Ισραήλ και Χαμάς συμφώνησαν για εκεχειρία μετά από 2 χρόνια πολέμου-Οι όμηροι θα έχουν επιστρέψει τη Δευτέρα

Έπειτα από δύο και πλέον χρόνια πολέμου, το Ισραήλ και η Χαμάς έκαναν γνωστό τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα ότι έκλεισαν συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, στο πλαίσιο σχεδίου που πρότεινε ο Aμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κι έχει σκοπό να υπάρξει «διαρκής» ειρήνη στην περιοχή.

Όπως ανακοίνωσε με «υπερηφάνεια» μέσω Truth Social ο ρεπουμπλικάνος, τα μέρη «αποδέχτηκαν την πρώτη φάση» του σχεδίου του για τη Γάζα στις έμμεσες διαπραγματεύσεις στην Αίγυπτο. «Αυτό σημαίνει πως ΟΛΟΙ οι όμηροι θα απελευθερωθούν πολύ σύντομα», συνέχισε. Το Ισραήλ «θα αποσύρει τα στρατεύματά του σε γραμμή προβλεπόμενη από τη συμφωνία», στο πλαίσιο των «πρώτων βημάτων προς Ισχυρή, Διαρκή και Αιώνια ειρήνη», συμπλήρωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.

Πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στη Χαμάς δήλωσε σήμερα ότι η πρώτη φάση της συμφωνίας προβλέπει την απελευθέρωση των 20 ζωντανών ομήρων που απομένουν μονομιάς, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση σχεδόν 2.000 παλαιστινίων κρατουμένων. Η ανταλλαγή θα λάβει χώρα εντός 72 ωρών από την έναρξη εφαρμογής της συμφωνίας, που αναμένεται να υπογραφτεί επίσημα αργότερα σήμερα, πρόσθεσε η πηγή αυτή, η οποία είναι ενήμερη για το περιεχόμενο των έμμεσων διαπραγματεύσεων. Οι όμηροι θα αφεθούν ελεύθεροι με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση 250 Παλαιστινίων που είχαν καταδικαστεί σε ποινές ισόβιας κάθειρξης και άλλων 1.700 ανθρώπων που είχαν συλληφθεί από τις δυνάμεις του Ισραήλ μετά το ξέσπασμα του πολέμου την 7η Οκτωβρίου 2023, πάντα σύμφωνα με την πηγή αυτή.

Για «σπουδαία μέρα για το Ισραήλ», έκανε λόγο ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, «ευχαριστώντας» τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τραμπ κι ανακοινώνοντας πως συγκαλεί συνεδρίαση του υπουργικού του συμβουλίου εντός της ημέρας για να επικυρωθεί η συμφωνία. «Με τη βοήθεια του Θεού, θα τους φέρουμε όλους πίσω στο σπίτι», σημείωνε λίγο νωρίτερα μέσω X, αναφερόμενος στους ομήρους.

Ο Τραμπ, που ποθεί να λάβει το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης – το οποίο δίνεται αύριο Παρασκευή –, ανήγγειλε νωρίτερα χθες πιθανή επίσκεψή του στη Μέση Ανατολή στα τέλη της εβδομάδας, διαβεβαιώνοντας πως η σύναψη συμφωνίας ήταν «πολύ κοντά», την τέταρτη ημέρα διαπραγματεύσεων στο Σαρμ ελ Σέιχ, αιγυπτιακή λουτρόπολη.

Πηγές ενήμερες σχετικά είπαν στο Γαλλικό Πρακτορείο πως η συμφωνία για την πρώτη φάση αναμένεται να υπογραφτεί επίσημα πιθανόν σήμερα στην Αίγυπτο. Ο αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι είχε δηλώσει πως προσκάλεσε τον αμερικανό ομόλογό του να πάει για να «παραβρεθεί στην υπογραφή» της αν κλεινόταν συμφωνία.

