Όλοι περιμένουν τον Τραμπ: Το Ισραήλ σχεδίασε από τον Δεκέμβριο τις επιθέσεις κατά του Ιράν

Παγκόσμια ανησυχία έχουν προκαλέσει οι δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, όπου για έκτη ημέρα σήμερα, Τετάρτη (18.06.25),

μαίνονται οι επιθέσεις μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, ενώ όλες πλευρές έχουν στραμμένο το βλέμμα στις επόμενες κινήσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος – όπως όλα δείχνουν – «ζεσταίνει» την πολεμική μηχανή.

Ο Αμερικανός πρόεδρος κάλεσε το Ιράν «σε παράδοση άνευ όρων», οξύνοντας την ήδη σκληρή ρητορική των τελευταίων ημερών, ενώ οι ΗΠΑ ενισχύουν με περισσότερα πολεμικά αεροσκάφη τη δύναμη πυρός, στο πλευρό του Ισραήλ.

Η «μάχη ξεκινά» διεμήνυσε από την πλευρά του ο Αλί Χαμενεΐ με ανάρτησή του στο X, προειδοποιώντας πως «δεν θα δείξουμε έλεος στους σιωνιστές». 

Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε σήμερα πως έπληξε εγκαταστάσεις παραγωγής μηχανών φυγοκέντρησης ουρανίου και εργοστάσια όπλων στο Ιράν.

Τα πλήγματα αυτά, που πραγματοποιήθηκαν από «περισσότερα από 50 αεροπλάνα», είχαν στόχο «μια εγκατάσταση παραγωγής μηχανών φυγοκέντρησης στην Τεχεράνη» καθώς και «εγκαταστάσεις κατασκευής όπλων (…) ιδιαίτερα εγκαταστάσεις παραγωγής πρώτων υλών και εξαρτημάτων που χρησιμοποιούνται για τη συναρμολόγηση πυραύλων εδάφους-εδάφους», ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF).

Όλα αυτά μερικές ώρες μετά την απαίτηση του Ντόναλντ Τραμπ να υπάρξει «παράδοση άνευ όρων» της Τεχεράνης. Ο Αμερικανός πρόεδρος διαβεβαίωσε εξάλλου πως ο στρατός του θα μπορούσε να σκοτώσει πολύ εύκολα τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, τη στιγμή που εντείνεται η σεναριολογία περί πιθανής άμεσης εμπλοκής των ΗΠΑ στη σύρραξη, που ξέσπασε την Παρασκευή, όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε επιθέσεις εύρους χωρίς προηγούμενο στην ιρανική επικράτεια με διακηρυγμένο στόχο να εμποδιστεί η Ισλαμική Δημοκρατία να αποκτήσει πυρηνικό όπλο — κάτι που η ιρανική ηγεσία διαψεύδει πως είναι επιδίωξή της.

Η Τεχεράνη να εκτοξεύει τα ξημερώματα της Τετάρτης (18.06.25) «πύραυλους Fattah-1» (Φατάχ-1), σύμφωνα με το ημιεπίσημο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Mehr και το κρατικό Press TV. Τα δύο μέσα αποδίδουν την ευθύνη στο Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC).

Η πρώτη πτήση επαναπατρισμού Ισραηλινών πολιτών

Η πρώτη πτήση επαναπατρισμού Ισραηλινών, που είχαν αποκλειστεί στο εξωτερικό λόγω της ακύρωσης των αεροπορικών συνδέσεων μετά το ξέσπασμα την Παρασκευή εχθροπραξιών ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν, προσγειώθηκε σήμερα σε αεροδρόμιο κοντά στο Τελ Αβίβ, ανακοίνωσαν οι αερολιμενικές αρχές.

«Πριν από λίγο η πρώτη πτήση της επιχείρησης ‘Επιστροφή με πλήρη ασφάλεια’ προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν», αναφέρεται σε ανακοίνωση που εκδόθηκε από τις αρχές, στην οποία διευκρινίζεται ότι την πτήση πραγματοποίησε η εθνική αεροπορική εταιρεία El Al και ότι έφερε επιβάτες από την Λάρνακα της Κύπρου.

Η Ισραηλινή υπουργός Μεταφορών Μίρι Ρεγκέβ, που είχε την πρωτοβουλία για την επιχείρηση αυτή, όπως και άλλοι αξιωματούχοι, υποδέχθηκαν τους επιβάτες κατά την άφιξή τους.

Το Ισραήλ προετοιμάζει αερογέφυρα και θαλάσσιο διάδρομο για την επιστροφή των πολιτών του που αποκλείστηκαν στο εξωτερικό μετά την επίθεσή του στο Ιράν την Παρασκευή και το κλείσιμο του εναέριου χώρου του.

«Ανάμεσα στους 100.000 και 150.000 Ισραηλινούς βρίσκονται στο εξωτερικό», διευκρίνισε η Ρεγκέβ, προσθέτοντας ότι το υπουργείο της άνοιξε «θαλάσσια οδό» από την Κύπρο και την Ελλάδα.

Οι ισραηλινές αρχές είχαν συστήσει στους πολίτες τους ήδη από την Κυριακή να μην προσπαθήσουν να επιστρέψουν στη χώρα τους οδικώς, μέσω Αιγύπτου ή Ιορδανίας, καθώς αυτό αντιπροσώπευε, σύμφωνα με τις ίδιες, «επίπεδο αυξημένης απειλής».

Η ιρανική αστυνομία ανέφερε ότι αναχαίτισε 14 ισραηλινά drones

Επικαλούμενο τον εκπρόσωπο της αστυνομίας του Ιράν, Saeed Montazerolmahdi, το ιρανικό εργατικό πρακτορείο ειδήσεων αναφέρει ότι οι αστυνομικές δυνάμεις εντόπισαν επίσης εχθρικά εργαστήρια παραγωγής drones και οχήματα μεταφοράς drones σε διάφορες επαρχίες.

«Το Ισραήλ ξεκίνησε τον σχεδιασμό των επιθέσεων κατά του Ιράν τον Δεκέμβριο»

Το Ισραήλ ξεκίνησε να σχεδιάζει τις επιθέσεις στο Ιράν ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο, αφού η αποδυνάμωση της Χεζμπολάχ και η πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία άνοιξαν έναν εναέριο διάδρομο, σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, όταν ο Μπενιαμίν Νετανιάχου επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο, παρουσίασε στον Τραμπ αναλυτικά όλα τα δεδομένα που έπρεπε να γνωρίζει για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Το ρεπορτάζ αναφέρει ότι, αντί να επιλέξει να συμμετάσχει άμεσα στην επίθεση ή να απέχει πλήρως, ο Τραμπ υιοθέτησε αρχικά μια ενδιάμεση στάση, παρέχοντας στο Ισραήλ «υποστήριξη από την αμερικανική κοινότητα πληροφοριών για την εκτέλεση της επίθεσης», με τις λεπτομέρειες να παραμένουν ασαφείς.

Το εκτενές ρεπορτάζ περιγράφει και τη μεταστροφή της στάσης του Τραμπ έναντι του Ιράν τους τελευταίους μήνες και ημέρες.

«Όταν ξύπνησε το πρωί της Παρασκευής, το αγαπημένο του τηλεοπτικό κανάλι, το Fox News, μετέδιδε ασταμάτητα εικόνες που παρουσίαζαν τη στρατιωτική ιδιοφυΐα του Ισραήλ. Ο κ. Τραμπ δεν μπόρεσε να αντισταθεί και διεκδίκησε και ο ίδιος μερίδιο της δόξας», γράφει χαρακτηριστικά η εφημερίδα. Οι Times καταλήγουν ότι, με τον Τραμπ πλέον να μην αποκλείει άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ στις επιθέσεις, «δεν υπάρχει σχεδόν καμία ένδειξη ότι η σύγκρουση θα λήξει σύντομα μέσω της διπλωματίας».

Τι προσπαθεί να επιτύχει το Ισραήλ;

Από την Παρασκευή που το Ισραήλ ξεκίνησε τις επιθέσεις του κατά του Ιράν, ένα βασικό ερώτημα παραμένει αναπάντητο, τονίζει ο Ούγκο Μπατσέγκα, σε ανταπόκρισή του στο BBC από την Ιερουσαλήμ: Ποιος είναι ο τελικός στόχος του;

Ισραηλινοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι επρόκειτο για προληπτική επίθεση, με σκοπό να καταστρέψει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, καθώς το Ιράν είχε φτάσει στο «σημείο χωρίς επιστροφή».

Δεν έχουν προσκομίσει καμία απόδειξη για αυτό. Στην πραγματικότητα, οι τελευταίες εκτιμήσεις της διεθνούς κοινότητας, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, δείχνουν ότι το Ιράν δεν είχε αποφασίσει να μετατρέψει το πυρηνικό του πρόγραμμα σε όπλο, κάτι που είχε εγκαταλείψει το 2003.

Το Ιράν, μέλος της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Οπλων, ισχυρίζεται ότι έχει το δικαίωμα να διαθέτει ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα και αρνείται συστηματικά ότι επιδιώκει την απόκτηση πυρηνικών όπλων.

Το Ισραήλ, το οποίο δεν είναι μέλος της Συνθήκης και θεωρείται ευρέως ότι διαθέτει πυρηνικά όπλα, απορρίπτει αυτό το επιχείρημα.

Την παραμονή της εκστρατείας του Ισραήλ, η Διεθνής Οργάνωση Ατομικής Ενέργειας, δήλωσε ότι το Ιράν παραβίασε τις υποχρεώσεις του για μη διάδοση για πρώτη φορά έπειτα από δύο δεκαετίες.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκάλεσε το απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή καυσίμου για αντιδραστήρες, αλλά και για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.

Ο οργανισμός ανέφερε επίσης ότι το Ιράν διαθέτει επαρκή ποσότητα ουρανίου εμπλουτισμένου κοντά στο επίπεδο που απαιτείται για την κατασκευή όπλων, για την πιθανή κατασκευή εννέα πυρηνικών βομβών.

Το Ισραήλ έχει επιτεθεί σε βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, μεταξύ των οποίων αυτές στο Νατάνζ και στο Ισφαχάν, καθώς και σε στρατιωτικές και ενεργειακές υποδομές, κυβερνητικά κτίρια και κατοικίες.

Ωστόσο, δεν έχει επιτεθεί στο Φορντό, όπου βρίσκεται σημαντική εγκατάσταση, θαμμένη κάτω από τα βουνά. Οι Ισραηλινοί δεν διαθέτουν το είδος της βόμβας που απαιτείται για να πραγματοποιήσουν αυτή την επίθεση, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, που διαθέτουν.

Το Ιράν ισχυρίζεται ότι πρόκειται για επιθετικό πόλεμο εναντίον του και ότι έχει το δικαίωμα να αμυνθεί.

Εάν οι Αμερικανοί αποφασίσουν να εμπλακούν άμεσα στον πόλεμο, αυτό ενδέχεται να προκαλέσει ευρύτερη σύγκρουση, καθώς το Ιράν έχει απειλήσει να επιτεθεί σε αμερικανικά στρατιωτικά συμφέροντα στην περιοχή, ενώ οι εταίροι του, μεταξύ άλλων στο Ιράκ και την Υεμένη, ενδέχεται να συμμετάσχουν στην αντίδραση.

Η σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν μπορεί να διαρκέσει μόνο όσο αντέξουν οι πύραυλοί τους

Από την Παρασκευή, η ίδια δραματική ανταλλαγή πυρών έχει πραγματοποιηθεί πάνω από μισή ντουζίνα φορές πάνω από τον ουρανό του Ισραήλ: Ένας καταιγισμός ιρανικών βαλλιστικών πυραύλων πλησιάζει. Ένας καταιγισμός ισραηλινών αμυντικών αναχαιτιστικών πυραύλων σηκώνεται για να εξουδετερώσει τους περισσότερους, αλλά όχι όλους, από την εισερχόμενη ομοβροντία.

Αξιωματούχοι των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών εκτιμούσαν ότι το Ιράν διέθετε περίπου 2.000 πυραύλους ικανούς να διανύσουν 1.200 μίλια για να πλήξουν το Ισραήλ, αλλά ένα σημαντικό μέρος τους καταστράφηκε τη στιγμή που οι μυστικοί πράκτορες του Ισραήλ στο Ιράν και τα μαχητικά του αεροσκάφη εξαπέλυσαν αιφνιδιαστική επίθεση νωρίς την Παρασκευή, ξεκινώντας τη σύγκρουση.

Από τότε, Ισραηλινοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι το Ιράν έχει εκτοξεύσει περίπου 400 πυραύλους από το εναπομείναν απόθεμα και τα ισραηλινά πλήγματα έχουν εξουδετερώσει 120, ή το ένα τρίτο, των εκτοξευτών πυραύλων του Ιράν. Επιπλέον, ισραηλινοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν τη Δευτέρα ότι έχουν αποκτήσει αεροπορική υπεροχή πάνω από την Τεχεράνη νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να περιορίσουν περαιτέρω την ικανότητα των ιρανικών δυνάμεων να πραγματοποιούν εκτοξεύσεις.

