Το πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας : Ο ελέφαντας στο δωμάτιο

Στα ψιλά γράμματα της ειδησιογραφίας πέρασε η συμφωνία Ερντογάν - Πούτιν για την έναρξη κατασκευής του τρίτου πυρηνικού αντιδραστήρα στο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας  του Ακογιου[i]. Δυστυχώς η επικαιρότητα κατακλύζεται είτε από την βία και την καταστολή είτε από περιστατικά εξουσιαστικής διαστροφής των εγχωρίων ελίτ.

Πυρηνικό πρόγραμμα -μαμούθ

Το πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας αποτελείται από την ανάπτυξη τριών πυρηνικών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ένα στην περιοχή του Ακούγιου, στις νοτιοανατολικές ακτές της Τουρκίας βόρεια της Κύπρου, ένα δεύτερο στην περιοχή İğneada  και ένα τρίτο στην πόλη Sinop όπου τα δυο τελευταία είναι στην Μαύρη Θάλασσα.

(Πηγή : World Nuclear Association)

Θα πρέπει να τονιστεί ότι η υπό κατασκευή πυρηνική μονάδα στο Ακονιο είναι 82 χιλιόμετρα από τις ακτές της Κύπρου ενώ η προγραμματισμένη μονάδα στο Ingeada σε απόσταση  120 χιλιομέτρων  από τα Ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο.

(Θέση Πυρηνικού εργοστασίου Ακκούγιου, πηγή : Google Maps)

(Θέση πόλης Ingeada, πηγή : Google Maps)

Όπως αναλύουν οι Βασίλης Νέδος και Γιάννης Σουλιώτης σε άρθρο τους στην Καθημερινή [ii], δυστυχώς δεν έχουμε δώσει όση σημασία απαιτείται, σε ένα θέμα εξαιρετικά υψηλής σημασίας για την ασφάλεια της χώρας μας. Από τι φαίνεται δεν έχουμε πάρει το μάθημα μας από την έκρηξη του πυρηνικού εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας  στο Τσέρνομπιλ το 1986 [iii] αλλά ούτε και από την έκρηξη μετα από σεισμό , στο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα το 2011[iv].

Πέρα από τον προφανή κίνδυνο για την ασφάλεια στην περιοχή, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η συμπεριφορά της Τουρκίας και κυρίως ο σεβασμό που επιδεικνύει σε θέματα διεθνούς δίκαιου. Διαφωνώ σε πολλά με τον πρώην πρωθυπουργό κ. Σαμαρά αλλά όχι στο ότι η «Τουρκιά αποτελεί κράτος πειρατή»[v]. Ας λάβουμε λοιπόν υπόψη ότι, όπως μας ενημερώνουν οι  Βασίλης Νέδος και Γιάννης Σουλιώτης,  «η Τουρκία δεν έχει προσχωρήσει ακόμη στη Διεθνή Σύμβαση για τη Διαχείριση Αναλωθέντος Καυσίμου και Ραδιενεργών Αποβλήτων (Joint Convention on the Safety of spent Fuel Management and on the safety of Radioactive Waste Management) του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας».

Σαν να μην έφτανε αυτό, υπάρχουν πληροφορίες ότι τα συγκεκριμένα εργοστάσια θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη πυρηνικού οπλοστασίου από την Τουρκιά, όπως συχνά αφήνει να εννοηθεί με δηλώσεις του ο κ. Ερντογάν[vi] [vii] [viii] . Στο πλαίσιο αυτό η Τουρκιά εκμεταλλεύεται στο έπακρο συνεργασίες με χώρες που κατέχουν πυρηνικό εργοστάσιο όπως οι Ρωσία και το Πακιστάν.

Σε όλο αυτό πλαίσιο, μεγάλη έκπληξη αποτελεί η σιγή των λαλίστατων περιβαλλοντικών οργανώσεων όπως η Greenpeace Ελλάδος[ix] ή WWF Ελλάδος[x], όπου στην καλύτερη περίπτωση υπάρχουν κάποιες χλιαρές αναφορές για την πυρηνική ενέργεια  γενικά, χωρίς όμως να αναφέρονται στην Τουρκιά. Προτιμούν να ασχολούνται με την αμφιλεγόμενη ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή και για απειλούμενα ήδη κοκ. Δεν θέλω να απαξιώσω την δράση τους αλλά δυστυχώς το μετρό κάθε δράσης καθορίζει και την πολιτική τους. Θέση για το θέμα δεν έχει πάρει ούτε το ΤΕΕ.

Εντύπωση προκαλεί η σιγή των κομμάτων του κοινοβουλίου για το συγκεκριμένο θέμα. Αξίζει βέβαια να σημειώσουμε ότι ο Υπ. Εξωτερικών κ. Δένδιας σε τηλεφωνική συνομιλία με τον Υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Τόνι Μπλίνκεν του δήλωσε «ότι το Ακούγιου μπορεί να γίνει ένα Τσέρνομπιλ της Ανατολικής Μεσογείου»[xi]. Πέρα από αυτό βέβαια, τόσο εκ δεξιών όσο εξ αριστερών υπάρχει μια εκκωφαντική σιωπή για το συγκεκριμένο θέμα.

Είναι πιστεύω επείγουσα ανάγκη, το σύνολο των κοινωνικών φορέων, οι ειδικοί επιστήμονες,  οι οργανώσεις, οι συλλογικότητες, τα κόμματα να προβάλουμε πριν είναι πολύ αργά, τον μη αναστρέψιμο κίνδυνο για την νοτιοανατολική Μεσόγειο με την κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων από μια χωρά που έχει αποδείξει ότι αγνοεί επιδεικτικά κάθε έννοια διεθνούς δικαίου και νομιμότητας εν γένη. Ποσό δε όταν υπάρχουν πληροφορίες ότι πρόκειται να χρησιμοποιήσει την τεχνογνωσία ώστε να κατασκευάσει πυρηνικό οπλοστάσιο.

*Ο Λάμπρος Ανδριανάκης, γεννήθηκε και ζει στο Ηράκλειο, είναι Πολιτικός Μηχανικός ΤΕ, απόφοιτος του πρώην ΑΤΕΙ Κρήτης και μεταπτυχιακός φοιτητής του ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ. στο Τμήμα του ΜΒΑ. Ασχολείται ερασιτεχνικά με την φωτογραφία (andrianakis.com).