Οι όμηροι «θα έχουν επιστρέψει τη Δευτέρα»

Ο Τραμπ δήλωσε χθες Τετάρτη πως πιστεύει ότι οι ισραηλινοί όμηροι που απομένουν στη Λωρίδα της Γάζας θα «έχουν επιστρέψει τη Δευτέρα», κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε τηλεφωνικά στο Fox News, ώρες αφού ανακοίνωσε τη σύναψη συμφωνίας. «Νομίζω ότι οι όμηροι θα έχουν επιστρέψει τη Δευτέρα (...) αυτό θα συμπεριλάβει τις σορούς των νεκρών», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος στο δίκτυο.

Από τους 251 ανθρώπους που είχαν απαχθεί στην έφοδο της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023, το έναυσμα του πολέμου, απομένουν 47 που κρατούνται ακόμη όμηροι στη Λωρίδα της Γάζας, από τους οποίους όμως οι 25 έχουν κηρυχτεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό. Στον θύλακο βρίσκεται επίσης το πτώμα ισραηλινού στρατιωτικού που είχε χάσει τη ζωή του σε προηγούμενο πόλεμο ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς.

«Θεωρούμε ότι η Γάζα θα γίνει τόπος πολύ πιο ασφαλής, θα ανοικοδομηθεί, και άλλες χώρες, στην περιοχή, θα βοηθήσουν να ανοικοδομηθεί, καθώς διαθέτουν τεράστια πλούτη και θέλουν να γίνει. Και εμείς (οι ΗΠΑ) θα συμμετάσχουμε, για να βοηθήσουμε και να εγγυηθούμε την επιτυχία και για τη διατήρηση της ειρήνης», είπε ακόμη ο μεγιστάνας. Έκρινε ακόμη πως θεωρεί ότι και το Ιράν πρέπει να αποτελέσει «μέρος» της ειρηνευτικής διαδικασίας, χωρίς να γίνει πιο συγκεκριμένος.

«Όλος ο κόσμος συμμετείχε για να κλειστεί αυτή η συμφωνία (...) Τόσες χώρες που δεν φαντάζεστε έκαναν ό,τι χρειαζόταν», ανέφερε ο ρεπουμπλικάνος. «Είναι πολύ καλό για το Ισραήλ, για τους μουσουλμάνους, για τις αραβικές χώρες (...), για τις ΗΠΑ», συνέχισε, τονίζοντας πως πρόκειται για «κάτι περισσότερο από (την ειρήνη σ)τη Γάζα. Πρόκειται για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή».

«Μια για πάντα»

«Όλοι οι όμηροι πρέπει να αφεθούν ελεύθεροι κατά τρόπο αξιοπρεπή. Πρέπει να εξασφαλιστεί μόνιμη κατάπαυση του πυρός. Οι μάχες πρέπει να σταματήσουν μια για πάντα (...) Τα δεινά πρέπει να τελειώσουν», ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του, καλώντας τα μέρη να «τηρήσουν πλήρως» τους όρους της συμφωνίας και διαβεβαιώνοντας ότι ο οργανισμός είναι έτοιμος να «αυξήσει τις παραδόσεις βοήθειας με διάρκεια και με βάση αρχές» και να συμμετάσχει στην ανοικοδόμηση του παλαιστινιακού θυλάκου.

Ένδειξη των πιέσεων που ασκήθηκαν για να κλειστεί η συμφωνία ήταν πως απεσταλμένοι του κ. Τραμπ, ο πρωθυπουργός του Κατάρ Μοχάμεντ μπιν Αμπντελραχμάν αλ Θάνι και ο επικεφαλής της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών Ιμπραήμ Καλίν μετέβησαν στο Σαρμ ελ Σέιχ.

Οι συνομιλίες με βάση το σχέδιο Τραμπ άρχισαν τη Δευτέρα, παραμονή της επετείου των δυο ετών από το ξέσπασμα του πολέμου. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις συνέχισαν, σύμφωνα με την πολιτική προστασία, τους φονικούς βομβαρδισμούς τους σε όλο τον παλαιστινιακό θύλακο υπό πολιορκία, που έχει υποστεί πελώρια καταστροφή κι όπου ο πληθυσμός πεινάει.

