Τα νέα τεκμήρια δίνουν «ανάσα» σε 477.000 φορολογουμένους

Ανάσα για το 30% των φορολογουμένων που κάθε χρόνο «παγιδεύονται» στην τσιμπίδα των τεκμηρίων, φέρνουν τα νέα μέτρα που θα εφαρμοστούν για τα εισοδήματα του 2025 (στη δήλωση που θα υποβληθεί το 2026).

Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας στους τέσσερις φορολογείται όχι με βάση τα πραγματικά εισοδήματα που δηλώνει, αλλά με βάση τα τεκμήρια. Συγκεκριμένα, το 2024 πιάστηκαν στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων 1.540.255 φορολογούμενοι. Σε αυτούς καταλογίστηκε τεκμαρτό εισόδημα 4,4 δισ. ευρώ, επιπλέον των 2,9 δισ. ευρώ που είχαν δηλώσει. Δηλαδή φορολογήθηκαν συνολικά για εισόδημα 7,3 δισ. ευρώ. Πλέον, με τις αλλαγές από τους 1.540.255 φορολογουμένους οι 477.000 θα γλιτώσουν από έξτρα φόρους.

Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, τα τεκμήρια προσδιορίζονται με βάση την ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης, η οποία είναι 3.000 ευρώ για κάθε άγαμο και 5.000 ευρώ για τα ζευγάρια. Σε αυτά προστίθενται επιπλέον δαπάνες που αφορούν την κατοχή και χρήση περιουσιακών στοιχείων, όπως κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, πισίνες, αεροσκάφη και άλλα είδη πολυτελείας.

Οταν το δηλωθέν εισόδημα είναι χαμηλότερο από το άθροισμα των τεκμαρτών δαπανών, τότε η εφορία φορολογεί τον πολίτη με βάση τα τεκμήρια, θεωρώντας πως το πραγματικό του εισόδημα είναι μεγαλύτερο από αυτό που δηλώνει. Με βάση όσα έχει ανακοινώσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, τα τεκμήρια περιορίζονται έως 35% για τις κατοικίες, 50% για τα αυτοκίνητα παλαιότητας έως 15 ετών και από 15% έως 30% για τα σκάφη αναψυχής. Παράλληλα, απαλλάσσονται πλήρως από το ελάχιστο τεκμήριο των 3.000 ευρώ τα εξαρτώμενα παιδιά που έχουν ίδιο εισόδημα.

Οι αλλαγές

1. Κατοικίες. Το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της ως εξής:

• Μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 28 ευρώ ανά τ.μ. (από 40 ευρώ/τ.μ.).

• Από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 45 ευρώ ανά τ.μ. (από 65 ευρώ/τ.μ.).

• Από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 77 ευρώ ανά τ.μ. (από 110 ευρώ/τ.μ.).

• Από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 140 ευρώ ανά τ.μ. (από 200 ευρώ/τ.μ.).

• Από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 280 ευρώ ανά τ.μ. (από 400 ευρώ/τ.μ.).

Τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης από 2.800 ευρώ έως 4.999 ευρώ/τ.μ. και κατά 70% για περιοχές με τιμή ζώνης από 5.000 ευρώ και άνω το τετραγωνικό. Για τις μονοκατοικίες εφαρμόζεται προσαύξηση 20%, ενώ αντίθετα για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά μειώνονται κατά 50%.

Σημειώνεται ότι τα τεκμήρια διαβίωσης βαρύνουν τους φορολογουμένους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών είτε τα νοικιάζουν, είτε τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δηλώνει «φιλοξενούμενος» απαλλάσσεται από το τεκμήριο διαβίωσης για την κατοικία, καθώς αυτό βαρύνει τον «φιλοξενούντα».

2. Αυτοκίνητα. Το σύστημα υπολογισμού των τεκμηρίων αναμορφώνεται ριζικά με προσθήκη νέων κριτηρίων προσδιορισμού του ύψους των τεκμαρτών ποσών. Ο νέος τρόπος υπολογισμού των τεκμηρίων για τα Ι.Χ. θα ακολουθεί το σύστημα υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας. Σύμφωνα με τον νέο τρόπο υπολογισμού:

• Για όλα τα Ι.Χ. παλαιότητας μέχρι 15 ετών, δηλαδή για όσα έχουν κυκλοφορήσει για πρώτη φορά στην Ε.Ε. μετά το 2010, τα τεκμήρια διαβίωσης θα προσδιορίζονται με βάση τις εκπομπές ρύπων διοξειδίου του άνθρακα. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού θα προκύψουν μειώσεις στα ποσά των τεκμηρίων που φθάνουν μέχρι το 50% για τα Ι.Χ. νέας τεχνολογίας και παλαιότητας μέχρι 5 ετών, μικρότερες, της τάξεως του 10%-25%, για τα Ι.Χ. παλαιότητας από 6 έως και 10 έτη και ακόμη πιο μικρές για τα Ι.Χ. αυτοκίνητα παλαιότητας από 11 έως 15 έτη.

• Για τα Ι.Χ. ηλικίας μεγαλύτερης των 15 ετών, δηλαδή για όσα κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στην Ε.Ε. μέχρι και το 2010, τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης θα παραμείνουν αμετάβλητα.

3. Σκάφη αναψυχής. Για τα σκάφη σήμερα η τεκμαρτή δαπάνη από κάθε σκάφος μειώνεται ανάλογα με την παλαιότητά του κατά 15% αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από 5 έτη και μέχρι 10 έτη από το έτος που νηολογήθηκε για πρώτη φορά και 30% αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από 10 έτη.

Επίσης, μειώνεται κατά 30% η τεκμαρτή δαπάνη και για τα νεότερα σκάφη, καθώς οι δαπάνες συντήρησης δεν είναι υψηλότερες στα νεότερα, μέτρο που στοχεύει και στην ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης.