζων ζωνών».

Με αυτό τον τρόπο η Κρήτη μπήκε ξανά μετά από ένα και πλέον αιώνα στη σκακιέρα της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης, όπου και παραμένει με διάφορους τρόπους. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια, με την μόχλευση που προκαλεί ο τουρκικός παρεμβατισμός στη μισοδιαλυμένη Λιβύη, μας έρχονται κινήσεις αμφισβητήσεως των δεδομένων και από τα νότια της Μεσογείου, κάτι που έχει αλλάξει τη «γεωμετρία» των διεθνών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα συνολικά και η Κρήτη ειδικότερα.
Είναι επομένως απόλυτα σαφές ότι μέσα στο πλέγμα των περιφερειακών σχέσεων και εξελίξεων ο καίριος ρόλος της Κρήτης όχι απλά διατηρείται, αλλά και διαρκώς επαυξάνεται. Σε αυτές τις ανακατατάξεις οφείλονται και οι σημαντικές αλλαγές που έχουν τεθεί σε κίνηση σε σχέση με τα δεδομένα της παρουσίας των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στο νησί.
-
05 Νοεμβριου 2025, 17:13Μια αφίσα ανισόρροπων κάνει το γύρο του διαδικτύου προσβάλλοντας τους Κρητικούς (Φωτο) -
05 Νοεμβριου 2025, 19:15Βορίζια: Το βίντεο-ντοκουμέντο που οδήγησε στην ταυτοποίηση του ελεύθερου σκοπευτή που σκότωσε την 57χρονη -
06 Νοεμβριου 2025, 21:55Μακελειό στα Βορίζια: «Υπάρχει κι άλλο βίντεο» - Δείχνει τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν και την απομάκρυνσή τους από το χωριό -
06 Νοεμβριου 2025, 11:52Λουκέτο την Παρασκευή στα ιδιωτικά διαγνωστικά εργαστήρια: Γιατροί σε καθεστώς οικονομικής εξαθλίωσης - Επιστολή στον Πρωθυπουργό -
05 Νοεμβριου 2025, 15:15Βορίζια: Συνελήφθη ο γαμπρός του Φανούρη Καργάκη – Είχε κρυμμένα σε σπηλιά όπλο και σφαίρες -
06 Νοεμβριου 2025, 21:00Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου: Λίστα ενδιαφερομένων να δουλέψουν στο μάζεμα του ελαιοκάρπου