Εγγυήσεις

Το σχέδιο του Τραμπ, όπως ανακοινώθηκε την 29η Σεπτεμβρίου, προέβλεπε κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση εντός 72 ωρών των ομήρων, την απόσυρση κατά στάδια του ισραηλινού στρατού από τη Λωρίδα της Γάζας και τον αφοπλισμό του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος.

Σύμφωνα με πηγή προσκείμενη στη Χαμάς, παρουσιάστηκαν «χάρτες για την απόσυρση» των στρατευμάτων του Ισραήλ από τον θύλακο.

Την προηγουμένη, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Χαμάς, ο Χαλίλ αλ Χάγια, τόνιζε πως το κίνημα θέλει «εγγυήσεις» από τον κ. Τραμπ και τους μεσολαβητές πως ο πόλεμος «θα τελειώσει μια για πάντα». «Δεν εμπιστευόμαστε» το Ισραήλ, εξήγησε.

Η Χαμάς δήλωνε έτοιμη να απελευθερώσει όλους τους ομήρους για να εξασφαλιστεί «το τέλος του πολέμου» και η «πλήρης ισραηλινή απόσυρση» από τον μικρό παραθαλάσσιο θύλακο. Όμως δεν έκανε καμιά αναφορά στον αφοπλισμό της, στοιχείο κλειδί της αμερικανικής πρότασης.

Ο κ. Νετανιάχου επαναλάμβανε από την άλλη τις προηγούμενες μέρες πως ο στρατός του θα παραμείνει στο μεγαλύτερο μέρος της Λωρίδας της Γάζας, που κατά ισραηλινές πηγές ελέγχει σήμερα κατά περίπου 75%, κι ότι θεωρεί απαραίτητη προϋπόθεση τον αφοπλισμό της Χαμάς.

«Να καταστραφεί η Χαμάς»

Ο ακροδεξιός ισραηλινός υπουργός Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ πήγε προτού γίνει η ανακοίνωση από τον Λευκό Οίκο στην πλατεία των τζαμιών στην Ιερουσαλήμ, προκαλώντας την οργή της Χαμάς και αραβικών χωρών.

«Προσεύχομαι μόνο ο πρωθυπουργός μας να επιτρέψει την απόλυτη νίκη στη Γάζα, προκειμένου να καταστραφεί η Χαμάς, με τη βοήθεια του Θεού, και να φέρουμε πίσω τους ομήρους», είπε ο κ. Μπεν Γκβιρ, που αντιμετωπίζει με εχθρότητα οποιαδήποτε συμφωνία.

Δυο προηγούμενες εκεχειρίες, τον Νοέμβριο του 2023 και στις αρχές του 2025, επέτρεψαν να επαναπατριστούν ισραηλινοί όμηροι, ζωντανοί και νεκροί, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση παλαιστινίων κρατουμένων σε ισραηλινές φυλακές — προτού καταρρεύσουν.

Η έφοδος της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023 είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.219 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με απολογισμό του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένο σε επίσημα δεδομένα. Από τους 251 ανθρώπους που είχαν απαχθεί εκείνη την ημέρα, απομένουν 47 που κρατούνται ακόμη όμηροι στη Λωρίδα της Γάζας, από τους οποίους όμως οι 25 έχουν κηρυχτεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό. Στον θύλακο βρίσκεται επίσης το πτώμα ισραηλινού στρατιωτικού που είχε χάσει τη ζωή του σε προηγούμενο πόλεμο ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς.

Στις ευρείας κλίμακας ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις αντιποίνων έκτοτε έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 67.183 άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με τους πιο πρόσφατους αριθμούς του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς, που θεωρεί αξιόπιστους ο ΟΗΕ.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε τομείς της Λωρίδας της Γάζας και ανεξάρτητοι ερευνητές του λένε πως το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία στον μικρό παλαιστινιακό θύλακο. Η κυβέρνηση του Ισραήλ απορρίπτει και τις δυο κατηγορίες.