Ήδη, η ένταση των πυραυλικών πυρών του Ιράν φαίνεται να μειώνεται απότομα. Αφού εκτόξευσε περισσότερους από 150 πυραύλους την πρώτη νύχτα της σύγκρουσης, την Παρασκευή, το Ιράν εκτόξευσε ένα μπαράζ μόλις 10 πυραύλων το απόγευμα της Τρίτης.

«Το Ιράν πρέπει να κάνει έναν πολύ, πολύ δύσκολο υπολογισμό, επειδή έχει περιορισμένο αριθμό πυραύλων και, λαμβάνοντας υπόψη τον ρυθμό πυρός, δεν μπορεί να τον αναπληρώσει σε πραγματικό χρόνο», δήλωσε ο Fabian Hinz, στρατιωτικός αναλυτής του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών. Ο Hinz σημείωσε ότι ακόμη και οι 150 πύραυλοι που εκτοξεύτηκαν το βράδυ της Παρασκευής ήταν λιγότεροι από τους 200 που εκτόξευσε το Ιράν στο Ισραήλ τον Οκτώβριο σε αντίποινα για τη δολοφονία από το Ισραήλ ηγετών της Χαμάς και της Χεζμπολάχ.

Ακόμα κι έτσι, ισραηλινοί αναλυτές προειδοποιούν ότι περισσότερο από το μισό οπλοστάσιο του Ιράν παραμένει άθικτο και μια άγνωστη ποσότητα πυραύλων μπορεί να είναι κρυμμένη σε υπόγειες αποθήκες.

Και ενώ το Ισραήλ έχει υποβαθμίσει σημαντικά τις δυνατότητες επίθεσης του Ιράν, η εγκαθίδρυση άμυνας έχει κοστίσει ακριβά στο Ισραήλ. Η Marker, μια κορυφαία ισραηλινή οικονομική εφημερίδα, ανέφερε ότι η αντιπυραυλική άμυνα κοστίζει στο Ισραήλ έως και 1 δισεκατομμύριο σέκελ, ή περίπου 285 εκατομμύρια δολάρια, τη νύχτα.

Πόσο εφικτός είναι ένας μακροχρόνιος πόλεμος

Ως αποτέλεσμα, λένε οι παρατηρητές, ένας μακροχρόνιος πόλεμος φθοράς μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν μπορεί να μην είναι εφικτός – τουλάχιστον με την τρέχουσα ένταση.

Χωρίς ανεφοδιασμό από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή μεγαλύτερη εμπλοκή των αμερικανικών δυνάμεων, ορισμένες εκτιμήσεις προβλέπουν ότι το Ισραήλ μπορεί να διατηρήσει την αντιπυραυλική του άμυνα για 10 ή 12 ημέρες ακόμη, αν το Ιράν διατηρήσει σταθερό ρυθμό επιθέσεων, δήλωσε άτομο που έχει ενημερωθεί για τις εκτιμήσεις των αμερικανικών και ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, προσθέτοντας ότι ήδη από το τέλος αυτής της εβδομάδας, τα συστήματα του Ισραήλ μπορεί να είναι σε θέση να αναχαιτίσουν μόνο ένα μικρότερο ποσοστό πυραύλων, λόγω της ανάγκης να μοιραστούν τα αμυντικά πυρομαχικά. «Θα πρέπει να επιλέξουν τι θέλουν να αναχαιτίσουν», δήλωσε το άτομο, το οποίο μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσει ένα ευαίσθητο θέμα. «Το σύστημα είναι ήδη υπερφορτωμένο», σημείωσε.

Ο Tal Inbar, ένας Ισραηλινός ειδικός σε θέματα πυραύλων που συνδέεται με την Missile Defense Advocacy Alliance στη Βιρτζίνια, σημείωσε ότι το 2014, το Ισραήλ επεδίωξε κατάπαυση του πυρός με τη Χαμάς λίγες ημέρες πριν εξαντλήσει τα αναχαιτιστικά της αεράμυνας. Το επίπεδο των αποθεμάτων αναχαιτιστών είναι ένα εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα στο Ισραήλ, αλλά «θα μπορούσε να αποτελέσει παράγοντα για την κατάπαυση του πυρός» και αυτή τη φορά, δήλωσε ο Inbar.